Cứ vào đầu hè, khi thời tiết bắt đầu oi bức, một loại quả tưởng chừng bình dân lại bất ngờ gây sốt khắp nơi. Từ các sạp hàng ở chợ truyền thống đến gian hàng online, đâu đâu cũng thấy người bán rao dưa, người mua thi nhau đặt. Trên mạng xã hội, dân tình cũng rộn ràng khoe bát dưa mát lạnh trong tủ với đủ phiên bản biến tấu. Không phải đặc sản cao sang, nhưng món ăn từ loại quả này lại được xem là “quốc hồn quốc tuý” mỗi mùa hè miền Bắc. Đó chính là dưa bở.
Dưa bở còn được gọi là dưa gang, dưa nứt là loại quả quen thuộc với nhiều thế hệ người miền Bắc. Vỏ xù xì, màu sắc không mấy bắt mắt, thế nhưng khi đã chín tới, dưa tỏa mùi thơm đặc trưng, ruột mềm và ngọt dịu. Điểm cộng lớn là giá thành rẻ, dao động khoảng 20.000–30.000 đồng/kg, dễ mua ở bất kỳ chợ dân sinh nào vào đúng vụ.
Dưa bở thường vào mùa từ khoảng giữa tháng 5 đến tháng 6, chín rộ theo đợt. Đây là loại cây ngắn ngày, ít sâu bệnh, quá trình chăm sóc không cần dùng nhiều thuốc trừ sâu. Nếu biết chọn, người tiêu dùng gần như không phải lo ngại về chất lượng hay an toàn thực phẩm.
Không chỉ phổ biến vì giá rẻ, dưa bở còn ghi điểm tuyệt đối nhờ món tráng miệng quen thuộc: dưa bở dầm đường. Nghe đơn giản nhưng lại là món ăn gắn liền với tuổi thơ của nhiều người. Dưa chín bung vỏ được bổ đôi, bỏ hạt, cắt miếng vừa ăn hoặc dầm nhuyễn bằng thìa. Sau đó thêm chút đường, có thể kết hợp cùng sữa đặc, lạc rang, rồi cho vào tủ lạnh hoặc thêm vài viên đá là có ngay món ăn giải nhiệt.
Trên các diễn đàn ẩm thực, nhiều người chia sẻ về món ngon giải nhiệt mùa hè:
- “Không có món nào mát hơn dưa bở mùa hè”
- “Phải có bát dưa bở trong tủ lạnh mới thấy mùa hè đúng nghĩa”
- “Quá là thèm món này mùa hè cứ đá với đường vào hết nước chấm”
- “Eo ôi thèm. Hè mà có nồi này dầm với đường thêm vài cục đá. Nhức cái nách”
Nhiều người còn chia sẻ bí quyết để dưa bở dầm “đúng bài”: dằm bằng thìa thay vì xay sinh tố, bởi làm vậy mới giữ được độ xốp và vị thơm đặc trưng. Dưa phải chín tới, lọc kỹ hạt để tránh lợn cợn. Có người còn rây lấy nước rồi để riêng phần cái, khi ăn thì đổ sữa ông Thọ, thêm đá lạnh, vừa béo vừa mát, ăn tới đâu “thấm” tới đó.
Ngoài việc giúp làm mát cơ thể, dưa bở còn có lợi cho sức khỏe. Gần 90% trọng lượng quả là nước, giúp bù nước và hỗ trợ hydrat hóa trong mùa nắng nóng. Dưa cũng chứa nhiều vitamin, khoáng chất, chất xơ và các hợp chất thực vật có lợi. Đặc biệt, dù có vị ngọt nhưng do lượng nước cao nên hàm lượng đường tự nhiên trong dưa không gây lo ngại như nhiều loại trái cây khác.
Không mới, không đắt tiền, cũng chẳng thuộc hàng đặc sản, nhưng dưa bở vẫn là “món ruột” không thể thiếu trong nhiều gia đình mỗi mùa hè. Cái cách mà loại quả này trở lại đều đặn mỗi năm, âm thầm nhưng không thể bị thay thế, có lẽ là minh chứng rõ ràng nhất cho việc: đôi khi, những gì giản dị nhất lại là thứ khiến người ta nhớ mãi không quên.
H. Trang
