Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris và cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã có màn đấu khẩu vô cùng “nảy lửa” trong cuộc tranh luận đầu tiên, diễn ra tối 10/9, tức sáng 11/9 (giờ Việt Nam) tại TP Philadelphia (bang Pennsylvania).
Xuyên suốt hơn 90 phút tranh luận, cả hai ứng viên đều cố gắng đưa ra lập luận và bằng chứng để truyền tải thông điệp rõ ràng về lập trường chính sách.
Người dẫn chương trình của đài CNN Chris Wallace cho biết ông tin rằng bà Harris "đã đánh bại hầu hết mọi chủ đề mà tôi có thể nghĩ tới" và rằng phó tổng thống "đã khiến ông Trump phải im lặng".
Cái bắt tay mở đầu cuộc tranh luận "nảy lửa". Ảnh: ABC News
Những điểm nhấn đáng chú ý
Kinh tế: Bà Harris nhấn mạnh kế hoạch của bà về một "nền kinh tế cơ hội" và đưa ra các đề xuất về các biện pháp giúp giá nhà ở trở nên phải chăng hơn và mở rộng tiền khấu trừ thuế cho con.
Trong khi đó, ông Trump lập luận rằng kế hoạch áp dụng thuế quan của ông sẽ giúp ích cho người Mỹ. Cựu Tổng thống Trump đã đề xuất mức thuế từ 10 - 20% đối với hầu hết các mặt hàng nhập khẩu vào Mỹ, ngoại trừ hàng hóa Trung Quốc — sẽ bị áp mức thuế 60%. Theo Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, điều đó sẽ khiến người Mỹ mất 2.600USD/năm.
Dự án 2025: Cựu Tổng thống Trump đã tách mình khỏi lộ trình của chính sách bảo thủ mang tên “Dự án 2025 sau khi bà Harris cáo buộc ông có liên quan đến "kế hoạch nguy hiểm" này. Ông nói, "Tôi không liên quan gì đến Dự án 2025".
Phá thai: Ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng hòa Donald Trump bảo vệ quyết định ủng hộ lệnh cấm phá thai sau 6 tuần thai kỳ ở Florida và nhấn mạnh quan điểm của mình rằng phá thai phải là vấn đề của tiểu bang. Ông cũng ca ngợi việc Tòa án Tối cao lật ngược phán quyết Roe v. Wade và vai trò của ông trong việc bổ nhiệm các thẩm phán bảo thủ vào ghế thẩm phán.
Ứng cử viên của đảng Dân chủ Kamala Harris chỉ trích những gì bà gọi là "lệnh cấm phá thai của Trump" kể từ khi phán quyết Roe v. Wade bị bãi bỏ và nói rằng cựu tổng thống "không nên ra lệnh cho phụ nữ phải làm gì với cơ thể của mình".
Chính sách đối ngoại: Phó Tổng thống Harris cho biết bà ủng hộ quyết định của Tổng thống Joe Biden về việc rút quân đội Mỹ khỏi Afghanistan vào năm 2021, cho rằng Trump "đã đàm phán một trong những thỏa thuận yếu đuối nhất mà bạn có thể tưởng tượng" về vấn đề này trong thời gian ông làm tổng thống.
Về cuộc xung đột hiện nay ở Ukraine, Trump lập luận rằng ông có thể "giải quyết" vấn đề chỉ trong vòng 24 giờ nhưng không nói liệu ông có muốn Ukraine giành chiến thắng hay không. Ông cũng tuyên bố sai sự thật rằng bà Harris đã gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin vài ngày trước khi xung đột vũ trang nổ ra. Đáp lại, bà Harris nói rằng "các nhà lãnh đạo thế giới đang cười nhạo" ông Trump.
Chủng tộc: Khi được hỏi về tuyên bố sai sự thật rằng Phó Tổng thống Harris "tình cờ chuyển sang da đen" vì mục đích chính trị, ông Trump cho biết ông "không quan tâm" đến chủng tộc của đối thủ. Bà Harris gọi những bình luận của Trump về chủng tộc của bà là một "thảm kịch"; đồng thời công kích hồ sơ về những bình luận và hành động bị cho là phân biệt chủng tộc của cựu Tổng thống.
Các ứng viên chạy đua vs thời gian cùng các câu hỏi "hóc búa". Ảnh: CNN
Điểm yếu của các ứng viên trong cuộc tranh luận
Khoảnh khắc yếu nhất của ông Donald Trump trong buổi tranh luận được cho là lúc ông né tránh 2 câu hỏi của người đồng điều phối David Muir về việc ông có hối hận "về hành động và sự thiếu hành động" của mình trong vụ bạo loạn tại Điện Capitol ngày 6/1/2021 hay không.
