Súng nổ liên hồi ở Abkhazia
Hãng tin RT (Nga) ngày 19/11 đưa tin, tình hình bạo loạn ở nước Cộng hòa Abkhazia tự xưng – vùng ly khai của Gruzia nhưng được Nga công nhận là nhà nước độc lập – đang đi đến hồi kết sau loạt diễn biến phức tạp, khi người biểu tình phản đối việc phê chuẩn thỏa thuận đầu tư với Nga và yêu cầu người đứng đầu Abkhazia Aslan Bzhania từ chức.
Các cuộc biểu tình đã leo thang căng thẳng ở Abkhazia trong nhiều ngày qua. Ban đầu, người biểu tình chặn 1 xa lộ và 3 cây cầu, sau đó họ chiếm giữ khu phức hợp tòa nhà chính quyền và văn phòng ông Bzhania.
Đêm 17/11, rạng sáng 18/11, một vụ nổ súng đã xảy ra gần tòa nhà Công ty phát thanh và truyền hình Abkhazia (AGTRK) – cơ quan ngôn luận của chính quyền Abkhazia.
Theo thông tin ban đầu, một nhóm người không rõ danh tính trên 15 chiếc xe hơi đã nổ súng ngay gần trường quay của AGTRK, trong khi các nhân viên đang ở bên trong, tạo nên một tình huống hỗn loạn.
(Người biểu tình xông vào trụ sở cơ quan lập pháp Abkhazia hôm 15/11. Nguồn: RIA Novosti)
Văn phòng ông Bzhania sau đó đã ra tuyên bố về nỗ lực của phe đối lập nhằm chiếm giữ tòa nhà AGTRK. Theo đó, nhóm người của phe đối lập đã lái xe tới tòa nhà AGTRK, cố gắng lao vào khuôn viên của công ty này nhằm thiết lập quyền kiểm soát. Để ngăn chặn tình hình, các nhân viên an ninh của AGTRK đã bắn nhiều phát súng cảnh cáo.
Trước đó, theo hãng tin DW (Đức), phe đối lập Abkhazia đã tuyên bố ý định thành lập một chính quyền tạm thời nếu ông Bzhania không chịu từ chức. Họ cam kết sẽ "thực hiện bước đi này để đảm bảo hoạt động bình thường của các cơ quan chức năng và ngăn chặn sự sụp đổ của nhà nước [tự xưng]".
Các cuộc biểu tình xuất phát từ một thỏa thuận đầu tư do chính quyền ông Bzhania ký kết với Nga vào cuối tháng 10 vừa qua, chỉ còn chờ cơ quan lập pháp Abkhazia thông qua. Văn bản này cho phép các công ty Nga thực hiện dự án đầu tư trong khu vực và được ưu đãi đáng kể về thuế. Tuy nhiên, phe đối lập Abkhazia coi thỏa thuận với Moscow "là sự đầu hàng trực tiếp các lợi ích".
Trước tình hình bạo loạn nghiêm trọng, chính quyền ông Bzhania ngày 17/11 tuyên bố chuẩn bị rút dự luật phê chuẩn thỏa thuận đầu tư với Nga và kêu gọi tổ chức bầu cử sớm "để xem người dân Abkhazia muốn ai lãnh đạo vùng này".
Ông Bzhania cam kết sẵn sàng từ chức nếu thất cử. Song, người biểu tình bác bỏ đề xuất của ông Bzhania, từ chối rời khỏi khu phức hợp tòa nhà chính phủ và một mực muốn ông từ chức ngay lập tức.
Ngày 17/11, cơ quan đối ngoại Abkhazia ra thông báo nhấn mạnh, các cuộc biểu tình của phe đối lập "đang làm tổn hại đến mối quan hệ với Nga, cũng như hình ảnh của Abkhazia và là một nỗ lực đảo chính".
