“Con tôi không kể gì về một ngày đi học cả!” , đó là nỗi trăn trở rất phổ biến mà chuyên gia tâm lý Amy Morin thường nghe từ các bậc phụ huynh. Cha mẹ mong muốn hiểu về con, nhưng câu hỏi quen thuộc “Hôm nay đi học thế nào?” thường chỉ nhận lại những câu trả lời ngắn ngủn, qua loa.
Amy Morin là chuyên gia tư vấn tâm lý giàu kinh nghiệm, là tác giả, giảng viên tâm lý tại Đại học Northeastern, luôn khuyến khích phụ huynh đặt những câu hỏi sâu sắc hơn, những câu hỏi có thể khơi gợi suy nghĩ và mở ra các cuộc trò chuyện ý nghĩa.
Khi trẻ được nhìn lại trải nghiệm trong ngày, các em sẽ rèn luyện những kỹ năng quan trọng như nhận diện cảm xúc, giải quyết vấn đề, đồng cảm với người khác và hình thành tư duy phát triển.
Theo chuyên gia Amy Morin, dưới đây là 7 câu hỏi giúp tạo ra những cuộc trò chuyện chất lượng, đồng thời hỗ trợ trẻ phát triển sức mạnh tinh thần:
1. “Điều gì khiến con vui nhất hôm nay?”
Câu hỏi này khuyến khích trẻ tìm kiếm những điểm tích cực trong ngày. Việc trả lời câu hỏi này giúp các em nuôi dưỡng sự lạc quan và lòng biết ơn, hai yếu tố quan trọng bảo vệ sức khỏe tinh thần.
Cha mẹ có thể làm gương bằng cách chia sẻ trước: “Điều vui nhất của mẹ hôm nay là được đi dạo trong giờ nghỉ trưa. Còn con thì sao?”. Trẻ có thể kể những điều rất giản dị, như: “Con được chơi đá cầu trong giờ ra chơi.”
2. “Hôm nay có sai sót nào khiến con rút ra được bài học không?”
Câu hỏi này giúp bình thường hóa việc mắc lỗi và khuyến khích trẻ tinh thần dám làm. Khi nói về sai lầm một cách cởi mở, trẻ sẽ bớt cảm giác xấu hổ và học cách xem đó là cơ hội để trưởng thành.
Hãy hỏi bằng sự tò mò, không phán xét: “Hôm nay có chuyện gì mà lần sau con muốn làm khác đi không?”. Trẻ có thể trả lời: “Con quên mang sách thư viện, nên tối nay con sẽ chuẩn bị sẵn để mai không quên nữa".
3. “Hôm nay con thấy tự hào về ai?”
Câu hỏi này hiệu quả vì giúp trẻ hướng sự chú ý ra bên ngoài, từ đó nuôi dưỡng sự đồng cảm. Đồng thời, cha mẹ cũng có thêm góc nhìn về các mối quan hệ của con và những giá trị mà con trân trọng.
Để câu hỏi cụ thể hơn, cha mẹ có thể gợi mở: “Hôm nay con có thấy ai cố gắng hết mình trong việc gì đó không?”.
Trẻ có thể kể về một người bạn dũng cảm, hoặc cũng có thể tự hào về chính mình khi nói: “Bạn con quên mang đồ ăn, nên con đã chia phần của mình cho bạn”.
4. “Có điều gì nếu thay đổi thì hôm nay sẽ tốt hơn không?”
Câu hỏi này giúp trẻ nhận diện những cảm xúc như thất vọng hay khó chịu mà không sa đà vào tiêu cực. Đồng thời, nó mở ra cơ hội để trẻ học cách suy nghĩ giải pháp và lập kế hoạch.
Bạn có thể hỏi theo cách nhẹ nhàng, sáng tạo: “Nếu có cây đũa thần, con muốn thay đổi điều gì trong hôm nay?”. Trẻ có thể trả lời: “Con ước có thêm thời gian làm bài vẽ, nên chắc con sẽ mang về nhà làm tiếp”.
5. “Hôm nay con đã giúp ai chưa?”
Những câu hỏi như thế này giúp trẻ hình thành hành vi tích cực và tinh thần đóng góp. Khi được hỏi thường xuyên, trẻ sẽ chủ động tìm cơ hội giúp đỡ người khác và lòng tốt dần trở thành thói quen.
Hãy nhấn mạnh những hành động nhỏ: “Hôm nay con có giúp ai không?”. Trẻ có thể nhớ ra: “Con giúp cô giáo phát giấy cho cả lớp”.
6. “Điều thú vị nhất con học được hôm nay là gì?”
Câu hỏi này đề cao sự tò mò hơn là thành tích học tập. Khi cha mẹ quan tâm đến quá trình học, trẻ sẽ hình thành tình yêu học hỏi lâu dài.
Đừng giới hạn câu trả lời trong sách vở. Trẻ có thể chia sẻ: “Hôm nay con mới biết cô giáo biết chơi đàn violin”. Hãy thể hiện sự hứng thú và hỏi thêm để cuộc trò chuyện tiếp diễn.
7. “Có điều gì mới con muốn thử không?”
Câu hỏi này khuyến khích trẻ học cách can đảm. Trẻ không cần phải giỏi ngay từ đầu, việc thử đã là một trải nghiệm học hỏi.
Nếu con do dự, hãy gợi mở: “Có câu lạc bộ hay hoạt động nào con muốn tham gia thử một lần không?”. Khi biết rằng mình không bắt buộc phải gắn bó lâu dài, trẻ sẽ dễ sẵn sàng khám phá hơn.
Theo CNBC
