Nhiều người lo lắng rằng không bị sốt sau khi tiêm vắc xin sởi đồng nghĩa với việc vắc xin không phát huy tác dụng. Tuy nhiên, phản ứng sau tiêm có thể khác nhau ở mỗi người và không phải ai cũng trải qua triệu chứng sốt.
Có phải ai cũng sốt sau khi tiêm vắc xin sởi?
Vắc xin sởi là loại vắc xin sống giảm độc lực, có khả năng kích thích hệ miễn dịch tạo ra kháng thể chống lại virus sởi. Theo WHO và GAVI, sốt sau tiêm vắc xin sởi là phản ứng miễn dịch bình thường, cho thấy cơ thể đang nhận diện và tạo kháng thể chống lại virus. Quá trình này bao gồm việc hệ miễn dịch phát hiện virus giảm độc lực, kích hoạt phản ứng viêm và tăng sản xuất kháng thể. Sốt sẽ tự hết sau 1-2 ngày khi cơ thể hoàn thành “bài học” miễn dịch.
Phản ứng sốt sau tiêm là kết quả của quá trình tạo kháng thể và đáp ứng miễn dịch sau tiêm vắc xin sởi, nhưng không phải ai cũng trải qua triệu chứng này. Hoặc mức độ ở mỗi người, độ tuổi, tình trạng sức khỏe và lần tiêm sởi có thể khác nhau.
Trẻ em dễ bị sốt và thường sốt cao hơn sau khi tiêm vắc xin sởi (Ảnh minh họa)
Những người dễ sốt hoặc sốt cao hơn sau khi tiêm vắc xin sởi bao gồm:
- Trẻ nhỏ dưới 5 tuổi: Hệ thống điều nhiệt chưa hoàn thiện khiến trẻ dễ bị sốt cao.
- Người có cơ địa nhạy cảm: Những người từng có phản ứng mạnh với vắc xin khác có thể dễ bị sốt hơn.
- Người đang hồi phục sau bệnh: Hệ miễn dịch đang hoạt động mạnh có thể phản ứng mạnh hơn với vắc xin.
- Người tiêm lần đầu: Cơ thể chưa từng tiếp xúc với virus sởi hoặc vắc xin sởi có thể phản ứng mạnh hơn.
Không sốt sau tiêm vắc xin sởi có phải là vắc xin không hiệu quả?
Câu trả lời cho câu hỏi này là: Không. Theo các chuyên gia, việc không bị sốt sau khi tiêm vắc xin sởi không đồng nghĩa với việc vắc xin không hiệu quả. Phản ứng sốt chỉ là một trong nhiều biểu hiện của hệ miễn dịch đang hoạt động. Nhiều người không có triệu chứng rõ rệt nhưng vẫn phát triển kháng thể đầy đủ. Theo CDC Hoa Kỳ và WHO, vắc xin sởi có hiệu quả lên đến 97% sau hai liều tiêm, bất kể người tiêm có phản ứng sốt hay không.
CDC Hoa Kỳ cho biết có khoảng 5-15% số người tiêm vắc xin sởi có thể bị sốt nhẹ (dưới 38,5 độ C) sau 7-12 ngày, trong khi phần lớn không có triệu chứng rõ ràng. Một nghiên cứu khác tại Mỹ cho thấy, tỷ lệ trẻ em bị sốt sau tiêm vắc xin sởi dao động từ 5,2 - 8,7%, tùy thuộc vào loại vắc xin và lô sản xuất.
Tuy nhiên, nếu sau khi tiêm vắc xin sởi mà sốt với các dấu hiệu dưới đây thì cần thăm khám ngay:
- Sốt cao kéo dài: Sốt trên 39 độ C ở trẻ em hoặc 38,5 độ C ở người lớn kéo dài hơn 48 giờ.
- Sốt kèm sưng đau nhiều, kéo dài hoặc chảy mủ tại chỗ tiêm.
- Co giật do sốt: Đặc biệt ở trẻ nhỏ có tiền sử co giật do sốt cao.
- Phản ứng dị ứng nghiêm trọng: Phát ban lan rộng, khó thở, sưng mặt hoặc môi.
- Dấu hiệu thần kinh: Đau đầu dữ dội, lơ mơ, rối loạn ý thức, nôn nhiều hoặc cứng cổ.
Khi có dấu hiệu sốt cao sau khi tiêm vắc xin sởi, nhất là ở trẻ em cần đi thăm khám ngay (Ảnh minh họa)
Bên cạnh sốt nhẹ, một số người có thể bị đau nhức tại chỗ tiêm, mệt mỏi nhẹ hoặc phát ban nhẹ, nhưng các triệu chứng này cũng sẽ tự hết sau vài ngày. Nếu không hãy sớm đi gặp bác sĩ!
Nguồn tổng hợp: VNVC, CDC Hoa Kỳ
Ngọc Ái
