Ludmila Zykina sinh ngày 10/6/1929 tại Moskva. Bà bắt đầu sự nghiệp ca hát vào năm 1947 và bắt đầu nổi tiếng với các bài hát dân ca Nga, các bản nhạc trữ tình phổ thơ của các nhà thơ Nga nổi tiếng.
Bà được phong danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân Liên Xô năm 1973, Anh hùng lao động XHCN năm 1987. Bà mất ngày 1/7/2009 tại Moskva và được an táng tại nghĩa trang Danh nhân Novodevichie ở Moskva.
Trước khi mất 10 năm, năm 1999, ở tuổi 70, trong cương vị Chủ tịch Quỹ hòa bình Moskva, bà đã có một nghĩa cử khiến mỗi người Việt Nam chúng ta khi biết đều rung động.
Đó là "Bà chúa dân ca Nga", bằng uy tín của mình, đã có những tác động trực tiếp đến Chính quyền thành phố Moskva để họ đồng ý chuyển chàng thanh niên Việt Nam Nguyễn Hồng Lĩnh cụt 2 tay, 1 chân từ thành phố Zvenigorod lên một Nhà chăm sóc người tàn tật ở Moskva để tiện cho việc học tập, trở thành người có ích cho xã hội. (Mời độc giả xem bài viết Người phụ nữ Nga gửi trọn trái tim cho Việt Nam: Bà mẹ thứ hai của cậu bé Việt có số phận đặc biệt).
Nữ NSND Liên Xô Ludmila Zykina
Đơn kiến nghị này do bà viết, trên cương vị Giám đốc Quỹ Hòa bình Moskva gửi Lãnh đạo Ủy ban phúc lợi xã hội thành phố Moskva Igor Syrnikov, yêu cầu chuyển Nguyễn Hồng Lĩnh từ Nhà điều dưỡng Zvenigorod lên Nhà điều dưỡng số 6 của thủ đô Moskva.
Đơn kiến nghị có đoạn viết:
"Công dân Nga gốc Việt Nam Lĩnh do bị tai nạn giao thông khi lên 6 tuổi, bị cụt chân và 2 tay, đã cố gắng hết sức không chỉ tốt nghiệp phổ thông, mà còn thi vào được năm thứ nhất của Học viện Pháp luật Moskva, Tuy nhiên, do đường sá xa xôi từ nơi ở đến nơi học (đi mất 3 tiếng 1 chiều), mơ ước của con người dũng cảm này có nguy cơ bị tàn lụi.
Biết rõ những khó khăn và đã tìm được chỗ trong Nhà điều dưỡng ở Moskva, tôi đề nghị ngài Igor Kupryanovich kính mến ủng hộ nguyện vọng của Nguyễn Hồng Lĩnh trở thành người có ích cho xã hội.
Chúc ngài những điều tốt đẹp nhất cùng niềm Hy vọng.
Chủ tịch Qũy Hòa bình Moskva Ludmila Zykina - NSND Liên Xô"
Một phần nội dung lá thư của bà Zykina đề nghị hỗ trợ chàng trai Việt Nguyễn Hồng Lĩnh (Ảnh: Phan Việt Hùng)
Và cuối cùng điều mong đợi cũng đã đến: Nguyễn Hồng Lĩnh đã được Chính quyền thủ đô đồng ý, chuyển từ Zvenigorod đến một Trung tâm nuôi dưỡng người tàn tật tại Moskva để tiện cho việc học tập. Chàng sinh viên Việt Nam tàn tật giàu ý chí sau đó đã tốt nghiệp Học viện pháp luật Moskva, trở thành luật sư.
Có một chi tiết ít người biết. Đó là NSND Ludmila Zykina đã từng sang thăm và biểu diễn tại Việt Nam vào năm 1980. Bà đã đến Công trường xây dựng Nhà máy thủy điện Hòa Bình để động viên, biểu diễn phục vụ các chuyên gia Liên Xô và các bạn Việt Nam đang ngày đêm đổ mồ hôi trên công trình hữu nghị. Năm đó, bà được Chính phủ Việt Nam trao Huân chương Hữu nghị.
“Bà chúa dân ca Nga” Zykina chụp trong bức ảnh chụp ở Việt Nam, với 2 cô gái dân tộc Mường tại Hòa Bình, năm 1980
Tình hữu nghị đâu chỉ nằm trong những lời nói bóng bẩy, những tấm Huân chương, những Bằng khen, cờ phướn...
"Bà chúa dân ca Nga", NSND Liên Xô Ludmila Zykina đã cụ thể nó bằng hành động của mình, xuất phát từ tấm lòng nhân hậu, yêu thương với đất nước và con người Việt Nam như thế đó.
