Khi tuổi tác tăng cao, khả năng trao đổi chất và chức năng chuyển hóa của cơ thể dần bị lão hóa. Đây cũng là thời điểm mọi người có nguy cơ cao mắc các căn bệnh mạn tính như bệnh tim mạch, tiểu đường hoặc ung thư. Các căn bệnh này không chỉ âm thầm tàn phá sức khỏe mà còn có thể cắt giảm tuổi thọ của con người.
Tuy nhiên, thực tế vẫn còn rất nhiều người có thể sống khỏe mạnh, không mắc bệnh tật đến tận 90 – 100 tuổi. Vậy họ có bí quyết gì đặc biệt?
Để trả lời câu hỏi này, nhà nghiên cứu Dan Buettner đã dành thời gian để nghiên cứu về thói quen của những người ở Vùng Xanh trên thế giới, bao gồm Sardinia (Ý), Okinawa (Nhật Bản), Loma Linda (California), Ikaria (Hy Lạp) và Nicoya (Costa Rica). Kết quả ông đã phát hiện ra nhiều điểm chung trong chế độ ăn uống giữa các Vùng Xanh. Người dân ở các khu vực này chủ yếu ăn các thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật, ăn nhiều ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu.
Bên cạnh đó, họ cũng có danh sách các món ăn cần hạn chế sử dụng trong chế độ ăn uống. Cụ thể, người dân Vùng Xanh thường tránh ăn 4 thực phẩm dưới đây để bảo vệ sức khỏe và kéo dài tuổi thọ.
Người trường thọ ở các Vùng Xanh có nhiều điểm chung trong chế độ ăn uống. (Ảnh: NBC News)
4 thực phẩm "vạn người mê" nhưng người trường thọ hiếm khi dùng đến
1. Thức ăn nhanh
Thường xuyên tiêu thụ thức ăn nhanh chẳng hạn như hamburger, gà rán, khoai tây chiên,... có thể gây thừa cân, béo phì, làm tăng huyết áp, tăng cholesterol, dẫn đến béo phì và tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, chẳng hạn như đau tim, đột quỵ. Nguyên nhân là do thức ăn nhanh thường được làm với khẩu phần lớn, chứa nhiều calo, chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa, muối và đường bổ sung.
Chúng ta cũng sẽ khó tìm được một người sống thọ ở Vùng Xanh ăn rất nhiều hamburger. Người dân ở các Vùng Xanh chủ yếu ăn thực vật và để dành thịt cho những dịp đặc biệt. Thế nhưng, ngay cả trong những dịp đặc biệt, họ cũng hiếm khi tiêu thụ quá nhiều thịt đỏ. Người dân ở khu vực Loma Linda thậm chí còn không ăn thịt.
Theo một nghiên cứu của hệ thống y tế Adventist Health, Mỹ những người ăn các thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật, cá, hải sản thường sẽ thuộc nhóm những người sống thọ nhất thế giới.
Người trường thọ hiếm khi ăn thức ăn nhanh. (Ảnh: Innovorder)
2. Thực phẩm chế biến chứa đường bổ sung
Người dân ở các Vùng Xanh hạn chế tiêu thụ các thực phẩm chế biến chứa nhiều đường bổ sung. Ngược lại, họ thường tiêu thụ nhiều đường tự nhiên từ trái cây, yến mạch, ngũ cốc nguyên cám.
Nguyên nhân là do các thực phẩm chế biến sẵn chứa đường bổ sung chẳng hạn như bánh quy, kem, bánh ngọt, bánh donut,,... sau khi nạp vào cơ thể sẽ nhanh chóng được chuyển hóa thành glucose, có thể khiến lượng đường trong máu tăng vọt, gây viêm nhiễm, thừa cân, béo phì và làm tăng nguy cơ mắc tiểu đường loại 2.
Trên thực tế, nhiều nhà nghiên cứu về Vùng Xanh cũng đã đề xuất hạn chế lượng đường tiêu thụ một ngày chỉ nên dừng ở mức 7 thìa cà phê, tương đương với khoảng 28g đường/ngày. Con số này thấp hơn đáng kể so với mức được khuyến nghị trong Hướng dẫn chế độ ăn uống cho người Mỹ là 50g đường/ngày.
Người trường thọ ở các Vùng Xanh hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm chế biến chứa nhiều đường bổ sung. (Ảnh: Eat this not that)
3. Thịt chế biến sẵn
Như đã đề cập ở trên, những người sống thọ nhất trên thế giới không tiêu thụ quá nhiều thịt, đặc biệt là thịt đỏ. Tương tự, họ cũng tránh xa các loại thịt chế biến sẵn như thịt nguội, thịt xông khói và xúc xích.
Các loại thịt chế biến sẵn thường chứa nhiều chất béo, muối và các chất bảo quản khác, có thể gây ảnh hưởng tới mạch máu và huyết áp, từ đó làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch như đau tim, đột quỵ.
Một nghiên cứu khác xem xét dữ liệu của hơn 400.000 người tham gia từ 9 quốc gia khác nhau cũng chỉ ra rằng những người tiêu thụ 50 gam thịt đỏ và thịt chế biến sẵn mỗi ngày có nguy cơ mắc đột quỵ do thiếu máu cục bộ cao hơn 14%.
Nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Stroke của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ cũng chỉ ra rằng nam giới ăn nhiều hơn 2 phần thịt đỏ mỗi ngày có nguy cơ đột quỵ cao hơn 28% so với những người chỉ tiêu thụ khoảng 1/3 khẩu phần thịt mỗi ngày.
Ngoài ra, thịt chế biến sẵn cũng được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đưa vào danh sách chất gây ung thư nhóm 1, làm tăng nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng, ung thư dạ dày,...
Theo Hiệp hội Ung thư Mỹ, ăn các loại thịt chế biến quá kỹ như xúc xích, giăm bông, thịt xông khói, xúc xích, một số loại thịt nguội... có liên quan đến nguy cơ mắc ung thư đại tràng. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng ăn 50g thịt chế biến sẵn mỗi ngày có thể làm tăng 18% nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng.
Những người sống thọ nhất trên thế giới không tiêu thụ quá nhiều thịt, bao gồm cả thịt đỏ và thịt chế biến sẵn. (Ảnh: Eat Smarter)
4. Nước ngọt có ga
Nước ngọt có ga chứa nhiều đường bổ sung và calo rỗng, có thể gây hại cho sức khỏe nếu dùng thường xuyên. Cụ thể, thường xuyên tiêu thụ các loại nước ngọt có ga có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, bệnh tiểu đường loại 2, tăng cân và rút ngắn tuổi thọ.
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Circulation sử dụng dữ liệu của 80.500 phụ nữ và gần 40.000 nam giới đã chỉ ra rằng những phụ nữ uống hơn 2 phần đồ uống có đường mỗi ngày chẳng hạn như nước ngọt có ga có nguy cơ tử vong sớm cao hơn 63% so với những phụ nữ uống đồ uống có đường ít hơn 1 lần/tháng. Tương tự, nam giới uống hơn 2 phần đồ uống có đường mỗi ngày có nguy cơ tử vong sớm cao hơn 29%.
Thêm nữa, đồ uống chứa đường như nước ngọt có ga cũng được xem là một trong những nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy. Một nghiên cứu trên 60.000 người trưởng thành đã phát hiện ra rằng những người uống từ 2 cốc đồ uống có đường trở lên mỗi tuần có nguy cơ mắc ung thư tuyến tụy cao hơn 87% so với những người không uống.
Mộc Miên
