Tờ The Nation (Thái Lan) ngày 28/12 đăng tải bài viết với tiêu đề “Việt Nam đang định vị mình là một trung tâm kinh tế quan trọng của Đông Nam Á”.
Theo tờ báo, Việt Nam đang nhanh chóng khẳng định vị thế là một trung tâm kinh tế quan trọng của khu vực Đông Nam Á, đóng góp vào tốc độ tăng trưởng GDP mạnh mẽ nhất ASEAN. Kết quả này đến từ những nỗ lực của Chính phủ Việt Nam trong việc thúc đẩy cải cách công nghiệp, đẩy nhanh phát triển cơ sở hạ tầng và định hướng nền kinh tế theo mô hình tăng trưởng xanh hơn.
Dẫn số liệu của Phòng Thương mại và Công nghiệp Thái Lan tại Việt Nam, The Nation cho biết Việt Nam ghi nhận mức tăng trưởng GDP cao nhất ASEAN trong năm 2025, với mức tăng 7% trong quý I, 7% trong quý II và 8% trong quý III, đưa tăng trưởng 9 tháng lên 7%.
Trong khi đó, Philippines ghi nhận mức tăng trưởng lần lượt là 5%, 6% và 4%; Indonesia đạt 5% trong cả ba quý; còn Thái Lan tăng trưởng 3%, 3% và 2% trong cùng giai đoạn.
Phòng Thương mại Thái Lan tại Việt Nam dự báo Việt Nam sẽ tiếp tục nằm trong nhóm các nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất khu vực trong 5 năm tới. Cơ quan này lưu ý rằng, dù Thái Lan có thể tăng trưởng ổn định hơn, quy mô nền kinh tế Việt Nam được dự báo sẽ tương đương Thái Lan vào năm 2029.
Theo đánh giá của phía Thái Lan, Việt Nam đang theo đuổi mục tiêu tăng trưởng GDP hàng năm ở mức 10% trong giai đoạn 2026–2030 nhằm đạt vị thế quốc gia thu nhập cao vào năm 2045. GDP bình quân đầu người ước đạt khoảng 5.000 USD vào năm 2024 và dự kiến tăng lên khoảng 8.500 USD vào năm 2030, tương đương mức tăng khoảng 60%.
Việt Nam cũng đặt mục tiêu đạt phát thải carbon ròng bằng 0 vào năm 2050.
Lợi thế cạnh tranh của Việt Nam
Phòng Thương mại Thái Lan nêu ra một số lợi thế cơ cấu hỗ trợ triển vọng tăng trưởng của Việt Nam, trong đó có dân số khoảng 106 triệu người vào năm 2025, với gần 70% tham gia lực lượng lao động.
Theo báo cáo, Việt Nam có điều kiện chi phí cạnh tranh, với mức lương ước thấp hơn khoảng 20% so với Thái Lan và chi phí điện thấp hơn khoảng 35%, thuộc nhóm thấp nhất ASEAN.
Bên cạnh đó, Việt Nam được hưởng lợi từ chính sách tiền tệ và môi trường chính trị tương đối ổn định, cùng với định hướng ngoại hối thiên về xuất khẩu.
Theo Phòng Thương mại, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam đạt khoảng 38 tỷ USD trong năm 2024, cao hơn mức 32 tỷ USD của Thái Lan, với dòng vốn ngày càng tập trung vào các lĩnh vực công nghệ cao và trí tuệ nhân tạo.
Báo cáo cũng cho biết lộ trình hướng tới quốc gia thu nhập cao của Việt Nam bắt đầu từ cải cách hành chính, đẩy nhanh xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển nguồn nhân lực và chuyển dịch sang các ngành công nghiệp có giá trị gia tăng cao hơn.
Động lực tăng trưởng chính
Phòng Thương mại nhấn mạnh bốn động lực chính trong mô hình tăng trưởng của Việt Nam trong 9 tháng đầu năm 2025.
Tiêu dùng, chiếm khoảng 60% GDP (tương đương 255 tỷ USD), tiếp tục được hỗ trợ bởi cơ cấu dân số trẻ. Báo cáo dẫn số liệu dân số 106 triệu người với độ tuổi trung bình là 32 của Việt Nam, so với 43 của Thái Lan, cùng tỷ lệ sinh 1,9 so với 1,2 của Thái Lan.
Bên cạnh đó, tầng lớp trung lưu thượng lưu Việt Nam được cho là đang tăng trưởng khoảng 5,5% mỗi năm và có thể đạt 56 triệu người vào năm 2030, qua đó thúc đẩy nhu cầu tiêu dùng hàng hóa, thực phẩm và vật liệu bao bì.
Đầu tư chiếm khoảng 25% GDP (84 tỷ USD). Phòng Thương mại Thái Lan cho biết vốn FDI đăng ký và giải ngân của Việt Nam tăng mạnh trong giai đoạn 2020–2025. Đầu tư vào lĩnh vực sản xuất và chế biến tăng 45%, trong khi đầu tư vào khoa học và công nghệ tăng 105% so với cùng kỳ năm trước.
