Cơ chế gây hại của việc hâm nóng thức ăn nhiều lần
Khi thức ăn được nấu chín, đặc biệt ở nhiệt độ cao, cấu trúc hóa học của chúng sẽ thay đổi. Việc hâm nóng nhiều lần sẽ làm trầm trọng thêm quá trình này, dẫn đến:
Mất chất dinh dưỡng: Nhiều vitamin và khoáng chất nhạy cảm với nhiệt sẽ bị phân hủy khi hâm nóng nhiều lần, làm giảm giá trị dinh dưỡng của thực phẩm.
Hình thành chất độc hại: Một số chất dinh dưỡng khi bị biến đổi bởi nhiệt độ cao có thể chuyển hóa thành các hợp chất có hại cho cơ thể, thậm chí là gây ung thư.
Tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm: Việc hâm nóng không đúng cách tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, gây ngộ độc, đặc biệt là với những thực phẩm giàu protein.
Những thực phẩm khi hâm nóng lặp đi lặp lại sẽ hại gan, phá thận, gặm nhấm dạ dày
Hải sản
Hải sản rất dễ bị nhiễm khuẩn nếu không được bảo quản đúng cách. Hâm nóng lại hải sản không đảm bảo tiêu diệt hết vi khuẩn, có thể gây ngộ độc thực phẩm với các triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, đau bụng, sốt. Trong trường hợp nặng, ngộ độc thực phẩm có thể ảnh hưởng đến chức năng gan, thận và dạ dày.
Một số loại hải sản chứa một lượng chất béo nhất định. Khi hâm nóng lại nhiều lần, chất béo có thể bị oxy hóa, tạo thành các gốc tự do và các sản phẩm phụ có hại cho sức khỏe. Các chất này có thể gây tổn thương tế bào, tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, ung thư và các bệnh mãn tính khác, ảnh hưởng đến gan và thận.
Trứng
Theo Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA), lòng đỏ trứng dù có nhiều chất dinh dưỡng nhưng khi liên tục bị tác động bởi nhiệt độ cao, nó sẽ biến thành các chất gây hại cho cơ thể. Lưu ý, trứng lòng đào nếu để lâu lại càng nên bỏ đi chứ không nên tiếc.
Các loại vi khuẩn như Salmonella có thể sinh sôi cực nhanh, dẫn đến ngộ độc thực phẩm nghiêm trọng. Chưa kể trong trứng còn có thể có một số chủng vi khuẩn phát triển mạnh khi tiếp xúc với nhiệt độ từ 45 - 65 độ C. Nếu chúng tồn tại trong trứng mà hâm lại nhiều lần sẽ làm gia tăng lượng vi khuẩn.
Ngoài nhiễm khuẩn thì chất béo và chất đạm có trong trứng sẽ rất dễ bị biến tính. Khi hâm nóng lại ở nhiệt độ cao lại tiếp tục làm protein phân hủy sinh ra chất độc cho dạ dày, hệ tiêu hóa. Thậm chí gây nôn mửa, ngộ độc cấp tính trong trường hợp nặng.
Thịt gà
Thịt gà là môi trường thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn, đặc biệt là Salmonella và Campylobacter. Mặc dù quá trình nấu thịt gà có thể tiêu diệt hầu hết vi khuẩn, nhưng nếu thịt không được bảo quản đúng cách hoặc hâm nóng không đủ nhiệt độ, vi khuẩn có thể sinh sôi trở lại.
Ăn thịt gà nhiễm khuẩn có thể gây ngộ độc thực phẩm với các triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, đau bụng, sốt. Trường hợp nặng có thể ảnh hưởng đến chức năng gan và thận. Tương tự như trứng, khi hâm nóng lại nhiều lần, protein trong thịt gà có thể bị biến tính, tạo thành các hợp chất khó tiêu hóa. Điều này làm tăng gánh nặng cho hệ tiêu hóa, gây khó tiêu, đầy bụng, ảnh hưởng đến dạ dày.
Nấm
Nấm được xem là thực phẩm tốt cho sức khỏe nhưng nếu nấu chín rồi để qua đêm thì sẽ trở thành “thuốc độc”. Đặc biệt là nếu đem đun đi đun lại nhiều lần thì chất dinh dưỡng sẽ biến mất và bị biến chất thành chất độc hại.
Cụ thể, nấm nấu chín lần đầu chứa nitrat tốt cho các tế bào máu đỏ, nhưng sau một đêm, nitrat sẽ hay đổi thành nitrit không tốt cho cơ thể. Ăn lượng lớn trong 1 lần có thể gây ra rối loạn tiêu hóa, ngộ độc cấp tính. Còn nếu ăn lâu ngày dù lượng nhỏ cũng làm tổn thương dạ dày, mạch máu, dễ dẫn tới ung thư. Nên tốt nhất là chỉ mua vừa đủ để luôn tươi ngon, nấu và ăn 1 lần duy nhất, không để thừa.
Nước đã đun sôi
Thói quen uống nước đun sôi là tốt nhưng nếu bạn đun nóng lại nó nhiều lần thì lại thành tự rước độc vào thân. Tốt nhất là chỉ nên đun sôi nước đến 100 độ C, uống ở nhiệt độ phù hợp, nếu để nguội thì không nên hâm nóng lại hoặc chỉ hâm nóng duy nhất 1 lần.
Vi khuẩn có thể phát triển trong nước nếu nước không được bảo quản đúng cách sau khi đun nóng lần đầu hoặc nếu để lâu trước khi đun nóng lần thứ hai. Uống nước như vậy có thể gây ra các vấn đề sức khỏe như tiêu chảy, hại dạ dày.
Sau khi nước được đun nóng nhiều lần, tính chất hóa học của nó có thể thay đổi, ví dụ, một số khoáng chất có thể kết tủa, làm cho nước ít dinh dưỡng hơn trước và gây hại cho gan, thận. Đồng thời lại làm tăng nồng độ nitrit. Đây là một chất có khả năng gây hại và nếu hấp thụ quá mức có thể gây hại cho sức khỏe con người, phổ biến như gây ngộ độc và ung thư.
Sữa
Sữa là thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, sữa chứa một lượng lớn protein, canxi, vitamin và các chất dinh dưỡng khác, có nhiều lợi ích cho sức khỏe con người. Tuy nhiên, câu hỏi sữa có hâm nóng được hay không thực ra còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố.
Sữa rất giàu chất dinh dưỡng nhưng cũng chứa một lượng nước và protein nhất định. Những thành phần này sau khi đun nóng sẽ thay đổi, có thể ảnh hưởng đến mùi vị và chất dinh dưỡng của sữa. Khi sữa ở 60 - 62 độ C bắt đầu có hiện tượng mất nước. Khi nhiệt độ sôi đạt đến 100 độ C, lactose có trong sữa có thể bị đốt cháy và rất dễ gây ra ung thư. Lượng canxi có trong sữa khi gặp nhiệt độ cao có thể bị kết tủa làm giảm giá trị dinh dưỡng.
Bạn có thể lưu ý phương pháp bảo quản và thời gian bảo quản sữa. Nếu sữa đã mở nắp và để lâu ngày có thể bị nhiễm vi khuẩn. Nếu đun lại sẽ không tiêu diệt hết vi khuẩn mà có thể khiến vi khuẩn sinh sôi nhanh hơn, dẫn đến hư hỏng thực phẩm gây ngộ độc.