OpenAI đã chính thức phát hành GPT-5, mô hình trí tuệ nhân tạo flagship mới nhất của công ty, cho tất cả người dùng ChatGPT và các nhà phát triển trên toàn thế giới. Đây được coi là bước tiến quan trọng nhất trong lĩnh vực AI từ khi GPT-4 ra mắt vào năm 2023, đặc biệt khi lần đầu tiên OpenAI cho phép người dùng miễn phí truy cập vào một mô hình AI có khả năng lý luận tiên tiến.
CEO Sam Altman mô tả GPT-5 như một bước nhảy vọt đáng kể so với các mô hình trước đây của công ty. Ông so sánh sự tiến bộ này với chiếc iPhone đầu tiên có màn hình Retina, khẳng định đây là "thứ mà tôi không bao giờ muốn quay lại". Theo lời Altman, nếu GPT-3 có cảm giác như đang nói chuyện với một học sinh cấp ba và GPT-4 như một sinh viên đại học, thì GPT-5 thực sự tạo cảm giác như đang trò chuyện với một chuyên gia có bằng tiến sĩ.
Đồng nhất các mô hình
Điểm nổi bật của GPT-5 không chỉ nằm ở độ chính xác cao hơn, tốc độ phản hồi nhanh hơn và khả năng xử lý linh hoạt hơn, mà còn ở cách mô hình này được tích hợp trong ChatGPT như một hệ thống thống nhất.
Thay vì buộc người dùng phải chọn giữa các mô hình khác nhau cho từng loại câu hỏi, GPT-5 sử dụng một bộ định tuyến thông minh để tự động chuyển sang chế độ "suy luận sâu" nếu gặp các yêu cầu phức tạp hoặc khi người dùng yêu cầu nó "suy nghĩ kỹ". Nick Turley, trưởng nhóm phát triển ChatGPT, nhận xét rằng cảm nhận khi sử dụng mô hình này "rất tốt" và tin rằng người dùng phổ thông sẽ dễ dàng nhận ra điều đó.
Một trong những cải tiến lớn mà GPT-5 mang lại là khả năng lập trình. Trong các bài kiểm tra chuyên sâu như SWE-Bench và Aider Polyglot, GPT-5 vượt qua tất cả các đối thủ để trở thành mô hình tốt nhất hiện tại trong lĩnh vực viết mã. Sam Altman cho rằng điều này sẽ mở ra kỷ nguyên "phần mềm theo yêu cầu", nơi người dùng chỉ cần mô tả ý tưởng, còn AI sẽ viết toàn bộ mã để triển khai.
Sức mạnh này được minh chứng rõ ràng trong cuộc họp báo khi Yann Dubois, người đứng đầu bộ phận post-training của OpenAI, sử dụng GPT-5 để tạo ra một trang web học tiếng Pháp có trò chơi tương tác. Chỉ trong vài giây, GPT-5 đã viết hàng trăm dòng code và hiển thị giao diện frontend của trang web.
Đưa ra các câu trả lời an toàn hơn
OpenAI cũng cho biết họ đã dành hơn năm nghìn giờ để kiểm tra GPT-5 nhằm đánh giá và giảm thiểu rủi ro an toàn. Theo Alex Beutel, người phụ trách nghiên cứu an toàn mô hình, ưu tiên lớn nhất là làm sao để GPT-5 không nói dối người dùng. Dù GPT-5 vẫn có thể mắc lỗi, nó đã giảm đáng kể hiện tượng "bịa chuyện" so với các phiên bản trước.
Đặc biệt, mô hình được cải tiến để xử lý các yêu cầu nhạy cảm bằng cách đưa ra câu trả lời an toàn, tức là cố gắng phản hồi hữu ích nhưng trong giới hạn không gây hại. Ví dụ, khi người dùng hỏi về năng lượng cần thiết để đốt cháy một vật liệu, mô hình sẽ đưa ra kiến thức vật lý chung mà không cung cấp chi tiết có thể bị lạm dụng.
Một cải tiến khác là khả năng thừa nhận giới hạn. GPT-5 được thiết kế để trung thực hơn khi không biết câu trả lời hoặc không thể thực hiện một nhiệm vụ, điều mà OpenAI hy vọng sẽ củng cố lòng tin từ người dùng. Tuy nhiên, công ty này vẫn không tiết lộ chi tiết về dữ liệu huấn luyện mô hình, điều thường gây tranh cãi trong cộng đồng nghiên cứu AI.
Ngoài năng lực kỹ thuật, GPT-5 còn đi kèm với một loạt các cập nhật giao diện và tính năng tùy chỉnh trong ChatGPT. Người dùng có thể chọn tính cách phản hồi như “Cynic” (hoài nghi), “Robot” (máy móc), “Listener” (lắng nghe) hoặc “Nerd” (mọt sách) để cá nhân hóa trải nghiệm. Hệ thống giọng nói cũng được nâng cấp thành một chế độ thống nhất có tên “Advanced Voice”, giúp mô hình hiểu rõ hơn các hướng dẫn và nói chuyện tự nhiên hơn.
Người dùng ChatGPT miễn phí cũng có thể sử dụng ngay
Về mặt tiếp cận, GPT-5 được triển khai cho tất cả người dùng ChatGPT ngay từ hôm nay. Người dùng miễn phí vẫn có thể sử dụng GPT-5 nhưng sẽ bị giới hạn số lượng yêu cầu, sau đó hệ thống sẽ chuyển sang phiên bản GPT-5 Mini nhẹ hơn. Trong khi đó, người dùng trả phí như Plus và Pro sẽ được hưởng giới hạn sử dụng cao hơn, riêng gói Pro có quyền truy cập không giới hạn vào GPT-5 và GPT-5 Pro.
Sự ra mắt của GPT-5 diễn ra trong bối cảnh OpenAI đang chịu sức ép lớn từ các đối thủ như Gemini của Google, Claude của Anthropic và LLaMA của Meta. Việc tung ra một mô hình được đánh giá là “tốt nhất từ trước tới nay” cho toàn bộ người dùng, kể cả miễn phí, cho thấy chiến lược quyết liệt của OpenAI nhằm giữ vững vị thế dẫn đầu trong cuộc đua AI. Tuy nhiên, như chính Altman thừa nhận, GPT-5 vẫn còn “thiếu một yếu tố rất quan trọng” để đạt đến cấp độ trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI) thực sự, đó là khả năng học liên tục từ thế giới thực khi đang hoạt động.
Dẫu vậy, GPT-5 rõ ràng là một bước tiến lớn, không chỉ về mặt kỹ thuật mà còn trong việc mở rộng khả năng tiếp cận AI cấp chuyên gia đến đông đảo người dùng trên toàn thế giới. Việc ngay cả người dùng miễn phí cũng có thể trực tiếp trải nghiệm GPT-5 là một tín hiệu rõ ràng cho thấy tương lai của AI không còn xa xôi hay bị giới hạn trong phòng thí nghiệm, mà đang đến gần từng người một cách cụ thể và đầy ấn tượng.
Nguyễn Hải (Tổng hợp)
