Theo tờ Business Insider (Mỹ), các chuyên cơ phục vụ tổng thống Mỹ hiện tại đã hơn 30 năm tuổi. Đó là phiên bản quân sự của mẫu máy bay Boeing 747-200, được gọi là VC-25A.
Vào năm 2015, Không quân Mỹ tiếp tục chọn Boeing để chế tạo hai chuyên cơ mới, lần này dựa trên mẫu Boeing 747-8 lớn hơn. Dự án VC-25B được gọi là "Air Force One tiếp theo".
Sau khi ông Trump đắc cử Tổng thống Mỹ lần đầu tiên vào năm 2016, ông cho biết thỏa thuận với Boeing đã không được thông qua vì lo ngại chi phí leo thang.
Chuyên trang an ninh Defense One (Mỹ) dẫn lời những người trong cuộc cho biết, ông Trump đã gặp CEO Boeing lúc đó là Dennis Muilenburg và đe dọa sẽ hủy bỏ dự án nếu chi phí vượt quá 4 tỷ USD.
Để cắt giảm chi phí, Boeing đã đồng ý vào năm 2018 về việc tận dụng hai máy bay ban đầu vốn được dành cho một hãng hàng không Nga đã phá sản. Hợp đồng được công bố vào thời điểm đó có giá trị 3,9 tỷ USD.
Vào năm 2019, ông Trump đã giới thiệu thiết kế máy bay màu đỏ, trắng và xanh lam của mình trên đài ABC (Mỹ). "Tôi làm điều đó cho các tổng thống khác, không phải cho tôi", ông nói.
Theo Business Insider, ban đầu, chuyên cơ Air Force One tiếp theo được cho là sẽ được bàn giao vào năm 2024. Nhưng rất nhiều sự chậm trễ trong quá trình chế tạo đã khiến thời hạn bàn giao được lùi lại đến năm 2027.
"Nhóm của chúng tôi đang đấu tranh để thông qua một chương trình rất, rất thử thách: hai chiếc máy bay rất phức tạp", Ted Colbert – người phụ trách mảng quốc phòng của Boeing hồi tháng 6/2024 nói với hãng tin Reuters về dự án này vào thời điểm đó.
Và chiến thắng của ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm nay có nghĩa là giờ đây ông đã sẵn sàng chứng kiến thỏa thuận của mình trở thành hiện thực.
Thay đổi màu sơn
Tuy nhiên, theo Business Insider, chuyên cơ Air Force One tiếp theo sẽ trông khác so với kế hoạch ban đầu của ông Trump.
Năm ngoái, Tổng thống Joe Biden đã chọn màu xanh da trời nhạt cho mẫu máy bay mới, tương tự như mọi chuyên cơ phục vụ tổng thống Mỹ trước đây kể từ thời ông John Kennedy (nhiệm kỳ 1961-1963).
Không quân Mỹ cho biết, màu sơn đỏ, trắng và xanh lam sẽ gây ra nhiều sự chậm trễ hơn. Một nghiên cứu về nhiệt đã phát hiện ra rằng màu xanh lam đậm sẽ cần phải thử nghiệm thêm do nhiệt độ tăng cao trong một số trường hợp.
Business Insider đưa tin, trong khi chính phủ Mỹ đang chi 3,9 tỷ USD cho các chuyên cơ Air Force One thế hệ mới, Boeing đã phải chịu thiệt hại từ dự án này.
Trong báo cáo doanh thu năm 2022, CEO Boeing khi đó là Dave Calhoun đã gọi đây là "một loạt rủi ro rất đặc thù mà Boeing có lẽ không nên chấp nhận".
Động thái trên diễn ra sau khi Boeing tiết lộ khoản lỗ 660 triệu USD. Kể từ đó, công ty này đã lỗ hơn 2 tỷ USD khi chế tạo VC-25B.
Năm ngoái, Boeing đã công bố khoản lỗ 482 triệu USD do những thay đổi về kỹ thuật.
Trong quý 2 năm nay, công ty lại tăng khoản lỗ này thêm 250 triệu USD do những thay đổi tiếp theo liên quan đến hệ thống dây điện và các yêu cầu về cấu trúc khác.
"Rủi ro vẫn còn và chúng tôi có thể ghi nhận thêm các khoản lỗ trong tương lai", Boeing cho biết trong báo cáo doanh thu mới nhất.
Mẫu máy bay phi thường
Theo Business Insider, chuyên cơ Air Force One hiện tại là một mẫu máy bay phi thường. Nó có 3 tầng với diện tích mặt sàn 372 m2, có thể phục vụ 100 người cùng lúc, và có phòng y tế với một bác sĩ đảm trách 24/24.
Chuyên cơ có thể tiếp nhiên liệu trên không để bay không giới hạn, và các thiết bị điện tử trên máy bay được thiết kế để chịu được xung điện từ. Trong trường hợp nước Mỹ bị tấn công, Air Force One có thể hoạt động như một trung tâm chỉ huy di động.
Chiếc Air Force One tiếp theo có thiết kế hiện đại hơn và thậm chí còn lớn hơn. Với chiều dài 76,25 m, chiếc Boeing 747-8 dùng để phát triển Air Force One là máy bay chở khách dài nhất thế giới.
Hữu Hiển