Nga ồ ạt tấn công, tuyên bố "đất nước vĩ đại sẽ đứng lên bất cứ lúc nào cần"
Tờ Telegraph (Anh) đưa tin, Nga đã phát động cuộc tấn công với 175 máy bay không người lái (UAV) và tên lửa đạn đạo nhằm vào nhiều vùng ở Ukraine trong ngày 30/4.
Đáng chú ý, cuộc tấn công vào Odesa khiến ít nhất 2 người thiệt mạng và 15 người khác bị thương. Cơ quan cứu hộ khẩn cấp Ukraine mô tả đây là một cuộc "tấn công quy mô lớn", gây hư hại các tòa nhà cao tầng, nhà riêng, siêu thị, trường học và xe hơi. Hơn 200 người đã phải sơ tán khỏi một trong các tòa nhà bị ảnh hưởng.
Ở một diễn biến khác, tổ lái UAV thuộc Lữ đoàn bộ binh cơ giới cận vệ biệt lập số 205 của Nga, trực thuộc nhóm quân "Dnepr", đã dùng loại đạn mới phá sập một sở chỉ huy điều khiển UAV của Ukraine.
Cùng ngày, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov tuyên bố, Nga có thể huy động lực lượng ở quy mô tương đương Liên Xô trong Thế chiến II nếu cần thiết.
"Một đất nước vĩ đại sẽ đứng lên bất kỳ lúc nào cần. Không ai có thể nghi ngờ điều đó" - Ông Peskov nói tại một buổi thuyết giảng ở Bảo tàng Chiến thắng tại Moskva, nhấn mạnh rằng "hàng triệu" người Nga đang hỗ trợ nỗ lực quân sự bằng cách quyên góp, gửi thiết bị, đạn dược từ tiền cá nhân và đan lưới ngụy trang.
Đáp lại các đợt tấn công của Nga, tới đầu giờ sáng 1/5, ông Andriy Yermak – Chánh văn phòng Tổng thống Ukraine – kêu gọi "lệnh ngừng bắn hoàn toàn."
"Chúng ta phải cùng thúc đẩy điều này với Mỹ" - ông Yermak nhấn mạnh.
Phát bắn trước thềm thỏa thuận lịch sử
Theo Telegraph, điều đáng chú ý là các cuộc tấn công dữ dội của Nga diễn ra ngay trước thềm việc Washington và Kiev ký kết thỏa thuận khoáng sản đất hiếm – một động thái được cho là mang ý nghĩa địa chính trị quan trọng.
Theo thỏa thuận này, Mỹ sẽ được phép khai thác các tài nguyên thiên nhiên của Ukraine, bao gồm nhôm, graphite, dầu mỏ và khí đốt tự nhiên. Thỏa thuận được ký kết sau khi Tổng thống Donald Trump từ bỏ yêu cầu buộc Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phải tổ chức bầu cử như một phần của thỏa thuận hòa bình.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent, một trong những kiến trúc sư chính của thỏa thuận, nhận định đây là một sự kiện "mang tính lịch sử."
"Như Tổng thống đã nói, Mỹ cam kết giúp tạo điều kiện chấm dứt cuộc chiến tàn nhẫn và vô nghĩa này. Thỏa thuận này là tín hiệu rõ ràng gửi tới Nga rằng chính quyền Trump quyết tâm thúc đẩy một tiến trình hòa bình đặt trọng tâm vào một Ukraine tự do, có chủ quyền và thịnh vượng trong dài hạn" - ông Bessent nói.
Mỹ báo tin Kiev đồng ý 22 điều kiện hòa bình
Trong một diễn biến liên quan, truyền thông Nga RBC dẫn lời Đặc phái viên Tổng thống Mỹ Keith Kellogg cho biết Mỹ đã đưa ra 22 điều kiện cụ thể để chấm dứt xung đột Nga–Ukraine, và Kiev đã đồng ý.
Theo ông Kellogg, Washington sẵn sàng phần nào công nhận các yêu sách lãnh thổ của Nga, trong khi Ukraine cũng chấp nhận thực tế mất một số lãnh thổ nhưng không chính thức về mặt pháp lý.
"Họ hiểu rằng nếu có một lệnh ngừng bắn, mỗi bên sẽ giữ nguyên vị trí hiện tại. Đó là điều họ đã chuẩn bị sẵn sàng. Họ nói với tôi tuần trước rằng họ đã thảo luận về thỏa thuận này. Một lệnh ngừng bắn trên các tuyến hiện tại là điều họ chấp nhận" - ông Kellogg nói.
Trước đó, Tổng thống Trump từng khẳng định Kiev sẵn sàng nhượng bộ lãnh thổ, đồng thời tin rằng Crimea "sẽ vẫn thuộc về Nga" trong thỏa thuận hòa bình.
Theo tài liệu mà Reuters công bố, Mỹ sẵn sàng công nhận de jure (pháp lý) quyền tài phán của Nga đối với Crimea, và de facto (trên thực tế) đối với các phần thuộc Lugansk, Donetsk, Kherson, Zaporizhia.
Dự thảo cũng đề cập việc trao lại khu vực Kharkiv cho Ukraine, đảm bảo quyền kiểm soát nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia và thủy điện Kakhovka, quyền lưu thông dọc sông Dnieper, cũng như kiểm soát mũi Kinburn ở vùng Nikolaev.
Đề xuất châu Âu–Ukraine cũng nhấn mạnh các vấn đề lãnh thổ sẽ chỉ được bàn bạc sau một lệnh ngừng bắn hoàn toàn, vô điều kiện. Trong khi đó, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov khẳng định việc cộng đồng quốc tế công nhận Crimea, Sevastopol, DPR, LPR, Kherson và Zaporizhia là vùng lãnh thổ Nga là "bắt buộc".
Minh Nhật (Theo Telegraph, RBC, Guardian)
