Tôi không nhớ rõ mình làm bài thi các môn tốt nghiệp THCS được bao nhiêu điểm, nhưng tôi nhớ rất rõ cảm giác của mình khi bước chân ra khỏi phòng thi môn cuối cùng. Đất trời chao đảo, sụp đổ, quay cuồng… có lẽ là những tính từ phù hợp nhất để miêu tả về cảm xúc của tôi lúc đó. Về đến nhà tôi lao thẳng lên gác, nhẩm tính số điểm ít ỏi mà tôi nghĩ chắc chắn mình sẽ đạt được và nhận ra một điều: Tôi học dốt đến mức không đủ điểm để vào trường nguyện vọng 2.
Mẹ tôi biết điều đó ngay khi nhìn thấy gương mặt của tôi khi từ trường thi về nhà. Bao nhiêu xôi đỗ xanh, đỗ đỏ mà tôi ăn buổi sáng từ giây phút ấy đã trở thành một truyền thuyết đô thị.
Không thể bước chân vào những ngôi trường cấp 3 mình đã đăng ký không thể là dấu chấm hết cho sự nghiệp học hành của tôi. Với chút năng khiếu vẽ được bồi đắp sau những năm tháng tuổi thơ vẽ theo các nhân vật truyện tranh, tôi được bố mẹ gửi đi thi vào một trường nghệ thuật có hệ trung cấp cho các học sinh cấp 3. Tôi đỗ, điều mà tôi chắc chắn phần nhiều là vì tôi chỉ cần thi vẽ.
Tôi nghĩ cuộc đời mình đã hoàn toàn rẽ hướng kể từ giây phút đó.
Việc bước chân vào một môi trường đề cao sự sáng tạo và nghệ thuật không chỉ dạy tôi vẽ mà còn mang đến cho tôi một cách suy nghĩ và nhìn nhận về cuộc sống khác đi. Tôi có một thời cấp 3 đẹp đẽ theo một cách khác thường và thú vị nhất mà một học sinh cấp 3 có thể tưởng tượng. Tôi lắng nghe mong muốn của bản thân mình nhiều hơn và không để những tiêu chuẩn về sự thành công của số đông trở thành rào cản trong cách mình sống.
Tôi không định bọc đường thất bại thời cấp 2 của mình bằng cuộc chạy trốn sang trường nghệ thuật. Sự thật là tôi còn không trở thành một họa sĩ hay nhà thiết kế mỹ thuật sau cả 5 năm đại học sau đó. Nhưng tôi đã tìm thấy một công việc tôi giỏi và tự lo được cho bản thân cùng gia đình, có những trải nghiệm đáng nhớ, đến những nơi mà ngày bé tôi từng chỉ dám mơ, và điều quan trọng nhất: Trở thành một người lớn đàng hoàng và lương thiện. Thất bại trước cánh cửa trường cấp 3 ngày ấy không trở thành bước ngoặt để tôi trở thành một nhân tài kiệt xuất hay triệu phú tuổi 30, nhưng nó giúp tôi nhận ra rằng thất bại có thể rẽ hướng chúng ta sang một con đường khác, và cách ta chọn đi trên con đường ấy ra sao mới nhào nặn chính mình thành một phiên bản hoàn thiện hơn. Không một điểm số nào có thể khiến cuộc đời ta dừng lại. Không một thất bại nào có thể định nghĩa được tương lai. Và một cú chạm đáy của hiện tại sẽ mở ra một con đường khác để trải nghiệm cuộc sống này.
Những ngày này, khi nhìn những bảng điểm thi đại học mà các em học sinh đăng tải trên mạng xã hội, tôi lại nghĩ về cô bé 15 tuổi năm xưa, bưng mặt khóc chạy lên gác và đóng chặt cửa lại để so điểm trong nỗi thất vọng tràn trề. Buổi tối hôm đó, tôi đã thấy mình là kẻ kém cỏi nhất thế gian.
