Vào mùa hè hay những ngày nắng nóng cao điểm, loạt thiết bị làm mát trong gia đình như quạt và điều hòa thường sẽ được hoạt động hết công suất, nhằm phục vụ nhu cầu cho các gia đình. Trong đó, điều hòa được đánh giá là thiết bị mang lại hiệu quả tốt hơn và nhanh hơn.
Tuy nhiên, điều hòa cũng được xếp vào danh sách những thiết bị tiêu thụ nhiều điện trong nhà. Vì vậy để sử dụng thiết bị hiệu quả, an toàn lại tiết kiệm, người dùng cần nắm được 1 số lưu ý cũng như thông tin về thiết bị.
Thông tin về lượng điện mà điều hòa tiêu thụ ở mỗi khung giờ là một thông tin bổ ích. Sử dụng điều hòa đã lâu nhưng không phải ai cũng biết, đâu là khung giờ thiết bị tốn ít điện nhất.
Ảnh minh họa
Câu trả lời từ thử nghiệm của chuyên gia
Nhiều người dùng cho rằng, 1 chiếc điều hòa có quy định công suất rõ ràng, vậy bật vào lúc nào cũng sẽ tiêu tốn lượng điện như nhau. Song thực tế hoàn toàn ngược lại. Có những khung giờ điều hòa tiêu tốn lượng điện cao bởi phải chạy hết công suất để phục vụ cho việc làm mát, duy trì nhiệt độ phòng. Nhưng cũng có những khung giờ máy nén có thể chạy chậm lại, từ đó tiêu tốn ít điện năng hơn.
Hãy nhìn vào thử nghiệm sau đây của một nhóm kỹ sử ở Ả Rập Xê Út, thực hiện vào năm 2019. Cụ thể, các kỹ sư đã tiến hành đo lường điện năng mà 2 chiếc điều hòa tiêu thụ được đặt trong 2 căn phòng khác nhau. 2 chiếc điều hòa này cũng có công suất làm lạnh giống nhau là 18.000 BTU. Tổng thời gian diễn ra thí nghiệm đo lường là 108 ngày, từ ngày 16/7 đến ngày 31/10.
2 chiều điều hòa trong thử nghiệm
Các thiết bị được bật liên tục cả ngày trong suốt khoảng thời gian này. Để cho ra kết quả chính xác và khách quan nhất, có một máy đo lường được kết nối trực tiếp, ghi lại mức tiêu thụ năng lượng.
Sau khi kết thúc khoảng thời gian đo lường, các kỹ sư phân tích ra thành nhiều bảng, biểu đồ để thấy rõ mức độ tiêu thụ điện của điều hòa theo từng khía cạnh. Biểu đồ dưới đây thể hiện mức điện thiết bị tiêu thụ chia theo các giờ cụ thể của các ngày tiêu biểu trong tháng.
Biểu đồ lượng điện 2 chiếc điều hòa tiêu tụ trong 4 ngày tiêu biểu, được chia rõ thành từng khung giờ
Nhìn chung, có thể thấy, trong cả 4 ngày là 21/7, 21/8, 18/9 và 21/10, khung giờ điều hòa tiêu tốn ít điện nhất là: Bắt đầu từ 0h đêm cho đến sáng sớm. Xếp sau khung giờ này về khả năng tiết kiệm điện của điều hòa là từ khoảng 20h00 - 22h00 tối.
Biểu đồ cũng cho thấy khung giờ trưa từ 12h00 - 18h00 là thời gian điều hòa tốn điện nhất, đặc biệt là từ 14h00 - 18h00. Sự chênh lệch lượng điện giữa khung giờ trưa chiều và đêm - sáng sớm thậm chí được đánh giá là khá lớn.
Vì sao bật điều hòa vào ban đêm lại tốn ít điện hơn?
Các chuyên gia Ả Rập Xê Út thực hiện thử nghiệm lý giải, bật điều hòa vào ban đêm hay sáng sớm tốn ít điện hơn nhờ vào yếu tố môi trường. Vào khoảng thời gian này, nhiệt độ ngoài trời thấp, không có ánh nắng hay bức xạ mặt trời. Vì vậy chênh lệch nhiệt độ giữa ngoài trời và trong phòng nhỏ, áp suất ngưng tụ thấp.
Từ đó, tải lạnh và công nén của điều hòa tự động được điều chỉnh giảm đi, kết quả là điều hòa tốn ít điện hơn. “Tốc độ truyền nhiệt tỉ lệ thuận với độ chênh nhiệt; khi bên ngoài mát hơn, tải lạnh giảm, điều hòa làm việc nhẹ hơn và tiết kiệm điện hơn", trích giải thích của một kỹ sư HVAC Michael Rosone nói với Tạp chí ACHR News.
Ảnh minh họa
Ngược lại vào ban ngày, khung giờ trưa chiều nắng nóng cao điểm, nền nhiệt ngoài trời cao tạo ra chênh lệch lớn với nhiệt độ phòng. Do đó điều hòa phải hoạt động hết công suất để duy trì sự mát mẻ nên sẽ tiêu thụ nhiều điện.
Ngoài yếu tố môi trường, nhiều chuyên gia cũng chỉ ra một số nguyên nhân khác nữa khiến bật điều hòa vào ban đêm hay sáng sớm tốn ít điện hơn buổi trưa chiều. Có thể kể tới là cách vận hành riêng biệt hay các chế độ mà người dùng lựa chọn.
Theo báo cáo của Energy.gov, với máy inverter, vào ban đêm hoặc sáng sớm, hệ thống có thể vận hành ở chế độ tải một phần, giảm tốc độ máy nén, tránh được các chu kỳ khởi động tốn điện. Từ đó, điều hòa ó thể tiết kiệm 30–50% so với máy chạy liên tục ở tải cao.
Ở một số hệ thống điều hòa, khi nhiệt độ ngoài trời mát, có thể tận dụng “free cooling” – đưa gió mát tự nhiên vào mà không cần máy nén, gần như không tốn điện. Và vào ban đêm - sáng sớm, tức là khi cả gia đình đi ngủ, nhiều người dùng tận dụng tính năn thông minh như “Hẹn giờ tắt” hay “Sleep” của điều hòa, nhờ đó điều hòa hoạt động vẫn hiệu quả, đúng nhu cầu lại tiết kiệm điện.
Chế độ Hẹn giờ tắt và chế độ Sleep góp phần giúp điều hòa tiêu thụ ít điện năng hơn vào ban đêm - sáng sớm (Ảnh minh họa)
Tóm lại, trong ngày nắng nóng, hãy ưu tiên bật điều hòa vào buổi tối và sáng sớm khi nhiệt độ ngoài trời thấp để giảm tải cho máy và tiết kiệm điện. Vào buổi trưa chiều, người dùng nên sử dụng điều hòa kết hợp với quạt thay vì để điều hòa chạy độc lập.
Cùng với đó là áp dụng các biện pháp chắn nắng vào phòng, giảm nhiệt độ phòng thủ công. Có như vậy, điều hòa sẽ được giảm tải hoạt động, giúp thiết bị hoạt động hiệu quả, bền bỉ lại không tiêu tốn quá nhiều điện năng.
