Kể từ đầu tháng 11/2024, giá trị của đồng Bitcoin (BTC) đã liên tiếp tăng mạnh từ vùng giá khoảng 70.000 USD lên mức gần 90.000 USD và cũng là mức giá cao nhất trong lịch sử của loại tiền điện tử này.
Đà tăng mạnh của Bitcoin đã thu hút sự chú ý của nhiều nhà đầu tư trong nước. Trên các hội nhóm về đầu tư tiền điện tử bắt đầu xuất hiện nhiều câu hỏi về việc liệu có nên đầu tư Bitcoin trong thời điểm này.
Trao đổi với PV Đời sống & Pháp luật, anh Nguyễn Duy Tùng (quận Đống Đa, Hà Nội) cho biết sau nhiều ngày liên tục đọc được các thông tin về giá của đồng Bitcoin đang tăng mạnh, anh đã bắt đầu tìm hiểu và được biết hiện đang có khoảng 4 sàn giao dịch lớn trên thị trường, bao gồm sàn Binance, Mexc, Gate,…Muốn thực hiện giao dịch, người dùng cần sử dụng tiền “USDT” (1 USDT tương đương 1 USD) và phải mua USDT bằng tiền Việt thông qua giao dịch chuyển khoản tiền Việt giữa người bán và người mua.
“Các thao tác khá phức tạp với người dùng mới. Tuy nhiên theo quan sát của tôi, đầu tư các loại tiền ảo này có thể đem lại lợi nhuận cao hơn so với chứng khoán, hơn nữa lại được giao dịch 24/24 nên có thể mua bán bất cứ lúc nào”, anh Tùng cho biết.
Dù vậy, nhà đầu tư này cũng cảm thấy khá lo ngại do các sàn tiền điện tử hầu như chưa được pháp luật Việt Nam công nhận. “Nếu có vấn đề gì về tranh chấp trong quá trình mua bán, khả năng cao là người mua sẽ có nguy cơ mất trắng và không được pháp luật bảo hộ”, anh Tùng nói.
Theo một nhà đầu tư tiền ảo lâu năm, đầu tư vào các đồng Bitcoin hay các đồng tiền điện tử khác trên thị trường (thường gọi chung là Altcoin) mang lại sức hấp dẫn bởi tiềm năng lợi nhuận cao, song nhà đầu tư có thể chịu thua lỗ lớn nếu không có kiến thức, mua đi bán lại theo đám đông. Hơn nữa, rủi ro trong quá trình mua bán tiền ảo có thể xảy ra nếu người dùng phát sinh giao dịch với các tài khoản “bẩn”. Lúc này, nhà đầu tư có thể bị khóa tài khoản ngân hàng và hoàn toàn có nguy cơ không lấy lại được tiền.
“Biên độ dao động của thị trường tiền điện tử có thể lên tới 30%, thậm chí 50% trong một ngày. Lấy ví dụ nếu đầu tư 100 triệu đồng vào một đồng tiền điện tử thì nhà đầu tư hoàn toàn có thể phải chịu lỗ 30 cho đến 50 triệu đồng nếu thị trường đi xuống”, nhà đầu tư này phân tích và lấy dẫn chứng vào thời điểm tháng 5/2022, đồng tiền điện tử Luna (LUNA) đã giảm giá trị hàng nghìn lần chỉ sau 24h và khiến nhiều nhà đầu tư tại Việt Nam “mất trắng”.
Dù chưa được pháp luật Việt Nam công nhận song các sàn giao dịch tiền điện tử như Binance, MEXC Global, OKX… vẫn hoạt động sôi động trong nhiều năm qua.
Tiềm ẩn nhiều rủi ro do chưa được pháp luật công nhận
Dù chưa được pháp luật Việt Nam công nhận song các sàn giao dịch tiền điện tử như Binance, MEXC Global, OKX… vẫn hoạt động sôi động trong nhiều năm qua.
