Bánh trung thu truyền thống có gì đặc biệt khiến người Hà Nội phải xếp hàng mua bằng được?

Một mùa Trung thu nữa lại đến, trong bối cảnh dịch bệnh chỉ mới tạm lắng xuống, kinh tế vẫn đang trong giai đoạn phục hồi. Dày đặc trên các phương tiện truyền thông, người bán bánh Trung thu nói riêng và buôn những mặt hàng cho dịp Tết đặc biệt này nói chung không ngừng than vãn khi nhu cầu thị trường giảm đi đáng kể.

Thế nhưng, ở những cửa hàng bánh Trung thu truyền thống thì lại là cảnh tượng hoàn toàn khác. Càng sát ngày, người dân lại càng đến mua bánh nhiều hơn, xếp hàng dài chờ đến lượt. Không chỉ năm nay, nhiều năm về trước cũng vậy. Có gì đặc biệt khiến những Bảo Phương, Sinh Hùng, Bình Chung, Đông Phương…  vẫn được thực khách ưu ái đến như vậy?

Trên một diễn đàn bàn về chuyện ăn uống đã đưa ra chủ đề bánh Trung thu truyền thống để bàn luận, xem liệu nó có ngon như lời đồn hay có gì mà khiến người Hà Nội phải xếp hàng như thời bao cấp. Không ít bạn trẻ cảm thấy bánh Trung thu truyền thống không ngon, chẳng hề hợp với khẩu vị của họ. Nào là vỏ bánh quá dày, quá khô, nhân lại quá ngọt. Nào là mẫu mã không được đẹp, bánh còn có lúc hơi cháy…

Thế nhưng giữa hàng trăm nghìn bình luận, vẫn có những người lên tiếng bênh vực bánh Trung thu truyền thống. Họ cho biết bản thân năm nào cũng vẫn đi xếp hàng mua bánh về biếu ông bà, những người lớn tuổi trong gia đình cũng chỉ thích bánh truyền thống mà thôi.

Dĩ nhiên, ở xã hội hiện tại, khi con người bắt đầu chú trọng hơn vào sức khỏe, những món ăn theo đó cũng được làm một cách “healthy” nhất có thể. Việc một chiếc bánh quá ngọt sẽ không được lòng mọi người. Thêm vào đó, giới trẻ ngày nay thích sự giao thoa, ưa hương vị mới lạ. Chẳng hạn bánh Trung thu nhân sầu riêng, đậu đỏ, trứng muối… Bánh Truyền thống thì vẫn trung thành với nhân thập cẩm, xem nó là “linh hồn” của ngày Trung thu.

Theo tìm hiểu, khác với bánh hiện đại, những chiếc bánh truyền thống được làm thủ công khá tỉ mỉ. Từ khâu chọn nguyên liệu, đến làm nhân, nặn bánh, nướng bánh… Thời xưa không có nhiều phụ gia và phương pháp bảo quản nên bánh cũng ngọt hơn. Người Hà Nội xưa không ăn bánh Trung thu đơn giản như bây giờ. Phải có thêm cốc chè mạn hoặc ấm trà sen, giữa tiết trời sang Thu se lạnh. Mỗi miếng bánh lại một ngụm nước để hãm lại cái vị ngọt, khiến nó đọng lại nơi đầu lưỡi.

Hoàn cảnh sống xưa kia cũng khác nay, không có đủ điều kiện vật chất để có thể ăn bánh Trung thu bất cứ lúc nào muốn. Nói cách khác, bánh Trung thu ngày ấy rất quý, được trân trọng vô cùng. Có lẽ vì khó  có được, hiếm khi được ăn lại càng khiến hương vị của chiếc bánh trở nên đậm đà, khó quên hơn. Vì thế mới có chuyện đôi người lớn tuổi vẫn cho rằng bánh Trung thu truyền thống bây giờ không còn ngon như trước.

Trên thực tế, người Hà Nội chọn xếp hàng mua bánh Truyền thống không hẳn 100% đều vì yêu thích hương vị xưa mà bởi họ đang muốn gìn giữ nét đẹp trong văn hóa. Mua một chiếc bánh không đơn giản để thưởng thức mà còn để viết tiếp nét văn hóa lâu đời. Sẽ có người thích, cũng có người không. Những ai dành thời gian đứng xếp hàng để mua một chiếc bánh cũng là nhân cơ hội ôn lại kỷ niệm, nhớ lại những mùa Trung thu trước đây của mình.

Bánh Trung thu truyền thống dường như không thực sự phù hợp với những người sống nhanh. Xin mượn lời một cư dân mạng: “Những người thích bánh Trung thu truyền thống chắc không rành chơi Facebook để bình luận tranh cãi đâu, người ta bận chơi cờ, thưởng trà và ăn bánh”.

Cuộc sống hiện đại, những món ăn cổ truyền cũng sẽ được biến tấu để phù hợp hơn với khẩu vị thực khách. Thế nhưng, có những giá trị truyền thống vẫn sẽ được ưa chuộng, gìn giữ từ đời này sang đời khác. Hơn cả một chiếc bánh Trung thu, đó còn là nét cổ riêng biệt của Hà Nội.

**Bài viết thể hiện quan điểm cá nhân của tác giả.