Người đàn ông có máu "đục như sữa"
Mới đây, Trung tâm Y tế huyện Cẩm Khê (Phú Thọ) đã tiếp nhận điều trị cho bệnh nhân V.M.T (45 tuổi, trú tại xã Hương Lung, Phú Thọ). Bệnh nhân bị đau bụng dữ dội vùng thượng vị, bụng chướng sau khi uống rượu một ngày trước đó.
Kết quả chụp CT cho thấy bệnh nhân bị viêm tụy cấp độ E – mức nặng nhất trong thang Balthazar. Xét nghiệm máu ghi nhận chỉ số triglyceride tăng vọt tới 105 mmol/L, cao gấp 45 lần giới hạn bình thường; chỉ số đường huyết cũng đạt tới 23,48 mmol/L – gần gấp 4 lần bình thường.
Bệnh nhân được chẩn đoán viêm tụy cấp thể tăng triglyceride – một thể bệnh nguy hiểm, dễ gây suy đa tạng nếu không được cấp cứu kịp thời.
Ngay lập tức, các bác sĩ chỉ định lọc máu và thay huyết tương cấp cứu. Trong 2 giờ can thiệp lọc máu, khoảng 4.500ml dịch màu "đục như sữa", chứa hàm lượng mỡ cực cao đã được loại bỏ khỏi cơ thể bệnh nhân và thay bằng huyết tương tươi. Sau can thiệp, tình trạng đau bụng của bệnh nhân thuyên giảm, các chỉ số sinh tồn dần ổn định. Bệnh nhân xuất viện sau 11 ngày điều trị tích cực.
Viêm tụy hoại tử sau khi uống rượu
Một trường hợp khác là ông T.V.T (46 tuổi), người có tiền sử nghiện rượu kéo dài, vừa được cứu sống tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương trong tình trạng viêm tụy cấp hoại tử – mức độ nặng nhất - có thể đe dọa tính mạng.
Theo người nhà, ông T vẫn uống rượu đều đặn 500ml mỗi ngày, từng nhiều lần nhập viện vì viêm tụy nhưng không cai rượu. Lần này, ông nhập viện trong tình trạng đau bụng dữ dội vùng trên rốn, đau lan ra sau lưng, buồn nôn và chướng bụng.
Xét nghiệm cho thấy men tụy tăng vọt, lên tới hơn 1.000 đơn vị, cao gấp hơn 10 lần giới hạn bình thường; triglyceride lên tới 16 mmol/L, trong khi mức an toàn chỉ từ 0,7–1,8 mmol/L.
ThS.BS Nguyễn Kim Anh, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết: “Hình ảnh CT cho thấy tuyến tụy viêm lan rộng, có hoại tử, xuất hiện nhiều ổ dịch quanh tụy. Đây là mức độ nặng nhất của viêm tụy cấp, có thể gây sốc, suy đa tạng và tử vong nếu không can thiệp kịp thời”.
Sau điều trị, bệnh nhân đã qua cơn nguy kịch nhưng tiên lượng tái phát vẫn cao nếu không cai rượu và kiểm soát tốt mỡ máu.
Chớ coi thường viêm tụy cấp
Theo bác sĩ Kim Anh, viêm tụy cấp là một trong những bệnh lý nguy hiểm nhất của đường tiêu hóa, có thể diễn tiến từ đau bụng sang sốc và suy đa tạng chỉ trong vài giờ. Nguyên nhân gây viêm tụy cấp bao gồm lạm dụng rượu kéo dài, tăng triglyceride máu hoặc tắc mật do sỏi.
“Chúng tôi từng tiếp nhận nhiều trường hợp bệnh nhân khi rút máu xét nghiệm, huyết tương chia thành hai lớp rõ rệt – phía trên là lớp mỡ trắng đục, phía dưới mới là máu. Còn dịch tụy dẫn lưu ra có màu đục quánh, mùi hôi nặng. Đây là dấu hiệu cho thấy tụy đã hoại tử và nhiễm trùng nghiêm trọng”, bác sĩ Kim Anh chia sẻ.
Theo bác sĩ, những ca bệnh như vậy buộc phải điều trị hồi sức dài ngày, dẫn lưu dịch viêm, thậm chí mổ cắt tụy.
Viêm tụy cấp không chỉ là hậu quả của việc lạm dụng rượu bia, mà còn là dấu hiệu cho thấy hệ tiêu hóa và chuyển hóa của cơ thể đang bị quá tải nghiêm trọng. Do đó, chuyên gia khuyến cáo những người có biểu hiện đau bụng vùng thượng vị, lan ra sau lưng, buồn nôn, chướng bụng, đặc biệt là những người có tiền sử uống rượu hoặc rối loạn mỡ máu cần đi khám sớm để phát hiện và điều trị bệnh kịp thời.
“Trong cấp cứu viêm tụy, thời gian là yếu tố sống còn. Càng can thiệp sớm, cơ hội sống của bệnh nhân càng cao. Chỉ chậm trễ vài giờ, đôi khi cũng là quá muộn”, bác sĩ Kim Anh nhấn mạnh.
Ngọc Minh
