ChatGPT đang trở thành một công cụ hỗ trợ đa năng, từ lập ngân sách, lên kế hoạch bữa ăn, đặt mục tiêu sức khỏe cho đến hỗ trợ viết lách hay lập trình. Danh sách những việc chatbot trí tuệ nhân tạo (AI) này có thể làm dường như ngày một dài thêm.
Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là bạn nên để ChatGPT toàn quyền quyết định mọi việc. Công cụ này vẫn tồn tại những hạn chế đáng kể: đôi khi tạo ra thông tin sai lệch nhưng lại thể hiện sự tự tin tuyệt đối, và dữ liệu không phải lúc nào cũng được cập nhật. Khi rủi ro liên quan đến tài chính, sức khỏe hay pháp lý, việc sử dụng ChatGPT cần đặc biệt thận trọng.
ChatGPT được nhiều người sử dụng.
Dưới đây là 10 tình huống bạn nên tránh sử dụng ChatGPT và tìm đến giải pháp khác an toàn hơn.
1. Chẩn đoán bệnh lý
Nhập triệu chứng vào ChatGPT có thể dẫn tới những kết luận gây hoang mang, từ cảm cúm cho đến… ung thư. Trường hợp một khối u mỡ lành tính nhưng bị AI “gợi ý” thành ung thư là ví dụ điển hình. ChatGPT không thể khám, yêu cầu xét nghiệm hay chịu trách nhiệm chuyên môn. Nó chỉ nên được dùng để hỗ trợ soạn câu hỏi cho bác sĩ hoặc sắp xếp thông tin triệu chứng, không phải thay thế chẩn đoán y tế.
2. Tư vấn sức khỏe tinh thần
ChatGPT có thể đưa ra một số kỹ thuật thư giãn nhưng không thể thay thế nhà trị liệu được đào tạo. AI không đọc được ngôn ngữ cơ thể, giọng nói và không có sự đồng cảm thực sự. Lời khuyên từ ChatGPT có thể bỏ sót tín hiệu cảnh báo hoặc phản ánh định kiến trong dữ liệu huấn luyện. Các vấn đề tâm lý cần được xử lý bởi chuyên gia, đặc biệt trong tình huống khủng hoảng.
3. Ra quyết định an toàn khẩn cấp
Khi báo động khí CO kêu, không nên hỏi ChatGPT xem có nguy hiểm hay không. AI không thể phát hiện mùi gas, khói hay điều phối cứu hộ. Trong tình huống khẩn cấp, từng giây đều quý giá để sơ tán hoặc gọi cấp cứu, không phải để gõ câu hỏi vào chatbot.
4. Lập kế hoạch tài chính hoặc khai thuế cá nhân hóa
ChatGPT có thể giải thích khái niệm tài chính nhưng không thể đưa ra kế hoạch phù hợp với tình hình thu nhập, mức thuế hay mục tiêu cá nhân của bạn. Việc nhập dữ liệu nhạy cảm vào AI tiềm ẩn rủi ro rò rỉ. Hãy để kế toán hoặc cố vấn tài chính xử lý các vấn đề này.
Ảnh minh họa
5. Xử lý dữ liệu bí mật
Hợp đồng, hồ sơ y tế, thông tin định danh hay tài liệu thuộc NDA không nên đưa vào ChatGPT. Một khi được nhập vào, dữ liệu này có thể lưu trên máy chủ bên thứ ba, nằm ngoài phạm vi bảo vệ pháp lý và tiềm ẩn nguy cơ bị khai thác hoặc tấn công mạng.
6. Gian lận học thuật
Việc nhờ ChatGPT viết hộ bài tập có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng: từ bị đình chỉ, đuổi học cho tới mất bằng cấp. Các công cụ phát hiện nội dung AI ngày càng tinh vi, và việc lạm dụng AI để gian lận cũng đồng nghĩa bạn tự tước đi cơ hội học hỏi thực sự.
7. Cập nhật tin tức nóng
Dù ChatGPT Search (ra mắt rộng rãi từ tháng 2/2025) có thể truy xuất dữ liệu mới và trích dẫn nguồn, nó không phát trực tiếp bản tin. Với các sự kiện đang diễn ra, nguồn tin chính thống, trang web tin tức hoặc luồng dữ liệu trực tiếp vẫn nhanh và đáng tin cậy hơn.
8. Cá cược và cờ bạc
ChatGPT không thể dự đoán tương lai hay bảo đảm tính chính xác tuyệt đối của số liệu thống kê thể thao. AI có thể đưa ra thông tin sai, khiến quyết định cá cược trở nên rủi ro hơn.
