Theo số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam, kim ngạch xuất khẩu (XK) cá ngừ trong 3 tháng đầu năm 2025 đạt hơn 228 triệu USD, tăng 6% so với cùng kỳ năm 2024. Tính đến hết tháng 3/2025, các sản phẩm cá ngừ của Việt Nam đã XK được sang hơn 75 thị trường trên thế giới.
XK cá ngừ sang các thị trường chính có xu hướng tăng trưởng chậm lại. Trong các thị trường, Mỹ, EU, Nga, Canada và Thái Lan là 5 thị trường nhập khẩu (NK) nhiều nhất cá ngừ của Việt Nam.
Trong 3 tháng đầu năm 2025, giá trị XK cá ngừ của Việt Nam sang Mỹ chiếm 39% tổng kim ngạch XK cá ngừ của Việt Nam. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng trong tháng 3 đã chậm lại, chỉ đạt gần 9% so với cùng kỳ 2024.
Nguyên nhân chủ yếu đến từ lo ngại về việc tổ chức NOAA Hoa Kỳ bước đầu đã đưa thông báo sơ bộ là không công nhận tương đương cho ngành hải sản Việt Nam, đồng nghĩa với việc nếu không đáp ứng yêu cầu của NOAA đúng thời hạn, thì hải sản Việt Nam sẽ bị cấm NK vào Hoa Kỳ từ ngày 1/1/2026 đã phần nào tác động tới XK cá ngừ của Việt Nam sang thị trường này.
Bên cạnh đó, những lo ngại về khả năng Mỹ tăng thuế NK đối với Việt Nam cũng khiến cho các nhà NK Mỹ lo lắng mà hạn chế NK các đơn hàng từ Việt Nam.
XK cá ngừ của Việt Nam sang EU cũng đang tăng chậm lại trong tháng 3. XK cá ngừ của Việt Nam sang các thị trường trong khối cũng nhiều biến động.
Hiện, Hà Lan đang dẫn đầu về NK cá ngừ của Việt Nam với giá trị NK đạt hơn 13 triệu USD, tăng 82% so với cùng kỳ. Trong khi XK cá ngừ sang Italy với nhiều biến động, với mức giá trị XK đạt hơn 9 triệu USD giảm 2% so với cùng kỳ. XK sang thị trường Đức giảm 9% trong tháng 3.
Điểm sáng trong quý 1/2025 là các thị trường như Canada, Nhật Bản và đặc biệt là Nga. Sau giai đoạn sụt giảm vào tháng 1, XK cá ngừ sang Nga đã tăng trưởng liên tục trong 2 tháng sau đó, riêng tháng 3 tăng 92% so với cùng kỳ. Nhờ đó, Nga đã trở thành thị trường đơn lẻ lớn thứ ba của Việt Nam, đạt 10,3 triệu USD, chỉ sau Mỹ và Hà Lan.
Cá ngừ là một trong những mặt hàng thủy sản xuất khẩu chủ lực của Việt Nam. Theo VASEP, trữ lượng cá ngừ của Việt Nam ước đạt hơn 600.000 tấn; trong đó cá ngừ vằn là loài khai thác chính, chiếm hơn 50% tổng nguồn lợi cá nổi.
Sản lượng cá ngừ khai thác hàng năm (bao gồm cá ngừ vây vàng, cá ngừ mắt to, cá ngừ vằn và các loại khác) đạt hơn 200.000 tấn.
VASEP cho rằng ngành cá ngừ Việt Nam sẽ tiếp tục duy trì đà tăng trưởng trong năm 2025 nhờ nhu cầu tiêu thụ đối với các sản phẩm tiếp tục tăng cũng như thay đổi thói quen tiêu dùng, chính sách thuế quan.
Bên cạnh đó, các hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam với các nước sẽ giúp cá ngừ Việt Nam có lợi thế khi xuất khẩu sang các thị trường như EU, UAE, Nhật Bản, Canada... Tuy nhiên, việc đáp ứng quy tắc xuất xứ vẫn là thách thức lớn với ngành cá ngừ Việt Nam. Các tiêu chuẩn về truy xuất nguồn gốc, đánh bắt bền vững và chống đánh bắt IUU đang trở thành điều kiện bắt buộc tại các thị trường lớn.
Pha Lê