Lúc này, ông Trump và những người đại diện hàng đầu của ông đã tuyên bố trong ít nhất 2 tháng rằng cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020 "bị đánh cắp" và gian lận.
Ông Trump đã lặp lại những tuyên bố vô căn cứ đó tại cuộc biểu tình "Dừng đánh cắp" diễn ra trước cuộc tấn công vào Điện Capitol. Ông đã bảo những người ủng hộ mình đến Điện Capitol và ông nói rằng ông sẽ tham gia cùng họ ở đó.
Tuy nhiên, trong buổi tranh luận lần này, ông Trump lại khẳng định: "Tôi không liên quan gì đến sự kiện ngày 6/1/2021".
Về phía bà Harris, điểm yếu của bà chính là việc hàng trăm người biểu tình tụ tập trước buổi tranh luận, mang cờ Palestine và khẳng định họ sẽ không bầu cho bà nếu như không có lệnh ngừng bắn tại Gaza, mặc dù nhiều người cũng không ủng hộ ông Trump và tuyên bố bỏ phiếu cho ứng cử viên của đảng thứ 3.
Theo các nhà bình luận, đây sẽ là thách thức lớn nhất đối với bà Harris.
Trong một cuộc đua gần như ngang tài ngang sức, việc mất phiếu bầu vào tay ứng cử viên của đảng thứ ba có thể gây tổn hại cho bà Harris, đặc biệt là ở các tiểu bang chiến trường.
Nữ phó tổng thống không xoa dịu được mấy nỗi e ngại đó trong buổi tranh luận, mà chỉ lặp lại những bình luận của bà từ Đại hội toàn quốc của đảng Dân chủ.
Lúc đó, bà Harris cho biết bà sẽ bảo vệ Israel nhưng cũng nhìn nhận "quá nhiều người Palestine đã bị giết".
Ông Trump bị nhận xét là "nép vế" trong cuộc tranh luận đầu tiên
Lưỡng đảng Mỹ phản ứng trái ngược
Cuộc tranh luận trực tiếp ngày giữa ứng viên Tổng thống Cộng hòa Donald Trump và Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris đã nhận được những phản ứng khác nhau từ các nghị sĩ thuộc lưỡng đảng Mỹ.
Đội ngũ tranh cử của ông Trump thực tế đã đưa ra thông điệp chiến thắng trong thời điểm cuộc tranh luận vẫn đang diễn ra. "Sự lựa chọn không thể rõ ràng hơn. Ông Trump đã có màn thể hiện điêu luyện, và là người thắng cuộc trong tối nay", hai cố vấn cấp cao của ông Trump là Chris LaCivita và Susie Wiles cho biết.
Song các nghị sĩ đảng Cộng hòa lại không thực sự ấn tượng với màn thể hiện của cựu Tổng thống Mỹ. Họ đã hy vọng rằng ông Trump có thể tập trung vào những chính sách quan trọng thay vì "mắc bẫy khiêu khích" của bà Harris.
"Bà Harris đã thành công trong việc khích tướng ông Trump. Ông Trump đã không thể xoáy vào việc bà Harris là một phần của chính quyền hiện tại và để bà ấy né được những vấn đề quan trọng", một nghị sĩ Cộng hòa nhận xét.
Một số nhà lập pháp Cộng hòa tại Hạ viện cũng thừa nhận bà Harris đã làm tốt trong cuộc tranh luận, khiến ông Trump phải suy nghĩ và không thể thực hiện chiến lược đã đề ra.
Các nghị sĩ Cộng hòa khác thì cho rằng cả hai ứng viên đều gặp vấn đề trong việc củng cố quan điểm của họ, và ông Trump đã có sự thể hiện "đủ tốt".
Trong khi đó, ứng viên Phó Tổng thống Dân chủ Tim Walz đã hết lời khen ngợi bà Harris sau cuộc tranh luận. "Tôi cảm thấy thật tuyệt vời. Bà Harris đã cho người dân thấy được tầm nhìn, sự tự tin và điềm tĩnh cần thiết", ông Walz nói.
Theo CNN, nhiều nghị sĩ Dân chủ tỏ ra ấn tượng với việc bà Harris né tránh được các đòn công kích của ông Trump, đồng thời thành công khiêu khích đối thủ.
