Hỗn loạn hàng nghìn người ở Slovakia
Theo tờ Politico (Mỹ), hàng nghìn người dân Slovakia đã đổ xuống đường biểu tình tại thành phố Bratislava và Košice để phản đối một sửa đổi trong dự thảo luật về các tổ chức phi chính phủ (NGO) mà họ cho là "giống luật đặc vụ nước ngoài" của Nga.
Trong khi đó, theo hãng thông tấn RIA Novosti (Nga), cuộc biểu tình này thực chất nhắm vào chuyến thăm Moscow sắp tới của Thủ tướng Slovakia Robert Fico - nơi ông sẽ có cuộc hội kiến với Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Politico cho biết, tính riêng tại Bratislava, khoảng 10.000 người đã tham gia biểu tình, giương cao biểu ngữ với dòng chữ "Không chấp nhận luật Nga".
Người biểu tình vây kín Quảng trường Tự do ở Bratislava trước tòa nhà chính phủ, sau đó diễu hành đến trụ sở Quốc hội Slovakia - nơi các nghị sĩ đang họp trong ngày 4/4.
Các cuộc biểu tình tiếp theo được lên kế hoạch sẽ diễn ra tại hơn 30 thành phố của Slovakia cũng như tại London, Madrid và Copenhagen vào thứ Sáu tuần tới.
Nếu được chính phủ Slovakia thông qua, luật sửa đổi này sẽ phân loại các tổ chức phi chính phủ có ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp tới các chính trị gia là các nhóm vận động hành lang, đồng thời yêu cầu họ phải chuẩn bị báo cáo minh bạch tiết lộ thông tin về những cá nhân/tổ chức đã tài trợ cho họ hơn 5.000 euro trong bất kỳ khoảng thời gian 12 tháng nào.
Nỗ lực kiểm soát của Thủ tướng Fico
Việc thúc đẩy thông qua luật này là một phần trong nỗ lực từ lâu của Thủ tướng Slovakia Fico nhằm kiểm soát các tổ chức phi chính phủ và giới truyền thông độc lập.
Từ năm 2023, ông Fico đã tuyên bố sẽ chấm dứt "sự thống trị của các tổ chức phi chính phủ" tại Slovakia bằng cách ban hành một đạo luật dán nhãn "đặc vụ nước ngoài" cho các tổ chức nhận tài trợ từ nước ngoài.
Hiện sửa đổi này đang được xem xét lần thứ hai tại cơ quan lập pháp ở Bratislava và dự kiến sẽ được đưa ra thảo luận vào ngày 9/4 tới.
Phản ứng từ EU và cộng đồng quốc tế
Kế hoạch của ông Fico đã vấp phải sự phản đối từ Ủy ban châu Âu. Trong Báo cáo Pháp quyền năm 2024, cơ quan này đã cảnh báo Slovakia rằng, nếu chính phủ Slovakia tiếp tục đẩy mạnh dự luật ban đầu, EU sẽ ngay lập tức có hành động pháp lý.
Nhiều tổ chức phi chính phủ và tổ chức nhân quyền, bao gồm Tổ chức Ân xá Quốc tế, cũng lên án dự luật "theo phong cách Nga".
Bà Lucia Stasselováđ đến từ "Sáng kiến Hòa bình vì Ukraine" - tổ chức điều phối các cuộc biểu tình trên khắp đất nước - gọi dự luật của Slovakia là "một công cụ để loại bỏ có hệ thống xã hội dân sự".
"Luật này được sao chép từ Nga. Chúng tôi từ chối để Slovakia đi theo con đường này" – Bà Stasselováđ nhấn mạnh.
Bà đồng thời cảnh báo, khía cạnh nguy hiểm nhất của luật này là "làm mất uy tín các tổ chức phi chính phủ nhận tài trợ nước ngoài" trong mắt công chúng.
"Theo dự luật mới, chính phủ sẽ có quyền can thiệp vào hoạt động của các tổ chức đó, áp đặt tiền phạt hoặc thậm chí ra quyết định đóng cửa" - bà nói thêm.
Tuyên bố của Thủ tướng Fico
Trong khi đó, Thủ tướng Fico cho biết ông tôn trọng quyền biểu tình của người dân, nhưng bác bỏ sự so sánh với luật đặc vụ nước ngoài của Nga.
"Dự luật liên quan đến các tổ chức phi chính phủ không có liên quan gì đến pháp luật của Nga, Mỹ hay Israel" – Ông Fico nói sau cuộc họp chính phủ ngày 2/4, đồng thời cho biết thêm rằng đây là "một đạo luật châu Âu đã được tham vấn".
"Họ đã hết thứ để phản đối, vì vậy giờ họ chỉ đang bịa đặt thêm một lời nói dối khác" - ông nói.
Trước Slovakia, Hungary đã thông qua một đạo luật tương tự vào năm 2017, nhưng phải bãi bỏ vào năm 2023 sau khi Tòa án Công lý Liên minh châu Âu phán quyết rằng luật này là bất hợp pháp.
Báo Nga: "Dấu vết Ukraine" trước thềm ông Fico gặp ông Putin
Đưa tin về tình hình tại Slovakia, phóng viên hãng thông tấn RIA Novosti (Nga) cho biết, tổ chức ủng hộ Kiev "Hòa bình cho Ukraine" là đơn vị khởi xướng cuộc biểu tình. Đây cũng là tổ chức đã đứng sau nhiều cuộc biểu tình tại Slovakia từ cuối tháng 12/2024.
"Các cuộc biểu tình tại Slovakia nhắm vào chuyến thăm Moscow sắp tới của Thủ tướng Robert Fico, bất chấp việc ông Fico giải thích rằng, chuyến đi này nhằm giải quyết vấn đề cung cấp khí đốt cho Slovakia trong bối cảnh chính quyền Kiev ngừng cho phép khí đốt Nga quá cảnh qua lãnh thổ Ukraine" – RIA cho hay.
Đại sứ Nga tại Slovakia Igor Bratchikov ngày 4/4 cho biết, Thủ tướng Fico dự kiến sẽ có cuộc hội kiến với Tổng thống Nga Vladimir Putin trong khuôn khổ các sự kiện kỷ niệm Ngày Chiến thắng (9/5) tại Moscow.
Trả lời tờ Izvestia (Nga), Đại sứ Bratchikov cho biết: "Ông Fico đã xác nhận rằng một đoàn đại biểu lớn sẽ cùng ông tới Moscow. Rất nhiều người mong muốn tham gia, bao gồm cả chính trị gia và đại diện các tổ chức xã hội. Khi đoàn đại biểu được thành lập, chúng tôi sẽ hỗ trợ tối đa, vì chuẩn bị cho chuyến thăm là một phần công việc của các nhà ngoại giao".
Đại sứ cũng nhấn mạnh rằng công tác chuẩn bị cho chuyến thăm của Thủ tướng Fico đang ở giai đoạn cuối, và việc thành lập đoàn đại biểu đã bước vào giai đoạn quan trọng.
Đây sẽ là chuyến thăm Moscow thứ hai của Thủ tướng Fico trong vòng chưa đầy một năm, sau chuyến đi năm 2024 để thảo luận về hợp tác năng lượng giữa hai nước.
Minh Minh