Bất động sản công nghiệp ở Việt Nam tăng tốc rõ rệt, với số lượng khu công nghiệp tăng khoảng 10% trong giai đoạn 2021–2025 và tỷ lệ lấp đầy tăng từ 53% lên 79%.
Chi tiêu của chính phủ Việt Nam đặt ra là khoảng 10% GDP (30 tỷ USD), tăng 27% so với năm trước. Theo Phòng Thương mại Thái Lan, chi tiêu công được hỗ trợ bởi các cải cách ở cả cấp trung ương và địa phương, tập trung vào phát triển hạ tầng và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
Việt Nam được ước tính cần khoảng 245 tỷ USD đầu tư cho cơ sở hạ tầng đến năm 2030. Chính phủ cũng đặt mục tiêu đào tạo 50.000 kỹ sư bán dẫn vào năm 2030. Khu vực tư nhân dự kiến đóng vai trò quan trọng, đóng góp hơn một nửa nguồn lực cho phát triển hạ tầng và hướng tới mục tiêu có 20 tập đoàn tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu vào năm 2030.
Thương mại chiếm khoảng 5% GDP. Việt Nam ghi nhận kim ngạch xuất khẩu khoảng 430 tỷ USD, tăng 16% so với cùng kỳ, và nhập khẩu khoảng 410 tỷ USD, tăng 18%.
Theo Phòng Thương mại Thái Lan, Việt Nam hiện có 17 hiệp định thương mại tự do với hơn 60 quốc gia và đang tiếp tục đàm phán với các đối tác tại Mỹ Latinh, thế giới Ả Rập, Brazil, châu Phi và Bangladesh.
Về thuế quan của Mỹ, báo cáo cho biết mức thuế suất thực tế trung bình vào khoảng 16%, thấp hơn mức công bố 20%, đồng thời đánh giá vị thế của Việt Nam tương đối thuận lợi so với một số nước trong khu vực.
Cải cách hành chính
Theo Phòng Thương mại Thái lan, Việt Nam đang tiến hành cải cách ở cả cấp trung ương và cấp tỉnh.
Ở cấp trung ương, Việt Nam đẩy mạnh thực hiện các mục tiêu quốc gia, đồng thời tăng cường ngân sách nhà nước và tinh giản bộ máy, trong bối cảnh tỷ lệ công chức trên dân số thuộc nhóm cao nhất ASEAN.
Ở cấp tỉnh, các chính sách được triển khai nhằm tăng cường liên kết vùng, phân quyền cho các dự án lớn và trao thêm quyền cho chính quyền địa phương.
Các mục tiêu cải cách bao gồm xây dựng chính phủ thông minh, phân bổ lại ngân sách cho hạ tầng, thu hút nhân lực chất lượng cao, đơn giản hóa thực thi chính sách, nâng cao hiệu quả hành chính và cải thiện môi trường đầu tư để thu hút thêm FDI.
Tăng tốc phát triển cơ sở hạ tầng
Theo Phòng Thương mại Thái Lan, Việt Nam chi khoảng 7% GDP cho cơ sở hạ tầng vào năm 2025, tương đương khoảng 36 tỷ USD.
Chiến lược này dựa trên ba trụ cột: coi hạ tầng là nền tảng tăng trưởng; tăng nguồn vốn nhà nước thông qua tái cơ cấu ngân sách, vay nợ nước ngoài và tăng thu từ thuế, phí; đồng thời mở rộng sự tham gia của khu vực tư nhân, bao gồm các dự án xã hội, năng lượng và khí hậu.
Các dự án lớn trong giai đoạn 2025–2030 bao gồm hệ thống đường sắt đô thị thành phố Hồ Chí Minh, sân bay Long Thành, mở rộng mạng lưới cao tốc và đường ven biển, đường sắt cao tốc Bắc–Nam, xây dựng trường học vùng biên giới, lưới điện 500kV toàn quốc và hai nhà máy điện hạt nhân với sự hợp tác của Nga và Nhật Bản.
Báo Thái Lan nêu điều Việt Nam cần chú ý
Với dân số khoảng 106 triệu người và tầng lớp trung lưu ngày càng mở rộng, Việt Nam đang được tái định hình bởi quá trình đô thị hóa nhanh và sự thay đổi trong hành vi tiêu dùng, trở thành một thị trường có tiềm năng tăng trưởng mạnh.
Các cải cách hành chính cùng với vai trò ngày càng lớn của khu vực tư nhân và FDI đang tạo nền tảng thuận lợi hơn cho việc thu hút vốn, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ cao và phát triển các khu công nghiệp xanh.
Sự phát triển nhanh của hạ tầng giao thông, cảng biển và khu công nghiệp tiếp tục duy trì nhu cầu đối với ngành xây dựng và vật liệu xây dựng. Việc tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do cũng củng cố sức hấp dẫn của Việt Nam trong chuỗi cung ứng khu vực và toàn cầu.
Tuy nhiên, báo cáo lưu ý rằng cạnh tranh trong khu vực vẫn rất gay gắt, và trong ngắn hạn, những bất ổn liên quan đến cải cách cũng như khả năng Mỹ áp dụng các biện pháp thuế quan mới có thể ảnh hưởng đáng kể đến môi trường kinh doanh.
An An (Theo The Nation)
