Ngày 24/10, Bộ Công Thương họp với các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu. Đây là lần thứ hai trong một tháng qua, bộ này "ngồi lại" với các doanh nghiệp đầu mối, để tìm giải pháp đảm bảo nguồn cung khi thị trường trong nước xáo trộn.
Theo thông tin từ cuộc họp, Vụ Thị trường trong nước cho biết, tổng nguồn xăng dầu tối thiểu năm nay được Bộ Công Thương giao cho các doanh nghiệp đầu mối (36 doanh nghiệp, trong đó có 3 đơn vị nhập nhiên liệu máy bay) là hơn 20,72 triệu m3, tấn xăng dầu các loại.
9 tháng đầu năm, các doanh nghiệp đầu mối nhập (từ nước ngoài, các nhà máy lọc dầu trong nước) gần 17,24 triệu m3 xăng dầu các loại (trừ nhiên liệu bay). Trong đó, số xăng nhập về đạt gần 92% tổng nguồn giao (hơn 7,47 triệu m3, tấn); dầu diesel đạt 83,5%. Dầu hoả, dầu mazut lần lượt 82,1% và 67,5% tổng nguồn Bộ này giao các doanh nghiệp.
Phần lớn các doanh nghiệp đầu mối xăng dầu lớn như Petrolimex, PVOil, Saigon Petro hay Dầu khí Đồng Tháp (Petimex)... đều nhập đạt và vượt số lượng xăng, dầu diesel.
Tuy nhiên, ông Trần Duy Đông, Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước cho hay, một số doanh nghiệp không nhập đủ hàng tối thiểu được giao. Số này gồm Công ty TNHH sản xuất, thương mại Hưng Phát; Tổng công ty thương mại Sài Gòn - TNHH MTV, Công ty cổ phần nhiên liệu Phúc Lâm (dầu diesel), Công ty TNHH xăng dầu Giang Nam, Công ty TNHH Trung Linh Phát (xăng), Công ty cổ phần Phúc Lộc Ninh, thông tin trên VnExpress.
Trước đó, đầu tháng 10, Bộ Tài chính dẫn báo cáo của hải quan cũng cho biết, lượng xăng nhập khẩu quý III giảm 35% với dầu diesel, 40% với xăng so với quý II. Và chỉ 19 trong 33 doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu xăng dầu.
Thị trường trong nước vừa qua bất ổn, nhiều cửa hàng bán lẻ xăng dầu, nhất là khu vực phía Nam, đứt nguồn cung, thua lỗ buộc phải bán nhỏ giọt, hoặc đóng cửa.
Để đủ nguồn cung xăng dầu trong quý IV, Bộ Công Thương hôm nay cho biết, dự kiến phân giao (gồm nguồn nhập khẩu, mua từ các nhà máy lọc dầu trong nước, tự sản xuất, pha chế) khoảng 5,5 triệu m3 hoặc tấn xăng dầu, tương đương mỗi tháng trên 1,83 triệu m3. Trong đó, gần 41% là xăng, tương đương 2,25 triệu m3 (bình quân 749.355 m3 một tháng). Còn lại, dầu diesel trên 3,13 triệu m3, bình quân mỗi tháng là hơn 1,04 triệu m3. Tổng nguồn tối thiểu với dầu hoả, mazut hơn 118.780 m3, tấn.
Mức phân giao được Bộ này thực hiện dựa trên tỷ trọng tổng nguồn đã phân cho các doanh nghiệp vào đầu năm nay.
Nêu ý kiến tại cuộc họp, VTC News dẫn lời ông Bùi Ngọc Bảo, Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam nhận định, có hai nguyên nhân dẫn đến việc đứt gãy nguồn cung ở một số địa bàn, đặc biệt là quý III/2022.
Thứ nhất, về mặt khách quan, theo quy định của Nghị định 95, các doanh nghiệp đầu năm đăng ký theo sản lượng trung bình hoạt động của năm trước. Trong khi đó, năm 2021 và 2020 lại là năm diễn ra đại dịch nên sản lượng sụt giảm.
Thứ hai, do tình hình địa chính trị, giá thế giới biến động rất lớn, mang tính chất dị biệt nên không có chính sách nào có thể bao phủ để kịp thời thích ứng với biến động giá cả và tình hình địa chính trị thế giới trong năm 2022.
Trong khi 6 tháng đầu năm không có tình hình biến động lớn do vẫn còn lượng tồn kho thì bắt đầu đến quý III tình hình có sự biến đổi do giá xăng dầu đến đà suy giảm. Bên cạnh đó, doanh nghiệp gặp rất nhiều khó khăn về vấn đề chi phí.
Trước hết là chi phí hoạt động lưu thông của xăng dầu, giúp hàng hóa được bán ra thị trường từ thương nhân phân phối, đến cửa hàng bán lẻ. Chi phí này đã được áp dụng suốt từ năm 2014 đến nay và chưa được sửa đổi dù chúng tôi đã kiến nghị đề xuất nhiều lần và theo quy định phải rà soát hàng năm”.
Thứ nữa là chi phí tạo nguồn, là các chi phí đã được quy định tại các Nghị định 83, 95. Chi phí này bao gồm giá cả thế giới, premium, phụ phí, chi phí đưa hàng từ nước ngoài về, kể cả chi phí nhập từ các nhà máy lọc dầu trong nước. Đây là vấn đề rất mới, bắt đầu thực hiện trong năm 2022.
Với chi phí đưa xăng dầu từ nhà máy về cảng và premium trong nước, đáng lẽ phải được áp dụng từ 11/7, nhưng đến 11/10 mới được áp dụng, chậm đến 3 tháng, dẫn đến trong quý III, các doanh nghiệp lấy hàng trong nước thiếu tới 600 đồng/lít xăng.
Trong khi đó, chi phí nhập khẩu dù đã được điều chỉnh nhưng thời gian vừa qua chi phí này lại biến động tăng rất cao, việc điều chỉnh nhưng không sát thực tế nên các doanh nghiệp lỗ trong quý III tại khâu tạo nguồn khoảng hơn 2000 tỷ đồng. Đây chính là lý do các doanh nghiệp rất ngần ngại vì lỗ rất lớn.
Lãnh đạo Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam cho rằng, đối với khối lượng xăng dầu Bộ giao cho các doanh nghiệp thì chắc chắn phải nhập thêm. Trong khi với giá cả hiện tại trong quý IV, nhất là tháng 11, 12 thì premium đang ở mức trên dưới 10 USD, như vậy chi phí doanh nghiệp sẽ phải chịu lỗ hơn 1.000 đồng/lít khiến doanh nghiệp không thể thực hiện được.
Thêm nữa, để bảo đảm được cho các doanh nghiệp có khả năng nhập đúng tiến độ, số lượng xăng dầu do Bộ đề xuất thì phải triệt tiêu chênh lệch giữa chi phí tạo nguồn nhập khẩu với trong nước theo cách thức lấy quỹ bình ổn để bù trực tiếp vào chênh lệch của premium nhập khẩu để bằng với giá trong nước.
Hiệp hội cũng đề xuất Bộ Công Thương thống nhất với Bộ Tài chính để rà soát các chi phí, thay vì 6 tháng thay đổi 1 lần thì 3 tháng thay 1 lần để giảm đi chi phí nhập khẩu, cắt lỗ cho doanh nghiệp.
PN (Nguoiduatin.vn)