Với đa số các bạn trẻ, kỳ thi đại học là vạch đích quan trọng đầu tiên của tuổi trưởng thành. Đó là kết quả của 12 năm rèn giũa đèn sách, là cánh cửa bước chân vào tương lai. Nhưng tương lai luôn là một biến số bất định, và những gì ta có ở hiện tại không đảm bảo cho ta một mẫu số chung cho tháng ngày phía trước. Kỳ thi ấy là một điểm khởi đầu, nhưng chắc chắn không phải là thứ định đoạt cuộc đời ta sau này.
Trong suốt hành trình trưởng thành của mình, tôi đã gặp vô số người thành công lẫn… tạm chưa thành công.
Có người cứ thế chạy băng băng từ xuất phát điểm đại học, tiến thẳng đến những thành tựu lớn nhỏ trong sự nghiệp bằng một sự say mê và quyết đoán.
Có người bỏ ngang đường đua đại học để rẽ lối đi làm… ca sĩ.
Có người vừa cầm tấm bằng trên tay đã quyết định chuyển sang kinh doanh và run rủi thế nào lại thành danh nhờ một công việc hoàn toàn không liên quan.
Có người chọn sống bình yên với một gia đình ấm êm.
Cũng có những người lầm đường phải trả giá cho những lầm đường lạc lối.
Trong mọi cuộc đời, sự xuất hiện của số điểm đại học năm xưa chỉ là một dấu chấm nhỏ mờ nhạt trong vô số những quyết định, những thất bại và cả thành công. Hóa ra cách chúng ta ứng xử với cuộc đời mình trong mọi hoàn cảnh mới là thứ quyết định tương lai ta sẽ đi đến nơi nào. Nội lực của mỗi người khi đứng lên sau những cú ngã mới là thứ quyết định ta sẽ trở thành ai.
Đọc những dòng chia sẻ, những câu chuyện của lứa 2k7 nói về điểm thi đại học năm nay, tôi thấy được những giấc mơ đang bừng sáng, những nụ cười tự hào, nhưng cũng có những giọt nước mắt rất nhiều sự thất vọng về bản thân. Thậm chí, cũng đã có câu chuyện về những bạn trẻ lựa chọn dừng lại cuộc đời mình khi nghĩ rằng cánh cửa tương lai thế là đóng sập sau khi nhận điểm.
Tôi biết rằng nói ra những điều này thật sáo rỗng, nhất là khi trái tim các em đang vỡ vụn vì nỗi buồn và sự hoang mang, nhưng suy cho cùng, đích đến của chúng ta trong đời đều là chạm được vào hạnh phúc. Chúng ta làm tất cả và nỗ lực hết mình cũng chỉ để nếm cảm giác vỡ òa của niềm vui và sự mãn nguyện không thể tả bằng lời. Giàu có vật chất, thành công danh vọng hay viên mãn tình cảm đều là những định nghĩa về hạnh phúc khác nhau của mỗi người. Và các em sẽ dần trải nghiệm cuộc sống này theo nhiều cách để nhận ra đâu là điều khiến mình thật sự hạnh phúc.
Điểm số đại học ngày hôm nay - với các em - có thể là thất bại đóng lại tương lai, nhưng ngày sau - biết đâu - các em có thể kể về nó như một cú ngã đau điếng nhưng không đủ quật ngã, mà còn khiến em phóng như bay về phía trước bằng sự quyết tâm gấp đôi. Và các em sẽ mỉm cười hạnh phúc vì mình đã chọn không bỏ cuộc.
Cuộc đời này còn quá dài và đầy ắp sự màu nhiệm để nếm trải cho những người thiết tha với nó. Dù có chuyện gì xảy ra hôm nay, hãy luôn nhớ rằng chúng ta còn cả một chặng đường thênh thang phía trước để đứng lên và đi tiếp.
Diệp Nguyễn - Design: Huy Minh
