Giai đoạn dậy thì là quãng thời gian trẻ thay đổi nhanh chóng về cả thể chất lẫn tâm lý, khiến việc dạy dỗ trở nên phức tạp hơn bao giờ hết. Nếu phụ huynh thiếu quan tâm trong giai đoạn này, con sẽ rất dễ hình thành những thói quen xấu, ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện về sau. Vì vậy, việc uốn nắn và định hướng kịp thời của phụ huynh sẽ giúp con tránh xa những ảnh hưởng tiêu cực và phát triển một cách lành mạnh.
Mới đây, một câu chuyện được chia sẻ trên diễn đàn dành cho phụ huynh tại TP.HCM đã thu hút được rất nhiều sự quan tâm của cộng đồng mạng. Được biết, người mẹ trong câu chuyện cảm thấy rất bất lực và mong muốn nhận được lời khuyên của các bậc cha mẹ khác vì đứa con đang học lớp 7 của cô đã mắc một tật xấu khó bỏ.
Cụ thể, nữ phụ huynh buồn bã phát hiện ra con gái có tính ăn cắp vặt. Cô bé ăn trộm tiền của gia đình bằng cách gắp trộm trong heo đất và lục ví của bố, không chỉ thế, khi đi siêu thị hay đến nhà ai có đồ mình thích là cô bé đều lén lấy về bằng được mà không ai hay biết. Số tiền trộm được cô bé chủ yếu dùng để mua đồ ăn vặt và thường giấu bố mẹ để ăn. Người mẹ cho biết thêm, con gái mình có tính tình khá bướng, lạnh nhạt và không hề sợ bố mẹ. Gia đình khi phát hiện ra hành vi xấu của con đã dùng đủ mọi cách từ khuyên bảo nhỏ nhẹ, cho đến đánh đòn nhưng cô bé vẫn tỏ ra rất lì đòn, không hề khóc hay sợ, vài hôm lại chứng nào tật nấy.
Người mẹ rất buồn trước tình trạng này của đô con gái mới chỉ học cấp 2. Biết là con đang trong độ tuổi "dở dở ương ương" khó dạy nhưng chị không thể chấp nhận được tật xấu này của con, chị sợ nếu không được dạy dỗ kịp thời sẽ ảnh hưởng xấu tới tương lai sau này.
Trước vấn đề này, các bậc phụ huynh khác cũng đồng cảm và đưa ra lời khuyên cho người mẹ.
- Làm bạn với con, tâm sự với con hàng ngày, dạy cho con sự biết ơn… những việc đó nghe có vẻ nhàm nhưng thực sự hiệu quả đấy mẹ à.
- Mình nghĩ bạn cần phải có một buổi nói chuyện nghiêm túc với con, tìm hiểu rõ nguyên nhân tại sao con lại hành động như vậy, chứ nhiều đứa dùng đòn roi hay chỉ nói nhẹ qua loa là không ăn thua đâu.
- Các con đang trong cái tuổi sáng nắng chiều mưa nên khó bảo lắm, cha mẹ cần để ý con hơn, phân tích cho con biết đúng sai, chứ giờ chúng chỉ muốn khẳng định mình thôi.
- Nếu con đã như thế thì mình nghĩ mẹ nên thử cho con chủ động cầm một ít tiền xem sao, rồi dạy con cách chi tiêu sao cho hợp lý, có thể là con đang có tính tò mò nên mới hành động tiêu cực như vậy.
- Trẻ con tầm tuổi đó chưa phát triển nhận thức đúng đắn, vẫn cần cha mẹ định hướng nhiều hơn. Nếu khuyên bảo nhẹ nhàng không nghe thì có thể cân nhắc dùng biện pháp mạnh mẹ. Cả bố và mẹ đều cần kiên trì, uốn nắn con, nhưng cũng đừng quá cay nghiệt, cứ nói lý cho đúng.
Phụ huynh nên làm gì khi phát hiện ra con có tính ăn cắp vặt?
1. Giữ bình tĩnh và trò chuyện với con
Khi phát hiện con có hành vi ăn cắp vặt, điều quan trọng là cha mẹ cần giữ bình tĩnh. Hãy tìm một không gian yên tĩnh để trò chuyện với con, lắng nghe con chia sẻ về suy nghĩ và cảm xúc của mình mà không vội vàng kết tội. Thay vì đổ lỗi, hãy cùng con tìm hiểu nguyên nhân sâu xa của vấn đề, có thể là do con muốn được chú ý, cảm thấy thiếu thốn hoặc đơn giản chỉ là tò mò. Sau đó, hãy giải thích cho con hiểu rằng việc ăn cắp là sai và sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng, từ việc mất lòng tin của người khác đến việc bị phạt. Quan trọng nhất, hãy tạo cơ hội để con hiểu được sai lầm của mình và cùng nhau tìm cách khắc phục.
2. Xác định nguyên nhân và tìm giải pháp
Việc ăn cắp vặt ở trẻ thường xuất phát từ những nhu cầu chưa được đáp ứng, như tình cảm, sự chú ý hoặc mong muốn được khẳng định bản thân. Để giúp con vượt qua giai đoạn này, cha mẹ cần dành thời gian tìm hiểu nguyên nhân sâu xa của vấn đề, có thể là do con đang gặp khó khăn trong học tập, cảm thấy cô đơn hoặc bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh. Tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể, cha mẹ có thể áp dụng những giải pháp khác nhau như dành nhiều thời gian hơn để trò chuyện và chia sẻ với con, khen ngợi những hành vi tốt của con, giúp con vượt qua khó khăn trong học tập và hạn chế con tiếp xúc với những người có ảnh hưởng tiêu cực.
3. Giúp con sửa chữa lỗi lầm
Để giúp con thay đổi hành vi, cha mẹ có thể tạo động lực cho con bằng cách cùng con sửa chữa lỗi lầm. Hãy hướng dẫn con trả lại đồ đã lấy và nói lời xin lỗi. Đồng thời, cần đưa ra những hình phạt phù hợp để con hiểu được hậu quả của việc làm sai. Cuối cùng, hãy khuyến khích con bằng những lời khen ngợi khi con có những hành vi tốt, điều này sẽ giúp con tự tin hơn và muốn thay đổi.
4. Tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia
Khi các biện pháp giáo dục tại gia không mang lại kết quả như mong đợi, cha mẹ nên tìm đến sự giúp đỡ của các chuyên gia tâm lý. Các chuyên gia sẽ giúp xác định nguyên nhân gốc rễ của vấn đề và đưa ra những phương pháp can thiệp phù hợp. Điều này đảm bảo rằng con sẽ được hỗ trợ một cách tốt nhất và khắc phục vấn đề hiệu quả hơn.
Tổng hợp
Trang Vũ