Măng là một loại thực phẩm quen thuộc trong ẩm thực Việt Nam, được nhiều người ưa chuộng vì hương vị độc đáo, giàu chất xơ và nhiều khoáng chất. Tuy nhiên, một vấn đề được nhiều người quan tâm là liệu có nên sử dụng nước ngâm măng trong quá trình chế biến hay không.
Măng là một loại thực phẩm có nguồn gốc từ tre, nứa và là một phần không thể thiếu trong nhiều món ăn dân dã như bún măng, lẩu măng, canh măng hay măng kho thịt. Măng tươi sau khi được thu hoạch thường cần phải qua quá trình ngâm để loại bỏ độc tố và tăng hương vị. Măng ngâm có thể được ngâm trong nước muối hoặc giấm, có tác dụng bảo quản và làm cho măng mềm, dễ chế biến hơn. Tuy nhiên, quá trình ngâm măng cũng khiến nhiều người băn khoăn về việc liệu nước ngâm măng có an toàn để sử dụng trong nấu nướng hay không.
Mặc dù măng ngâm có thể mang lại nhiều lợi ích cho hương vị và sức khỏe, nhưng nước ngâm măng lại không phải là thành phần nên được sử dụng mà không qua xử lý. Dưới đây là những lý do chính:
Có chứa chất bảo quản và hóa chất
Trong quá trình sản xuất măng ngâm, một số nhà sản xuất có thể sử dụng chất bảo quản như muối nitrat để giữ cho măng tươi lâu hơn. Những chất này có thể gây hại cho sức khỏe nếu sử dụng quá nhiều.
Còn tồn dư cyanide
Cyanide là một hợp chất độc hại tồn tại tự nhiên trong măng tươi, và nước ngâm không thể loại bỏ hoàn toàn chất này. Việc sử dụng nước ngâm có thể làm tăng nguy cơ nhiễm độc cyanide, đặc biệt nếu măng ngâm chưa được xử lý đúng cách.
Có thể gây khó tiêu và đau bụng
Đối với những người có hệ tiêu hóa yếu, nước ngâm măng có thể làm tăng nguy cơ bị đầy hơi, khó tiêu và các vấn đề về dạ dày. Nước ngâm măng thường có độ chua hoặc mặn cao, không phù hợp cho dạ dày nhạy cảm.
Tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm
Trong một số trường hợp, nước ngâm măng có thể bị nhiễm khuẩn nếu quá trình ngâm không được thực hiện vệ sinh. Vi khuẩn có thể gây ra các triệu chứng như đau bụng, buồn nôn và tiêu chảy.
Có nên sử dụng nước ngâm măng trong nấu ăn?
Với những tác hại tiềm tàng kể trên, câu trả lời là không nên sử dụng nước ngâm măng trực tiếp trong nấu ăn. Mặc dù nước ngâm có thể mang lại hương vị đặc biệt cho món ăn, nhưng lợi ích của việc này không đáng kể so với những rủi ro mà nó mang lại. Để đảm bảo an toàn, bạn có thể:
Rửa lại măng nhiều lần trước khi chế biến
Trước khi sử dụng, hãy rửa măng thật kỹ và ngâm trong nước lạnh hoặc nước ấm khoảng 30 phút đến 1 tiếng để giảm lượng muối và loại bỏ độc tố còn sót lại.
Luộc măng trước khi nấu
Luộc măng giúp giảm thiểu chất cyanide, các chất bảo quản và hóa chất có trong măng. Nên luộc măng từ 2-3 lần và thay nước mỗi lần luộc để đảm bảo măng an toàn hơn.
Sử dụng gia vị tự nhiên để thay thế nước ngâm
Để món ăn có hương vị đậm đà mà không cần dùng nước ngâm măng, bạn có thể dùng các loại gia vị khác như giấm, chanh, hoặc các loại gia vị tự nhiên khác phù hợp với món ăn.
Những lưu ý khi sử dụng măng ngâm trong bữa ăn hàng ngày
Nên rửa măng nhiều lần với nước, luộc măng kỹ để giảm độc tố xyanua, ngăn hình thành xyanua và tránh tổn thương dạ dày.
Không nên ăn măng tươi quá thường xuyên. Hàm lượng chất xơ trong măng tuy tốt nhưng nếu ăn với số lượng nhiều và liên tục có thể làm tăng nguy cơ tắc ruột.
Không ăn măng ngâm giấm. Măng ngâm giấm tuy kích thích vị giác nhưng lại khiến măng có vị thơm ngon, dễ ăn hơn. Tuy nhiên, cách chế biến này có thể sinh ra chất độc xyanua gây hại cho sức khỏe.
Ngoài ra, nếu bạn ngâm giấm mà măng không chua hoặc không bị vàng thì độc tính còn nghiêm trọng hơn.
Măng ngâm là một nguyên liệu đa năng, mang đến hương vị đặc trưng cho nhiều món ăn Việt Nam. Tuy nhiên, việc sử dụng nước ngâm măng trong nấu ăn cần phải được cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo an toàn sức khỏe. Để bảo toàn hương vị của măng mà vẫn bảo vệ sức khỏe, bạn nên tuân thủ các biện pháp xử lý măng kỹ lưỡng và tránh sử dụng nước ngâm trực tiếp.