Trong thế giới của những người đam mê máy tính, việc tìm kiếm các giải pháp làm mát hiệu quả luôn là một cuộc đua không hồi kết. Mới đây, một YouTuber người Trung Quốc có biệt danh octppus đã gây sửng sốt cho cộng đồng công nghệ toàn cầu khi thực hiện một ý tưởng táo bạo: biến đổi trực tiếp tấm tản nhiệt tích hợp (IHS) của bộ vi xử lý Intel Core i9 14900KS thành một khối tản nhiệt nước hoàn chỉnh.
Thông tin này được chia sẻ rộng rãi qua tài khoản UNIKO's Hardware trên nền tảng X (trước đây là Twitter), thu hút sự chú ý của nhiều chuyên gia và người đam mê công nghệ. Thay vì mua một khối tản nhiệt nước chuyên dụng như hầu hết mọi người thường làm, octppus đã chọn con đường khó khăn hơn nhiều - gia công trực tiếp tấm tản nhiệt của chính CPU để tạo ra một giải pháp làm mát độc đáo.
Để hiểu được tại sao ý tưởng này lại đáng chú ý đến vậy, cần phải biết rằng trong cấu trúc thông thường của một CPU, lõi silicon (die) được kết nối với tấm tản nhiệt tích hợp thông qua vật liệu truyền nhiệt như STIM hoặc keo tản nhiệt. Khi sử dụng hệ thống tản nhiệt nước, một khối kim loại (cold plate) sẽ được gắn lên IHS để dẫn nhiệt từ bộ vi xử lý đến chất làm mát. Mỗi lớp tiếp xúc này đều làm tăng trở kháng nhiệt, khiến hiệu quả làm mát giảm đi.
Với sự hỗ trợ từ máy CNC và sự cộng tác của một người xem, octppus đã khéo léo tạo ra một loạt các kênh kết nối bên trong chính tấm IHS của Core i9-14900KS để chất làm mát có thể lưu thông. Thiết kế này còn bao gồm các khu vực dành cho đầu nối vào và ra của chất lỏng, và toàn bộ cấu trúc được bao bọc bởi một miếng đệm được vít chặt để đảm bảo không xảy ra rò rỉ.
Phương pháp thử nghiệm của octppus cũng không kém phần sáng tạo. Để duy trì nhiệt độ ổn định cho chất làm mát, anh đã sử dụng một cái xô làm bể chứa. Sau mỗi lần chất làm mát đi qua hệ thống, nó được xả vào một chai riêng biệt. Mặc dù đây không phải là cách làm thông thường, nhưng nó cho phép YouTuber này thu thập dữ liệu chính xác trong một môi trường kiểm soát.
Kết quả thử nghiệm thực sự đáng ngạc nhiên. Ở trạng thái nghỉ và dưới tải 60W, giải pháp tản nhiệt tùy chỉnh này hoạt động mát hơn so với bộ tản nhiệt nước tiêu chuẩn. Tuy nhiên, khi tốc độ bơm giảm dần, nhiệt độ bắt đầu tăng nhanh chóng, vượt quá mức của bộ làm mát chất lỏng thông thường.
Lý giải cho hiện tượng này, theo octppus, giải pháp gắn tản nhiệt nước ngay trên tấm IHS sẽ rút ngắn khoảng cách từ lõi CPU đến chất làm mát lên đến 4 lần, tạo ra tác động đáng kể đến hiệu suất làm mát. Tuy nhiên, giải pháp này sẽ phải đánh đổi với diện tích bề mặt nhỏ hơn và thiết kế có thể kém tối ưu hơn so với khối tản nhiệt nước truyền thống. Không giống như các tấm làm mát thông thường, vốn phân tán nhiệt, phương pháp này tập trung nhiệt vào một khu vực, có thể giải thích cho việc nhiệt độ tăng nhanh như được thể hiện trong biểu đồ.
Mặc dù vậy, với những người luôn muốn thử nghiệm những điều mới mẻ, việc gia công nắp CPU thành khối tản nhiệt nước vẫn có thể là một phương pháp khả thi, miễn là tốc độ dòng chảy của chất làm mát được kiểm soát cẩn thận. Dĩ nhiên, đây không phải là giải pháp thực tế cho người dùng thông thường, và ngay cả những người dày dạn kinh nghiệm cũng có thể gặp khó khăn trong việc thực hiện đúng.
Cộng đồng công nghệ đang mong đợi một bài đánh giá chi tiết hơn từ octppus, có thể bao gồm những thiết kế cải tiến và phân tích sâu hơn về hiệu suất làm mát trong các điều kiện khác nhau. Dù sao đi nữa, sáng tạo độc đáo này đã một lần nữa chứng minh rằng khi nói đến tùy biến phần cứng, các "pháp sư" công nghệ Trung Hoa luôn biết cách làm cả thế giới phải kinh ngạc.
Nguyễn Hải (Theo TomsHardware)
