Trong một bước đi mang tính lịch sử, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã phê duyệt vắc-xin phòng sốt rét đầu tiên trên thế giới mang tên RTS,S (còn được gọi là Mosquirix) do hãng dược của Anh - GlaxoSmithKline phát triển.
Tên gọi của vắc-xin mới được lấy từ mosquito (tiếng Anh: con muỗi). Đây là vật trung gian lây lan bệnh sốt rét trên toàn cầu. Theo The Guardian, kết quả thử nghiệm cho thấy vắc-xin giúp ngăn ngừa 39% số ca mắc sốt rét và bảo vệ 29% số bệnh nhân sốt rét khỏi nguy cơ trở nặng.
Đây không chỉ là loại vắc-xin chống sốt rét đầu tiên cho thấy những kết quả đầy hứa hẹn, mà còn là loại vắc-xin đầu tiên có hiệu quả chống lại một loại ký sinh trùng nhất định.
“WHO khuyến cáo sử dụng rộng rãi vắc-xin chống sốt rét RTS,S/AS01 (RTS,S) cho trẻ em ở châu Phi cận Sahara”, trích thông báo được WHO đưa ra ngày 6/10.
“Tôi bắt đầu sự nghiệp của mình với tư cách là một nhà nghiên cứu bệnh sốt rét, và tôi luôn mong mỏi một ngày chúng ta sẽ có một loại vắc-xin hiệu quả chống lại căn bệnh cổ xưa và khủng khiếp này. Ngày ấy đã đến. Đây là cột mốc mang tính lịch sử. WHO khuyến nghị sử dụng rộng rãi loại vắc-xin sốt rét đầu tiên trên thế giới”, Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết.
Sốt rét là đại dịch bùng phát ở Đông Nam nước Mỹ rồi tràn ra khắp thế giới sau đó. Sau khi phát hiện chúng là bệnh truyền nhiễm do muỗi, thì những nỗ lực kiểm soát muỗi giúp làm giảm tỷ lệ mắc bệnh cuối thập niên 1940 ở Mỹ.
Đầu thập niên 1950, khi các chiến dịch chủng ngừa thành công ở châu Âu và Mỹ (bao gồm vắc-xin bệnh bại liệt) đã thúc đẩy quan điểm rằng sự hợp tác toàn cầu có thể xóa sạch một căn bệnh trên hành tinh.
Nghiên cứu y học công nghiệp hóa và mở rộng phát triển vắc-xin đã đi tới các quốc gia đang phát triển. Tuy nhiên, việc tiến hành chủ yếu bởi các nhà khoa học phương Tây.
Những triệu chứng của bệnh sốt rét rất dữ dội: Sốt cao, đau đầu, nôn mửa, tiêu chảy và đổ mồ hôi trộm. Tác động của bệnh kéo dài lâu, tương tự như các triệu chứng COVID-19 ở một số bệnh nhân đang mắc căn bệnh này.
Theo thống kê của Liên hiệp quốc (UN), dịch sốt rét cũng gây kiệt quệ kinh tế các gia đình do viện phí, không làm việc được. Nhiều quốc gia trên khắp châu Phi - nơi sốt rét đã thành đại dịch như Benin, Burkina Faso, Mali, Mauritania, Senegal đang nằm trong danh sách "46 quốc gia ít phát triển nhất thế giới".
Mộc Miên (Theo The New York Times)