Lãnh đạo Đài Loan phát động chiến dịch 17 điều: PLA điều ngay tàu chiến áp sát, Quốc dân đảng chỉ trích

Lãnh đạo Đài Loan bị phản ứng

Tháng này, lãnh đạo chính quyền đảo Đài Loan (Trung Quốc) Lại Thanh Đức đã phát động một chiến dịch quy mô lớn nhằm vào những gì ông cảnh báo là các "hoạt động gián điệp" ngày càng gia tăng từ Trung Quốc đại lục.

The New York Times ngày 24/3 cho biết, động thái của ông Lại Thanh Đức đã nhanh chóng gây ra phản ứng dữ dội.

Quân đội Trung Quốc (PLA) đã trả đũa bằng cách điều một số lượng lớn máy bay quân sự và tàu chiến đến gần đảo Đài Loan và cảnh báo Lại Thanh Đức rằng ông này đang "đùa với lửa". Tại Đài Loan, những người phản đối cáo buộc ông đã khiêu khích Trung Quốc đại lục một cách nguy hiểm.

Bất chấp những cảnh báo từ Bắc Kinh và khả năng phe đối lập tại Đài Loan sẽ hành động nhiều hơn để phản đối chương trình nghị sự của mình, ông Lại vẫn tin rằng giờ đây ông có thể có lập trường cứng rắn hơn đối với ảnh hưởng của Trung Quốc đại lục.

David Sachs, nghiên cứu viên về Đài Loan tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại (CFR - Mỹ), cho hay, Lại Thanh Đức dường nghĩ rằng Trung Quốc đại lục sẽ kiềm chế hành động đối với Đài Loan khi Bắc Kinh đang cố gắng đàm phán về một cuộc chiến thương mại đang leo thang với chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump.

"Nhiều khả năng, ông ấy [Lại Thanh Đức] nghĩ rằng nếu hành động, ông nên tiến hành vào thời điểm Trung Quốc đại lục không muốn có bất cứ điều gì làm phức tạp các cuộc đàm phán với Mỹ", Sachs nói.

Theo NYT, trong nhiều thập kỷ, các đảng phái trên đảo Đài Loan đã tranh luận về việc có "bắt tay" với Bắc Kinh hay không, trong khi Trung Quốc luôn nhấn mạnh chủ trương coi đảo Đài Loan là vùng lãnh thổ không thể tách rời và có thể thống nhất bằng vũ lực.

Cuộc tranh luận đã trở nên gay gắt hơn kể từ khi ông Lại Thanh Đức ngày 13/3 nói rằng Trung Quốc đại lục là "thế lực thù địch bên ngoài" đang "tiến hành các hoạt động chia rẽ trên đảo Đài Loan".

Ông này đề xuất 17 biện pháp nhằm đối phó Bắc Kinh, bao gồm việc khôi phục tòa án quân sự để xét xử những binh lính Đài Loan bị buộc tội gián điệp và các tội danh an ninh khác v.v...

 "Chúng ta không còn lựa chọn nào khác ngoài việc hành động tích cực hơn", Lại Thanh Đức cho biết.

Các quan chức Trung Quốc đã nhanh chóng lên án bài phát biểu của lãnh đạo Đài Loan, đặc biệt là việc ông sử dụng thuật ngữ "thế lực thù địch bên ngoài". Đảng đối lập Quốc dân đảng của Đài Loan, vốn ủng hộ quan hệ và đối thoại với Bắc Kinh, đã cáo buộc ông Lại Thanh Đức gây ra căng thẳng một cách vô cớ giữa hai bờ eo biển.

"Việc đặc biệt chỉ rõ Trung Quốc đại lục... thực chất là một sự khiêu khích ở một mức độ nào đó", bà Từ Xảo Tâm, thành viên Quốc dân đảng, cho biết trong một cuộc phỏng vấn. "Điều đó sẽ dẫn tới căng thẳng lớn hơn ở eo biển Đài Loan".

Các chính trị gia Quốc dân đảng cho biết họ sẽ phản đối ít nhất một số biện pháp do ông Lại Thanh Đức đề xuất. Họ tin rằng việc khôi phục các phiên tòa xét xử quân sự sẽ là một bước lùi.

"Nhiều điều trong số 17 điều khoản này nhằm mục đích hạn chế quyền công dân của người dân", bà Từ cho biết.

Mâu thuẫn giữa các đảng phái trên đảo

Theo NYT, căng thẳng chính trị gia tăng có thể làm phức tạp thêm các kế hoạch của ông Lại Thanh Đức, trong đó quan trọng nhất có thể là kế hoạch tăng chi tiêu quân sự để xoa dịu Washington. Tổng thống Trump đã nói rằng Đài Loan nên tăng đáng kể ngân sách quân sự lên 10%, từ mức 2,45% hiện tại.

Tháng trước, ông Lại đã cam kết sẽ sử dụng thêm "ngân sách đặc biệt" vào cuối năm nay để tăng tổng chi tiêu quân sự lên hơn 3%. Nhưng quyết định này phải được cơ quan lập pháp Đài Loan, nơi Quốc dân đảng có ít ghế hơn, chấp thuận.

Theo chuyên gia Sachs, ông Lại Thanh Đức có thể tin rằng mặc dù phe đối lập tức giận với ông, nhưng cuối cùng họ vẫn sẽ ủng hộ kế hoạch tăng chi tiêu quân sự.

Ryan Hass, chuyên gia về Trung Quốc đại lục và đảo Đài Loan tại Viện Brookings, nói rằng những bài phát biểu gần đây của ông Lại Thanh Đức về Trung Quốc đại lục dường như càng làm làm sâu sắc thêm sự tương phản với phe đối lập. 

Một số nhà lập pháp Quốc dân đảng, bao gồm quan chức hải quân Trần Vĩnh Khang, cho biết họ ủng hộ việc tăng chi tiêu quân sự. 

Nhưng ông Trần cho biết bầu không khí chia rẽ khiến việc trao đổi ý kiến ​​trong cơ quan lập pháp trở nên khó khăn hơn. Giống như hầu hết các chính trị gia đối lập khác, ông đổ lỗi cho lãnh đạo Đài Loan đương nhiệm về tình trạng bế tắc này. Phía ông Lại thì cáo buộc sự cản trở của các đảng đối lập."

Ông Trần nhấn mạnh: "Nói một cách nghiêm túc thì hiện tại, hầu như không có sự giao tiếp nào giữa hai đảng.

An An