Nhiều ngân hàng thương mại như Agribank, Vietcombank, BIDV, VietinBank, MB, Sacombank, SHB… vừa phát đi thông báo cho biết sẽ dừng cung cấp các dịch vụ thanh toán, rút tiền và một số chức năng khác đối với nhóm khách hàng sử dụng hộ chiếu làm giấy tờ định danh từ ngày 1/1/2026.
Theo thông tin từ các nhà băng, kể từ thời điểm trên, tài khoản đăng ký bằng hộ chiếu sẽ không đủ điều kiện để thực hiện giao dịch rút tiền, chuyển tiền hay thanh toán. Để tránh bị gián đoạn, khách hàng phải trực tiếp đến chi nhánh hoặc phòng giao dịch để cập nhật hồ sơ sang Căn cước công dân (CCCD) gắn chip.
Động thái này nhằm thực thi các yêu cầu bắt buộc trong Thông tư 17 và Thông tư 18 của Ngân hàng Nhà nước, dự kiến có hiệu lực toàn phần từ đầu năm 2026. Bộ quy định mới tập trung siết chặt an ninh giao dịch bằng cơ chế xác thực sinh trắc học.
Theo điểm c, khoản 5, Điều 17 Thông tư 17, mọi giao dịch rút tiền hoặc thanh toán điện tử của khách hàng cá nhân chỉ được phép thực hiện khi hệ thống ngân hàng đối chiếu chính xác dữ liệu sinh trắc học (khuôn mặt, vân tay) của người giao dịch với dữ liệu gốc. Các dữ liệu gốc này phải nằm trong chip của thẻ CCCD, thẻ Căn cước do Bộ Công an cấp, hoặc đã được xác thực qua VNeID.
Trong khi đó, hộ chiếu hiện không đáp ứng chuẩn kỹ thuật cho phép đối chiếu sinh trắc học trực tiếp với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Vì vậy, công dân Việt Nam mở tài khoản bằng hộ chiếu sẽ không còn đủ điều kiện pháp lý để tiếp tục giao dịch từ ngày 1/1/2026.
Không chỉ siết giao dịch, Thông tư 18 cũng yêu cầu khách hàng phải xuất trình CCCD gắn chip hoặc VNeID mức độ 2 khi mở mới thẻ ngân hàng. Điều này đồng nghĩa hộ chiếu – vốn được chấp nhận rộng rãi theo quy định năm 2018 – sẽ không còn là giấy tờ hợp lệ trong quy trình định danh nội địa.
Từ ngày 5/1/2026, Thông tư 45/2025/TT-NHNN tiếp tục bổ sung yêu cầu tổ chức phát hành thẻ phải gặp mặt trực tiếp và đối chiếu sinh trắc học với khách hàng cá nhân hoặc người đại diện hợp pháp của tổ chức. Trường hợp dữ liệu không trùng khớp hoặc không thể xác thực, ngân hàng có quyền từ chối phát hành, tạm dừng hoặc chấm dứt giao dịch bằng thẻ.
Như vậy, hàng triệu khách hàng đang sử dụng hộ chiếu làm giấy tờ định danh sẽ buộc phải cập nhật thông tin sang CCCD gắn chip để tiếp tục duy trì hoạt động tài khoản và sử dụng thẻ ngân hàng từ năm 2026.
Huỳnh Duy