Tại Việt Nam, theo Báo cáo về đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền và tài trợ khủng bố giai đoạn 2018 – 2022, ngày 27/2/2014, Ngân hàng Nhà nước đã lần đầu tiên ra thông cáo báo chí về tiền ảo.
Nội dung của Thông cáo tập trung vào một số vấn đề cơ bản như việc sử dụng Bitcoin, (và các loại tiền ảo tương tự khác) làm phương tiện thanh toán không được pháp luật thừa nhận, và bảo vệ. Các tổ chức tín dụng không được phép sử dụng Bitcoin, (và các loại tiền ảo tương tự khác) như một loại tiền tệ, hoặc phương tiện thanh toán khi cung ứng dịch vụ cho khách hàng.
Đồng thời, NHNN khẳng định việc sở hữu, mua bán, sử dụng bitcoin và các loại tiền ảo tương tự khác như một loại tài sản tiềm ẩn rất nhiều rủi ro cho người dân, và không được pháp luật bảo vệ.
Tiếp theo Thông cáo báo chí ngày 27/2/2014, sáng ngày 28/10/2017, trong văn bản gửi cơ quan báo chí; NHNN đã khẳng định Bitcoin, và các loại tiền ảo tương tự khác không phải là phương tiện thanh toán hợp pháp tại Việt Nam. Theo đó, việc phát hành, cung ứng, sử dụng Bitcoin, và các loại tiền ảo tương tự khác làm phương tiện thanh toán, là hành vi bị cấm tại Việt Nam.
Về phía Bộ Tài chính, ngày 29/1/2018, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã có thông báo trên Cổng thông tin điện tử của cơ quan này nhằm khuyến cáo các nhà đầu tư phải hết sức cẩn trọng khi tham gia đầu tư vào các tài sản ảo để tránh nguy cơ rủi ro, mất mát.
Đồng thời, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cũng đã ban hành Công văn số 4486 ngày 20/7/2018 đề nghị các công ty đại chúng, công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ, quỹ đầu tư chứng khoán, không được thực hiện hoạt động phát hành, giao dịch và môi giới tiền ảo trái pháp luật.
Hiện nay, Việt Nam chưa có khung pháp lý chính thức về tiền ảo và nó cũng không nằm trong danh mục hàng hóa, dịch vụ kinh doanh bị cấm.
Theo Báo Người lao động, nêu ý kiến tại phiên thảo luận tại Quốc hội sáng 29/5/2024, đại biểu Tạ Văn Hạ (Quảng Nam) đề nghị khẩn trương nghiên cứu khung pháp lý đối với tiền ảo, tiền kỹ thuật số.
Cụ thể, Đại biểu Tạ Văn Hạ nêu rõ, tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIV, ông đã đề nghị Chính phủ khẩn trương nghiên cứu về tiền kỹ thuật số, tiền ảo. Tuy nhiên, qua 6 năm, Việt Nam vẫn khẳng định việc sử dụng các loại tiền ảo làm phương tiện thanh toán vẫn không được pháp luật thừa nhận. Tuy nhiên, trên thực tế, thị trường tài chính trong nước đã xuất hiện nhiều sản phẩm, dịch vụ công nghệ số, phương tiện thanh toán trực tuyến điện tử mới như tiền ảo, tiền điện tử, mô hình cho vay ngang hàng... như một xu thế tất yếu trong kỉ nguyên số và sự phát triển của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0.
Đại biểu Tạ Văn Hạ đánh giá việc giao dịch bằng tiền ảo diễn ra phổ biến với tính chất phức tạp, khó kiểm soát, dễ bị biến tướng, ẩn chứa nguy cơ để tội phạm hoành hành. Trong khi đó, chúng ta hiện nay đang thiếu khung pháp lý để điều chỉnh đối với hoạt động này, dễ gây những hậu quả khó lường. Do đó, ông đề nghị Chính phủ quan tâm nghiên cứu về vấn đề tiền kỹ thuật số, tiền ảo, bởi các nước trên thế giới đã và đang nghiên cứu rất cụ thể về lĩnh vực này.