"Những gì xảy ra đang làm tổn hại đến hình ảnh quốc tế của chúng ta và tác động tiêu cực đến mối quan hệ với đồng minh chiến lược – Liên bang Nga" – Thông báo cho hay.
Lãnh đạo phe đối lập Phong trào Nhân dân Abkhazia, ông Adgur Ardzinba, thì tuyên bố các cuộc biểu tình không mang tính chất chống Nga, những người biểu tình chỉ lo sợ "hành động của các nhà tài phiệt Nga" sau thỏa thuận đầu tư giữa hai phía.
Cuộc đàm phán kéo dài 8 tiếng ngã ngũ
Bước sang ngày 18/11, theo hãng tin RBC (Nga), với sự giúp đỡ của các bên trung gian, cuộc đàm phán giữa chính quyền đương nhiệm Abkhazia và phe đối lập đã được tiến hành tại tòa nhà cơ quan phòng vệ vùng ly khai.
Cuộc đàm phán bắt đầu vào lúc 18h cùng ngày và kéo dài 8 giờ đồng hồ. Trong đó, phe đối lập đồng ý với đề xuất đưa ông Badra Gunba – phó lãnh đạo Abkhazia – lên làm người đứng đầu vùng ly khai sau khi ông Bzhania từ chức.
Tuy nhiên, thêm một điều kiện đi kèm là chính quyền đương nhiệm phải giải tán. Ứng cử viên do phe đối lập đề cử sẽ trở thành phó lãnh đạo Abkhazia.
Sáng 19/11, ông Bzhania chính thức tuyên bố từ chức.
"Để duy trì sự ổn định và trật tự pháp luật của Abkhazia… tôi từ chức" – Ông Bzhania nói. Văn bản từ chức đồng thời được công bố trên kênh Telegram của văn phòng ông.
Theo cập nhật mới nhất của hãng thông tấn RIA Novosti, ngay sau tuyên bố của ông Bzhania, những người biểu tình đã rời khỏi tòa nhà chính quyền "trong tiếng nhạc lezginka và tiếng súng nổ inh tai".
Kremlin ra tuyên bố về tình hình Abkhazia
Là một bên gián tiếp liên quan tới tình hình hỗn loạn ở Abkhazia, Điện Kremlin ngày 18/11 ra tuyên bố nêu rõ, Nga ủng hộ việc nhanh chóng bình thường hóa tình hình ở Abkhazia và muốn mọi thứ vẫn tuân thủ theo đúng quy định của pháp luật.
"Quan hệ song phương là ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại của chúng tôi. Chúng tôi ủng hộ việc bình thường hóa tình hình nhanh nhất có thể ở Abkhazia, và muốn mọi thứ vẫn theo đúng quy định của pháp luật" – Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nhấn mạnh.
Trong khi đó, Phó Chủ tịch Hội đồng Liên bang (Thượng viện) Nga Konstantin Kosachev lưu ý, Nga đứng về phía các quy định pháp luật tại Abkhazia, và "chưa bao giờ ủng hộ đảo chính ở bất kỳ đâu".
Trước đó, hôm 15/11, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cáo buộc phe đối lập Abkhazia "kích động tình huống leo thang xung đột".
Moscow đồng thời bày tỏ mối quan ngại về tình hình biểu tình, khuyến cáo người Nga không đến Abkhazia và đề nghị những người đang ở vùng ly khai này nên cân nhắc việc rời đi.
Tờ RG (Nga) ngày 18/11 dẫn thông tin từ Hiệp hội các công ty tổ chức tour du lịch Nga (ATOR) cho biết, sau một loạt bất ổn ở Abkhazia, người dân Nga bắt đầu hủy hàng loạt các tour du lịch mùa hè tới đây.
Hoạt động hủy chuyến tăng đột biến sau ngày 15-17/11, gấp 3 lần so với cùng kỳ tuần trước đó. Một số công ty ghi nhận tỷ lệ hủy tour đến Abkhazia lên tới 95%.
Minh Nhật
