Dân Thủ đô khổ vì ô nhiễm không khí kéo dài: Phải đóng kín cửa cả ngày, rửa lại bát đũa trước mỗi bữa

Trong thời gian gần đây, người dân Hà Nội phải đối mặt với chất lượng không khí liên tục ở mức báo động. Không khó để bắt gặp hình ảnh các tuyến phố ngập trong khói bụi, người đi đường đeo kín khẩu trang, nín thở mỗi lần dừng chờ đèn đỏ.

Theo các chuyên gia môi trường, những năm trước, mùa ô nhiễm không khí thường bắt đầu từ tháng 10 và kết thúc vào khoảng cuối tháng 3 năm sau. Tuy nhiên, năm nay do các nguồn phát thải chưa được kiểm soát chặt chẽ cùng với việc thời tiết khô, ít mưa, tình trạng ô nhiễm tại Hà Nội có thể kéo dài hơn.

Chất lượng không khí Hà Nội liên tục ở mức không tốt

Theo hệ thống giám sát chất lượng không khí IQAir, vào chiều 30/7, chỉ số AQI (Mỹ) tại nhiều khu vực nội thành Hà Nội ghi nhận ở mức trung bình đến đỏ. Điển hình, gần đại học Bách Khoa (cổng Parabol đường Giải Phóng) có AQI lên tới 162 là mức "không lành mạnh", tương đương cảnh báo đỏ.

Điều đáng nói, đây là khu vực tập trung nhiều tuyến giao thông lớn, đông phương tiện qua lại, dễ bị tích tụ bụi mịn PM2.5.

Các khu vực xung quanh hồ Hoàn Kiếm ghi nhận AQI 124, trong khi đó nhiều nơi khác lần lượt dao động quanh 92 cho tới 113. Điều này đồng nghĩa với việc hầu như toàn bộ khu vực nội thành đang bị bao phủ bởi bụi mịn và khí thải.

Bản đồ quan trắc cho thấy không khí ở khu vực nội thành bị bao phủ bởi dải màu cam và đỏ thể hiện tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng. Những con số này phản ánh rõ rệt nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe, đặc biệt với nhóm người nhạy cảm như trẻ nhỏ, người cao tuổi và người mắc bệnh hô hấp.

Thường xuyên chạm ngưỡng cảnh báo đỏ

Đây không phải lần đầu tiên Hà Nội phải hứng chịu ô nhiễm không khí ở mức báo động trong năm nay. Trong khoảng thời gian từ tháng 5/2025 đến nay, thành phố nhiều lần chạm ngưỡng AQI từ 151–200 (mức đỏ).

Ngày 28/5, AQI tại Hà Nội đạt 176 – mức "không lành mạnh".

Ngày 14/7, AQI toàn thành phố lên tới 167, đứng thứ 2 trong số các thành phố ô nhiễm nhất thế giới theo xếp hạng của IQAir.

Trong các ngày 3–4/1 đầu năm 2025, AQI tại khu vực Hồ Tây từng vượt 500 – mức "nguy hiểm", cao nhất trong thang đo.

Những số liệu này cho thấy chất lượng không khí của Hà Nội đang ở mức đáng lo ngại, với xu hướng ô nhiễm kéo dài, không chỉ xuất hiện trong mùa đông như những năm trước.

Cảnh báo từ chuyên gia

TS. Hoàng Dương Tùng chuyên gia môi trường chia sẻ trên Báo điện tử Sức khỏe & Đời sống: "Tình trạng ô nhiễm không khí tại Hà Nội đang trở thành vấn đề nghiêm trọng, gây ra nhiều bệnh lý về đường hô hấp, tim mạch và làm suy giảm sức khỏe cộng đồng. Nguồn phát thải không chỉ từ giao thông mà còn từ hoạt động xây dựng, đốt rơm rạ, sinh hoạt dân cư và sản xuất công nghiệp."

Ông nhấn mạnh rằng với chỉ số AQI ở mức đỏ, ngay cả người khỏe mạnh cũng có nguy cơ bị ảnh hưởng nếu tiếp xúc lâu ngoài trời. Nhóm nhạy cảm cần hạn chế tối đa các hoạt động ngoài trời để giảm nguy cơ.

Người dân thay đổi thói quen để tự bảo vệ

Thực tế, nhiều gia đình ở Hà Nội đã phải thay đổi thói quen sinh hoạt để bảo vệ sức khỏe trước tình trạng ô nhiễm. Nhiều người đóng kín cửa cả ngày để tránh bụi xâm nhập, sử dụng máy lọc không khí trong nhà, và rửa lại bát đũa trước mỗi bữa ăn do lo ngại bụi bám vào đồ dùng sinh hoạt.

Các chuyên gia khuyến cáo người dân cần:

• Theo dõi chỉ số AQI hàng ngày qua các ứng dụng như IQAir hoặc VN Air.
• Đeo khẩu trang đạt chuẩn N95 trở lên khi phải ra ngoài.
• Hạn chế hoạt động ngoài trời, đặc biệt vào giờ cao điểm ô nhiễm (sáng sớm, chiều muộn).
• Đóng kín cửa sổ và cửa chính khi AQI ở mức xấu, sử dụng máy lọc không khí trong nhà.
• Vệ sinh cá nhân và nhà cửa thường xuyên, súc họng, rửa mũi bằng dung dịch muối sinh lý để loại bỏ bụi mịn.

Tình trạng ô nhiễm không khí tại Hà Nội đang diễn biến phức tạp, có nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân. Bên cạnh việc tự bảo vệ, các chuyên gia cho rằng cần sớm có những biện pháp tổng thể từ cơ quan chức năng nhằm kiểm soát nguồn phát thải và cải thiện chất lượng không khí.

Nguyệt Phạm (Tham khảo IQAir, Sức khỏe & Đời sống)