17 cựu đại sứ, tướng lĩnh viết thư thúc giục, Washington vẫn nghi ngại
Tổng thống Mỹ Joe Biden dường như đang tiến gần đến quyết định mở đường cho Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa do phương Tây cung cấp để tấn công vào sâu trong lãnh thổ Nga, miễn là nước này không sử dụng vũ khí do Mỹ cung cấp - tờ New York Times (NYT) dẫn lời các quan chức châu Âu.
Vấn đề này, vốn đã được tranh luận từ lâu trong chính quyền Biden, một lần nữa lại được đưa ra trong chuyến thăm chính thức đầu tiên tới Nhà Trắng của tân thủ tướng Anh Keir Starmer.
Anh đã phát tín hiệu rằng nước này muốn cho phép Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa Storm Shadow của mình để tấn công các mục tiêu quân sự bên trong lãnh thổ Nga, nằm xa biên giới Ukraine.
Tuy nhiên ông Biden do dự trong việc cho phép Ukraine sử dụng vũ khí của Mỹ theo cách tương tự, đặc biệt là sau những cảnh báo từ các cơ quan tình báo Mỹ rằng Nga có thể đáp trả bằng cách hỗ trợ Iran nhắm mục tiêu vào các lực lượng Mỹ ở Trung Đông.
Vào thứ Năm (12/9), các quan chức Nhà Trắng khẳng định rằng không có quyết định nào về việc sử dụng Hệ thống tên lửa chiến thuật đất đối đất của Quân đội do Mỹ sản xuất - được gọi là ATACMS. Nhưng bản thân ông Biden đã ra hiệu rằng các hạn chế sẽ được nới lỏng.
"Chúng tôi đang giải quyết vấn đề đó", ông nói.
Nếu ông tiếp tục trong những tuần tới bằng cách cho phép sử dụng ATACMS, thì đây có thể là lần cuối cùng ông đẩy nhanh viện trợ quân sự cho Ukraine.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đưa ra một cảnh báo khác thường cho phương Tây, lưu ý rằng chỉ riêng người Ukraine thì không thể vận hành tên lửa tầm xa, vì chúng cần sự trợ giúp kỹ thuật và hướng dẫn vệ tinh của phương Tây.
"Điều này có nghĩa là các nước NATO - Mỹ và các nước châu Âu - đang trong tình trạng chiến tranh với Nga", ông Putin nói, theo một báo cáo của Điện Kremlin.
Vào mùa xuân năm nay, lần đầu tiên, Tổng thống Biden đã chấp thuận việc Ukraine bắn vào pháo binh Nga và các mục tiêu khác ngay bên kia biên giới Nga, để tránh tạo điều kiện cho lực lượng Nga tấn công các thành phố và thị trấn xung quanh Kharkov.
Các quan chức tình báo Mỹ đã bày tỏ mối quan ngại sâu sắc hơn về sự tham gia trực tiếp và rõ ràng của Mỹ vào động thái chiếm giữ các vị trí gần Kursk (Nga) của lực lượng Ukraine. Họ cảnh báo rằng có những dấu hiệu cho thấy Nga có thể cung cấp sự hỗ trợ về công nghệ cho phép Iran và các lực lượng ủy nhiệm của Tehran tấn công các lực lượng Mỹ ở Trung Đông. Washington đã cáo buộc Iran lần đầu tiên vận chuyển tên lửa đến Nga để sử dụng trong chiến tranh, trong khi Tehran bác bỏ.
17 cựu đại sứ và tướng quân đội Mỹ đã viết thư tới Washington về vấn đề này.
"Việc nới lỏng các hạn chế đối với vũ khí của phương Tây sẽ không khiến Moscow leo thang. Chúng tôi biết điều này vì Ukraine đã tấn công lãnh thổ mà Nga coi là của mình, bao gồm Crimea và Kursk, bằng những vũ khí này và phản ứng của Moscow vẫn không thay đổi", 17 cựu đại sứ và tướng lĩnh viết.
Vũ khí của Mỹ không thể thay đổi cục diện
Nhưng các quan chức Mỹ cho biết còn quá sớm để đưa ra kết luận như bức thư kể trên, vì Moscow có nhiều biện pháp đáp trả.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin vẫn tin rằng việc sử dụng vũ khí của Mỹ để tấn công tầm xa vào Nga sẽ không thể thay đổi cục diện cuộc chiến, một phần là do không có đủ ATACMS hay các loại tên lửa của Anh và Pháp để cho phép Ukraine duy trì thế tấn công.
Ông Austin nói thêm rằng việc nới lỏng quyền kiểm soát việc Ukraine sử dụng ATACMS sẽ không giải quyết được một trong những vấn đề lớn nhất mà các thành phố và quân đội Ukraine phải đối mặt. Đó là bom lượn được phóng từ máy bay tấn công của Nga.
Người Nga đã di chuyển máy bay ném bom lượn ra khỏi phạm vi của ATACMS, ông Austin nói.
Bên cạnh đó, một mối lo khác là Mỹ đã cung cấp cho Ukraine hàng trăm ATACMS tầm xa, nhưng kho dự trữ của họ đang cạn kiệt. Các quan chức lo ngại rằng họ không thể cung cấp đủ số lượng đạn dược đó để gây thiệt hại nghiêm trọng cho nhiều mục tiêu của Nga.
Trong khi đó, người phát ngôn của Lầu Năm Góc, Thiếu tướng Patrick S. Ryder, nói với các phóng viên hôm 10/9 rằng việc Iran chuyển giao tên lửa đạn đạo tầm ngắn cho Nga đã tạo ra một tiền lệ nguy hiểm và có khả năng dẫn đến nhiều lô hàng hơn.
Minh Khôi
