"Kho báu" đến từ tự nhiên của người Việt
Dưới tán rừng xanh thẳm, có những loại cây dại tưởng như vô giá trị nhưng thực chất lại mang trong mình những tiềm năng lớn lao đối với sức khỏe con người. Một trong số đó chính là đảng sâm, loài thảo dược quý được Đông y tôn vinh như một "nhân sâm của người nghèo", thuốc quý “thập toàn đại bổ”. Loài cây này không chỉ là kho báu thiên nhiên, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho nhiều hộ gia đình, mà còn rất hữu ích để tăng cường sức khỏe với giá thành phải chăng, dễ kiếm hơn so với nhân sâm thông thường.
Theo tờ Sức khỏe & Đời sống, đảng sâm, hay còn gọi là đẳng sâm hoặc thượng đảng nhân sâm, có tên khoa học là Campanumoea javanica Blume, thuộc họ Hoa chuông. Đây là loại cây thân leo sống lâu năm, thường mọc hoang dại trong các cánh rừng già. Thân cây phát triển thành từng cụm vào mùa xuân, có màu tím sẫm và lông thưa, phần ngọn không có lông. Rễ của cây có hình trụ dài, đường kính khoảng 1,5 - 2 cm, đầu rễ phình to với nhiều vết sẹo lồi do thân củ hình thành.
Loài cây này thường sinh trưởng trong môi trường rừng tự nhiên, nơi những người dân địa phương quen thuộc với núi rừng có thể nhận biết và thu hoạch. Vào mùa đông hoặc đầu xuân, khi lá cây úa vàng hoặc chưa kịp đâm chồi, người ta tiến hành đào rễ đảng sâm. Công việc thu hoạch đòi hỏi sự cẩn thận, vì rễ cây phải được giữ nguyên vẹn và không bị trầy xước.
Từ một loài cây hoang dại ít người biết đến, khoảng một thập kỷ trở lại đây, đảng sâm đã trở nên phổ biến hơn nhờ những lợi ích sức khỏe vượt trội. Trên thị trường hiện nay, giá bán của đảng sâm tươi dao động khoảng 250.000 đồng/kg, trong khi loại khô có giá cao hơn, khoảng 650.000 đồng/kg. Điều này khiến đảng sâm trở thành nguồn thu nhập đáng kể cho nhiều hộ gia đình, đặc biệt là ở các vùng miền núi.
Trước đây, người dân thường thu hái đảng sâm tự nhiên để chế biến các món ăn bổ dưỡng như hầm gà, nấu canh hoặc ngâm rượu. Tuy nhiên, do nhu cầu ngày càng cao, đảng sâm trong tự nhiên ngày càng khan hiếm. Để đáp ứng thị trường, nhiều hộ gia đình đã triển khai mô hình trồng đảng sâm quy mô lớn, không chỉ bảo tồn nguồn dược liệu quý mà còn phát triển kinh tế địa phương.
Loại cây này cũng được sử dụng rất nhiều ở Trung Quốc. Theo Đông y, đảng sâm vị ngọt, tính bình; vào kinh tỳ và phế. Có tác dụng bổ trung, ích khí, sinh tân, kiện tỳ, dưỡng huyết, dùng cho các trường hợp tỳ vị hư nhược, khí hư huyết hư, thể trạng mệt mỏi vô lực, ăn kém, đại tiện lỏng…
Người Trung cũng có nhiều bài thuốc nổi tiếng sử dụng đảng sâm như Tứ quân tử thang, Bát vị, Thập toàn đại bổ…
Vị thuốc quý “thập toàn đại bổ” cho nhiều người
1. Bồi bổ khí huyết và tăng cường sức đề kháng
Đảng sâm được sử dụng để bổ khí, dưỡng huyết và hỗ trợ chức năng tạo máu của tủy xương. Điều này giúp cơ thể khỏe mạnh, tăng cường sức đề kháng, đặc biệt phù hợp cho người mới ốm dậy, trẻ em suy dinh dưỡng hoặc người già yếu.
2. Cải thiện chức năng tiêu hóa
Loài cây này có tác dụng kiện tỳ, ích vị, giúp kích thích sự thèm ăn và cải thiện khả năng hấp thụ dinh dưỡng. Đồng thời, đảng sâm hỗ trợ điều hòa hệ tiêu hóa, giảm các triệu chứng khó chịu như đầy bụng, khó tiêu, tiêu chảy hoặc táo bón.
3. Bảo vệ và tăng cường chức năng gan
Nghiên cứu hiện đại đã chứng minh các hoạt chất trong đảng sâm có khả năng bảo vệ tế bào gan và hỗ trợ quá trình giải độc hiệu quả. Loại thảo dược này đặc biệt hữu ích cho những người thường xuyên sử dụng rượu bia hoặc tiếp xúc với hóa chất độc hại.
4. Tăng cường sức khỏe tim mạch
Đảng sâm giúp cải thiện sức co bóp của cơ tim và tăng cường tuần hoàn máu. Ngoài ra, nó còn có khả năng giảm cholesterol xấu (LDL), ngăn ngừa xơ vữa động mạch, giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch nghiêm trọng như cao huyết áp, nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
5. Ngăn ngừa thiếu máu
Với tác dụng tăng cường số lượng hồng cầu và huyết sắc tố, đảng sâm giúp cải thiện quá trình vận chuyển oxy trong cơ thể, từ đó giảm thiểu nguy cơ thiếu máu. Đồng thời, nó còn hỗ trợ cân bằng hệ miễn dịch nhờ khả năng kiểm soát số lượng bạch cầu.
6. Hỗ trợ sức khỏe não bộ
Nhờ khả năng tăng tuần hoàn máu lên não, đảng sâm giúp cung cấp đầy đủ dưỡng chất và oxy, cải thiện trí nhớ, tăng khả năng tập trung. Đặc biệt, đối với người cao tuổi, sử dụng đảng sâm thường xuyên có thể ngăn ngừa suy giảm trí nhớ và duy trì sự minh mẫn.
Thùy Linh (Tổng hợp)
