Tại sao bệnh gan không gây cảm giác đau tại chỗ?
Giáo sư Yang Lihua thuộc Bệnh viện Nhân dân tỉnh Hồ Bắc (Hồ Bắc, Trung Quốc) cho biết, gan được coi là “cơ quan câm”. Thứ nhất là vì gan hình thành bệnh tật trong âm thầm, thường phát hiện muộn. Thứ hai, bệnh gan không gây cảm giác đau tại chỗ khi có vấn đề giống như các bộ phận khác.
Gan nằm ở phía bên phải của bụng trên, ngay dưới xương sườn phải và dưới cơ hoành, hơi chếch về phía trung tâm cơ thể. Nó nằm ngay trên dạ dày và thận phải và ngay bên trái túi mật. Nhưng bệnh gan không gây tại chỗ - tức đúng vị trí của gan bởi vì gan không có dây thần kinh cảm nhận đau mà chỉ có một lớp nang giống như dây thần kinh, nên gan không có cảm giác đau rõ ràng, nhất là ở giai đoạn đầu bị tổn thương hay mắc bệnh.
Người đàn ông đi khám đau vái nhưng lại phát hiện ung thư gan (Ảnh minh họa)
Trong số các bệnh nhân gần đây của Giáo sư Yang, có một người đàn ông ngoài 30 tuổi (Hồ Bắc, Trung Quốc) đi khám xương khớp vì cho rằng mình ngồi máy tính sai tư thế nên đau vai gáy nhưng lại nhận chẩn đoán ung thư gan. Anh ta đã làm loạn bệnh viện vì cho rằng bác sĩ chẩn đoán sai. Anh ta không hề bị đau ở vùng gan. Đến khi làm kiểm tra lần thứ 2, được giải thích rõ ràng thì sốc nặng vì phát hiện ra hóa ra bệnh gan không gây đau ở vị trí gan mà lại đau ở những vị trí tưởng như… chẳng liên quan chút nào. Như người đàn ông này chính là ở vai phải.
2 vị trí đau báo hiệu bệnh gan cần lưu ý
Giáo sư Yang nhắc nhở tất cả chúng ta nên cẩn trọng với cảm giác đau rất có thể là cảnh báo tình trạng gan ở 2 vị trí sau đây:
Đau vai, nhất là đau 1 bên
Rất nhiều người sẽ bất ngờ khi biết rằng bệnh gan không gây ra cơn đau gan tại chỗ nhưng lại được phát hiện nhờ triệu chứng đau vai. Giáo sư Yang giải thích: “Giữa gan và vai có các dây thần kinh kết nối nên một số bệnh về gan, nhất là khối u ác tính có thể ảnh hưởng đến các dây thần kinh này, gây ra cơn đau vai”.
Đặc điểm của cơn đau vai do bệnh gan thường không đều và có thể kèm theo cứng khớp và sưng tấy. Cơn đau cũng rõ ràng hơn khi bạn vận động gắng sức, uống nhiều bia rượu do lúc này gan đã tổn thương phải làm việc quá sức. Cơn đau vai kiểu này cũng thường chỉ ở một bên, đau âm ỉ và không thuyên giảm khi bạn cố tác động bằng biện pháp tác động tới cơ và xương (xoa bóp, dùng dầu/cao dán nóng…).
Ảnh minh họa
Tuy nhiên, ông cũng nhắc nhở rằng cơn đau vai bất thường còn có thể là dấu hiệu cảnh báo của rất nhiều bệnh tật khác không liên quan tới xương cơ khớp đơn thuần như ung thư phổi, bệnh tim mạch… Tốt nhất là nên đi thăm khám sớm.
Đau hạ sườn bên phải
Lý do là gan nằm ở hạ sườn phải nên bệnh gan có thể gây đau ở vùng này, mặc dù chúng không quá rõ ràng nhưng cũng là dấu hiệu quan trọng cảnh báo sớm các bệnh về gan.
Giáo sư Yang giải thích: “Gan không có dây thần kinh cảm nhận đau nên sẽ không gây ra cơn đau tại chỗ ở giai đoạn đầu và thậm chí là giai đoạn giữa của nhiều bệnh về gan. Chỉ cảm thấy đau ở vùng gan khi đã có sự thay đổi kích thước gan, do các mô xung quanh và màng ngoài của gan đã có sự tăng kích thước bất thường, giống như sự sưng phù”.
Đặc điểm nhận biết là cơn đau xảy ra ở vùng hạ sườn phải, nhưng người bệnh có cảm giác không định vị chính xác được điểm đau mà chỉ thấy đau theo vùng. Cơn đau thường không đều và có thể trầm trọng hơn khi gắng sức, thay đổi tâm trạng hoặc uống rượu. Nếu bạn thường xuyên cảm thấy đau ở vùng này, đặc biệt là kèm theo buồn nôn, nôn, chán ăn và các triệu chứng khác thì nên đi khám gan càng sớm càng tốt!
Ảnh minh họa
Bên cạnh những cơn đau, Giáo sư Yang cho biết còn có rất nhiều dấu hiệu cảnh báo tổn thương gan, bệnh gan rải rác trên cơ thể khác. Trong đó, có nhiều dấu hiệu dễ bị xem nhẹ hoặc nhầm lẫn. Cần chú trọng nhất là: vàng da, vàng mắt, da mặt thâm đen, ngứa ngáy hoặc/và nổi mề đay trên da (nhất là ban đỏ lòng bàn tay, nốt ruồi nhện) mệt mỏi và chán ăn/nôn mửa, sụt cân bất thường, hơi thở hôi khác lạ, nước tiểu sẫm màu.
Nguồn và ảnh: QQ, Aboluowang
Ngọc Ái
