Sá sùng, loài hải sản mang hình dáng có phần "đáng sợ" giống như con giun đất, thực chất lại là một đặc sản biển khơi vô cùng quý hiếm. Từng là sản vật cao cấp tiến vua, sá sùng giờ đây vẫn được giới sành ăn săn đón, dù giá cả không hề rẻ. Sá sùng khô, với mức giá dao động từ 4 đến 7 triệu đồng/kg, tùy loại, vẫn luôn nằm trong danh sách những món ngon được nhiều người tìm kiếm.
Sá sùng, loài hải sản mang hình dáng có phần "đáng sợ" giống như con giun đất, thực chất lại là một đặc sản biển khơi vô cùng quý hiếm.
Tuy nhiên, do tình trạng khai thác quá mức và sự suy giảm của môi trường sống ven biển, số lượng sá sùng đã giảm sút đáng kể trong những năm gần đây. Điều này khiến cho giá cả của chúng trở nên đắt đỏ hơn, thậm chí được xem là một trong những loại hải sản có giá cao nhất trên thị trường. Một cân sá sùng tươi cũng có giá từ 300 đến 650 nghìn đồng.
Mặc dù giá thành cao, sá sùng vẫn là một món ăn được ưa chuộng, có mặt trong danh sách ẩm thực nổi tiếng ở cả Việt Nam và Trung Quốc. Ở Việt Nam, sá sùng còn được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như trùn biển, sâm đất, đồn đột, địa sâm, giun biển hay sâu đất, tùy theo từng vùng miền.
Sá sùng phân bố ở nhiều vùng biển Việt Nam như Cam Ranh (Khánh Hòa), Cần Giờ (TP.HCM), nhưng tập trung nhiều nhất ở khu vực Vân Đồn và Móng Cái (Quảng Ninh), nơi được xem là có sá sùng ngon nhất cả nước.
Mặc dù giá thành cao, sá sùng vẫn là một món ăn được ưa chuộng
Là loài động vật thân mềm không xương, sá sùng thường sống ở các bãi cát ven biển, nơi thủy triều lên xuống. Chúng ẩn mình trong các khe cát, hang đá, thậm chí có thể sống ở đáy biển sâu đến 30m. Sá sùng có hình dáng giống giun đất, màu nâu đỏ, với những sợi vân nhỏ li ti dọc theo thân. Bên trong chúng là một đường ống ruột chứa cát.
Một con sá sùng tươi thường dài từ 7 đến 15cm, thân mình dày. Khi được sấy khô, chúng chỉ còn dài khoảng 6 đến 10cm.
Việc thu hoạch sá sùng chỉ có thể thực hiện khi mực nước biển xuống thấp. Thời điểm lý tưởng nhất để đánh bắt là từ tháng 3 đến tháng 8 hàng năm, khi sá sùng phát triển tốt nhất và có giá trị kinh tế cao.
Để thu hoạch được sá sùng, ngư dân cần có kinh nghiệm và sử dụng các dụng cụ chuyên dụng. Họ thường ra khơi vào sáng sớm, khi thủy triều vừa rút, để tìm kiếm dấu vết của sá sùng còn sót lại sau khi chúng kiếm ăn vào ban đêm.
Sau khi bắt, sá sùng tươi cần được làm sạch kỹ lưỡng bằng cách lộn ngược để loại bỏ bùn đất và nội tạng, sau đó cắt hai đầu, rửa sạch và cấp đông hoặc sấy khô để bảo quản.
Sá sùng khô có ưu điểm là dễ bảo quản và vận chuyển, đáp ứng nhu cầu thưởng thức của thực khách ở nhiều nơi.
Sá sùng khô.
Không chỉ là một món ăn ngon, sá sùng còn là một loại hải sản giàu dinh dưỡng và có nhiều công dụng. Theo Đông y, sá sùng có tính mát, giúp thanh nhiệt, bồi bổ sức khỏe. Nghiên cứu y học hiện đại cũng cho thấy sá sùng có tác dụng hỗ trợ điều trị một số bệnh về hô hấp và xương khớp.
Sá sùng có thể được chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn như xào, nướng, nấu cháo, chiên giòn... Đặc biệt, nó còn được sử dụng để ninh nước dùng phở, tạo nên vị ngọt tự nhiên đặc trưng cho món ăn này.
