Thuở thiếu thời, Tây Du Ký trong mắt nhiều người là một thế giới thần tiên rực rỡ, nơi có Tôn Ngộ Không đại náo thiên cung, Trư Bát Giới ham ăn lười làm và những màn trừ yêu diệt quái mãn nhãn. Thế nhưng khi bước vào tuổi trung niên, trải qua đủ đầy thăng trầm của cuộc sống, không ít người lại chợt “ngại” xem lại bộ phim kinh điển này. Bởi lúc ấy, Tây Du Ký không còn là câu chuyện cổ tích, mà là tấm gương phản chiếu hiện thực đời người qua hành trình thỉnh kinh gian nan của thầy trò Đường Tăng.
Tôn Ngộ Không không còn chỉ là vị đại thánh bất khả chiến bại, mà giống như một người lao động tài năng nhưng bị ràng buộc. Trư Bát Giới chẳng còn đơn thuần gây cười, mà là hình ảnh của những người đàn ông trung niên gồng gánh trách nhiệm. Sa Tăng trầm lặng như bao con người âm thầm làm việc phía sau, còn Đường Tăng mang dáng dấp của những người vẫn cố giữ lý tưởng giữa hiện thực khắc nghiệt.
1. “Vòng kim cô” của Tôn Ngộ Không: Ẩn dụ cho áp lực công việc
Từng đại náo thiên cung, cuối cùng Tôn Ngộ Không vẫn phải cúi đầu chịu sự quản lý của Đường Tăng, trên đầu là chiếc vòng kim cô siết chặt mỗi khi phạm lỗi. Hình ảnh ấy khiến không ít người trung niên nơi công sở thấy mình trong đó. Họ có năng lực, có kinh nghiệm, từng mang trong tay “gậy như ý”, nhưng vẫn phải chịu áp lực KPI, những cuộc họp triền miên và những bản báo cáo sửa đi sửa lại đến khuya vẫn chưa được duyệt.
Một quản lý cấp trung từng thở dài: “Mỗi lần thấy Ngộ Không bị hiểu lầm, tôi lại nghĩ đến cảnh mình thức đêm làm dự án rồi bị bác bỏ không thương tiếc.” Tuy vậy, điều đáng quý ở Ngộ Không là anh không để vòng kim cô đánh mất bản thân. Từ sự nổi loạn, Ngộ Không học cách kiên nhẫn, biến ràng buộc thành giới hạn an toàn. Giống như việc giấu gậy như ý vào tai, người trung niên dần hiểu rằng công sở không còn là nơi chứng minh cái tôi, mà là hành trình dung hòa giữa bản thân và tập thể.
2. Bụng phệ của Trư Bát Giới: Gánh nặng mưu sinh
Cái bụng to của Trư Bát Giới không chỉ vì mê ăn, mà còn vì “ôm” quá nhiều trách nhiệm. Đó là hình ảnh quen thuộc của người đàn ông trung niên gánh trên vai tiền nhà, học phí, viện phí và vô vàn áp lực vô hình. Một tài xế công nghệ từng nói vui nhưng đầy chua chát: “Bát Giới cõng vợ, còn tôi cõng cả gia đình mà vẫn phải cười.”
Dẫu lười biếng, hay than thở, Trư Bát Giới chưa từng bỏ cuộc giữa đường. Cái bụng lớn của người trung niên không hẳn là sự buông thả, mà giống như một “bộ giáp” được hình thành qua năm tháng. Bên trong đó là trách nhiệm, là tình yêu dành cho gia đình và là dấu vết của những nỗ lực mưu sinh không ngừng nghỉ.
3. Đầu trọc của Sa Tăng: Sự bền bỉ của những người thầm lặng
Ít ai để ý rằng Sa Tăng từng là tướng quân thiên đình. Sau khi bị đày xuống sông Lưu Sa, ông sống cô độc suốt nhiều thập kỷ, mái tóc rụng hết, chỉ còn chiếc đầu trọc như dấu ấn của thời gian. Trên hành trình thỉnh kinh, Sa Tăng không nói nhiều, chỉ lặng lẽ vác hành lý, bảo vệ sư phụ, bền bỉ bước đi đến cuối con đường.
Sa Tăng chính là hình ảnh thu nhỏ của những con người làm việc âm thầm trong xã hội: công nhân kỹ thuật, nhân viên hậu cần, bảo vệ, lao công… Một người bảo vệ trường học chia sẻ: “Mỗi lần thấy Sa Tăng vác hành lý, tôi lại nghĩ đến mình mỗi sáng mở cửa lớp, dọn dẹp, chuẩn bị từng thứ nhỏ cho học sinh.” Những chiếc “hành lý” ấy tuy nặng nề nhưng là điều không thể thiếu để xã hội vận hành.
4. Lời tụng kinh của Đường Tăng: Niềm tin giữa biến động
Đường Tăng thường bị chê “nói nhiều”, “cứng nhắc”, nhưng với người trung niên, đó lại là biểu hiện của một niềm tin bền bỉ. Dù gian nan, dù đồng đội than vãn, ông vẫn một lòng hướng về Tây Thiên. Đường Tăng giống như những người vẫn kiên trì theo đuổi lý tưởng dù biết con đường phía trước đầy rủi ro.
Đó có thể là người chủ doanh nghiệp phá sản rồi làm lại từ đầu, người rời bỏ công việc ổn định để theo đuổi ước mơ cũ, hay người cha mỗi tối vẫn kể chuyện cho con nghe dù mệt mỏi. Lý tưởng của người trung niên không còn là cứu thế, mà là giữ cho tâm hồn không bị chai sạn trước những khó khăn của đời sống.
5. Hành trình thỉnh kinh cũng là hành trình làm người
Có lẽ vì vậy mà nhiều người trung niên “sợ” xem lại Tây Du Ký. Họ thấy trong đó một Ngộ Không bị hiện thực bào mòn, một Bát Giới vừa đi vừa than, một Sa Tăng lặng lẽ gánh vác và một Đường Tăng kiên quyết không đổi hướng. Nhưng chính những con người với khiếm khuyết, mâu thuẫn và sự kiên trì ấy đã hoàn thành hành trình vĩ đại nhất.
Sức mạnh của Tây Du Ký không nằm ở phép thuật, mà ở những bài học phải mất cả đời mới thấm. Trưởng thành không phải là gỡ bỏ vòng kim cô, xóa cái bụng to hay thôi cằn nhằn, mà là dẫu biết cuộc sống không hoàn hảo, ta vẫn vác hành lý, vẫn niệm kinh và vẫn bước tiếp về phía mục tiêu của mình.
(Theo Sohu)
Nguyên An
