Nga rúng động trước cái chết bất thường của 2 quân nhân
Tờ Svobodnaya Pressa (SP) của Nga ngày 16/9 đưa tin, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Andrei Belousov đã chỉ đạo Thứ trưởng Quốc phòng Viktor Goremykin, Tổng tham mưu trưởng lực lượng vũ trang Nga Valery Gerasimov, cùng Cục phản gián quân sự của Cơ quan an ninh Liên bang Nga (FSB) điều tra về cái chết của 2 quân nhân mang mật danh "Ernest" và "Goodwin" thuộc Trung đoàn súng trường độc lập số 87 đang chiến đấu gần Pokrovsk, tỉnh Donetsk (miền đông Ukraine).
Cả hai quân nhân này đều là các chuyên gia vận hành máy bay không người lái (UAV) giàu kinh nghiệm.
Theo SP, đây là một vụ việc có tính chất rất nghiêm trọng. Do đó, ông Belousov sẽ đích thân giám sát tình hình điều tra.
Trước đó, theo các phóng viên quân sự Nga, nhóm tác chiến của Ernest gồm 29 chuyên gia, trong đó có phi công UAV, kỹ sư, thợ máy, kỹ thuật viên, công binh và chuyên gia truyền thông. Ngày 10/9, nhóm này được đưa ra tiền tuyến Ukraine chiến đấu. Ba ngày sau (13/9), thông tin về cái chết của Ernest và Goodwin được chia sẻ trên một số kênh Telegram tin tức của Nga.
Một đoạn video ghi lại hình ảnh hai quân nhân này trước khi qua đời đã được phóng viên chiến trường Nga Yuri Kotenok công bố, trong đó Ernest nói rằng, anh và đồng đội "được giao nhiệm vụ xâm nhập vào đội hình bộ binh đối phương mà không có lời giải thích nào".
Goodwind cho biết, anh "có mối quan hệ không tốt" với chỉ huy (tên là Igor Puzik, mật danh Zloy), và "viên chỉ huy không xử lý thông tin thu được từ máy bay trinh sát không người lái".
Hai quân nhân đồng thời cáo buộc Puzik buôn bán ma túy và tham nhũng, có quan hệ với tình báo phương Tây, đồng thời nói rằng vì bất đồng với chỉ huy mà họ "bị điều tới biệt đội tấn công một cách vô cớ".
Đoạn video đã làm dấy lên thông tin Ernest và Goodwin được giao phó "nhiệm vụ tự sát" như một hình phạt vì đã cãi lời chỉ huy. Cái chết của họ đã nhanh chóng gây ra một làn sóng tranh cãi lớn trong cộng đồng blogger quân sự ủng hộ Nga, khiến Bộ Quốc phòng Nga phải đích thân vào cuộc.
Busines Insider cho biết, một phần phản ứng dữ dội này bắt nguồn từ đánh giá của các chuyên gia thực địa rằng Ernest và Goodwin là hai trong số những chuyên gia điều khiển UAV giỏi nhất ở tiền tuyến.
Một số người đăng ảnh chụp màn hình tin nhắn văn bản tiếng Nga, trong đó Goodwin xin được giúp đỡ để chuyển ra khỏi đơn vị của mình.
"Không có nguồn cung cấp, không có bản đồ, không có kế hoạch về bãi mìn. Không có gì cả" – Goodwin viết trong một tin nhắn ngày 10/9.
Sau vụ việc, hàng chục bình luận kêu gọi nghiêm cấm việc phân công các chuyên gia như lính bắn tỉa hay chuyên gia vận hành UAV tham gia vào các cuộc tấn công bộ binh.
"Việc tái điều động kíp trinh sát UAV thành bộ binh tấn công trong điều kiện hiện tại là điều hoàn toàn bất hợp lý" – Nhà báo Nga Alexander Kots nhận định.
Bộ Quốc phòng Nga đã xác nhận cái chết của Ernest và Goodwin trong ngày 15/9. Theo tờ Gazeta (Nga), hiện vẫn chưa tìm thấy thi thể của hai quân nhân này.
Trong ngày 16/9, trên các kênh Telegram của Nga xuất hiện thông tin viên chỉ huy Igor Puzik đã bị bắt giữ khi đang tìm cách trốn khỏi khu vực chiến dịch quân sự đặc biệt (SVO) của Nga.
Tuy nhiên sau đó, qua kênh Telegram cá nhân, người dẫn chương trình truyền hình Nga Vladimir Solovyov đã phủ nhận thông tin này.
"Không có ai trốn cả, các chỉ huy vẫn tiếp tục thực hiện nhiệm vụ của mình" – Solovyov cho hay.
Điện Kremlin và Duma Quốc gia Nga phản ứng
Theo tờ Kommersant (Nga) ngày 16/9, Điện Kremlin từ chối bình luận trực tiếp về cái chết của hai quân nhân Ernest và Goodwin. Ông Dmitry Peskov - thư ký báo chí của Tổng thống Vladimir Putin cho biết, câu hỏi về vấn đề này sẽ được chuyển tới Bộ Quốc phòng Nga.
"Chúng tôi được biết, Bộ Quốc phòng Nga đã nắm được thông tin vụ việc và đã đưa ra những chỉ thị cần thiết. Vấn đề này nằm trong phạm vi trách nhiệm của Bộ Quốc phòng nhiều hơn" – Ông Peskov trả lời phóng viên.
Trong khi đó, theo tờ Lenta (Nga) ngày 16/9, Phó Chủ tịch Ủy ban Duma Quốc gia về Chính sách Kinh tế Mikhail Delyagin đã gửi một lá thư tới Bộ trưởng Quốc phòng Nga Andrei Belousov với 5 khuyến nghị liên quan tới vụ việc của Ernest và Goodwin, đồng thời đăng tải "lời kêu gọi" gửi tới ông Belousov trên kênh Telegram cá nhân.
Theo đó, ông Delyagin cho rằng tình hình hiện nay đã "bộc lộ những vấn đề mang tính hệ thống" cần được giải quyết ở một số đơn vị quân đội Nga. Trước tiên, ông đề xuất Bộ trưởng Belousov sửa đổi Điều lệ Chiến đấu của Lực lượng Vũ trang Nga để tài liệu này tính đến thực tế rằng quân đội Nga đang ngày càng sử dụng rộng rãi UAV.
Thứ hai, theo ông Delyagin, Bộ trưởng Belousov nên điều chỉnh biên chế của các đơn vị quân đội, để tránh được tình huống kíp điều khiển UAV bị xếp vào một vai trò không phù hợp.
Thứ ba, ông Delyagin đề nghị Bộ Quốc phòng Nga ban hành một mệnh lệnh tương tự như tài liệu được Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô Joseph Stalin ký vào năm 1942, trong đó nghiêm cấm việc phân công nhiệm vụ không đúng chuyên ngành.
Hai khuyến nghị còn lại không được tiết lộ.
Bình luận về vụ việc trên tờ SP, chuyên gia chính trị - quân sự Nga Vladimir Sapunov cho rằng, mối quan hệ giữa chỉ huy và cấp dưới luôn là một vấn đề phức tạp. Xét cho cùng, hiệu quả chiến đấu của các đơn vị phụ thuộc vào quyết định của sĩ quan và vào khả năng tìm được tiếng nói chung với binh lính.
Tùng Chi
