Chiếc bẫy lừa đảo tinh vi
Tháng 7/2023, mẹ của anh Lục, 30 tuổi, ở quận Ngô Trung, thành phố Tô Châu, Giang, Tô, Trung Quốc, bất ngờ đột quỵ và phải nhập viện cấp cứu. Do gia đình không đủ điều kiện chi trả viện phí, người thân đề xuất bán bớt một trong hai căn nhà tái định cư đứng tên anh Lục để lấy tiền chữa trị. Tuy nhiên, lúc này, anh Lục, người bị thiểu năng trí tuệ, mới thừa nhận rằng giấy tờ nhà đã bị 2 người bạn họ Diêu và Tiền nắm giữ. Không những vậy, cả hai căn nhà của anh đều đã bị đem đi thế chấp.
Nhận được tin sét đánh, gia đình ngay anh Lục lập tức đến đồn cảnh sát để trình báo sự việc. Anh Lục cho biết vụ việc bắt đầu từ tháng 3/2023, khi anh gặp 2 người bạn họ Tiền và Diêu tại một quán karaoke trong khu dân cư.
Biết anh Lục có biểu hiện thiểu năng trí tuệ và đang đứng tên 2 căn nhà tái định cư, 2 người này đã chủ động tiếp cận làm quen, sau đó đưa anh đi ăn uống, hát hò. Ban đầu, họ đứng ra chi trả mọi chi phí, nhưng về sau, 2 người này bắt đầu đòi lại tiền dưới hình thức “cho vay”.
Không những vậy, lợi dụng việc anh Lục có hạn chế về nhận thức, Tiền và Diêu đã dụ dỗ anh tham gia đánh bạc, khiến anh mang khoản nợ lên tới hàng trăm nghìn NDT. Khi anh Lục không có khả năng trả nợ, họ đề nghị anh thế chấp nhà để “trả nợ”.
Tháng 5/2023, thông qua một nhóm trung gian cho vay, Tiền và Diêu đưa anh Lục đến trung tâm đăng ký bất động sản và lừa anh ký tên thế chấp một căn nhà với lý do “góp vốn kinh doanh”. Khoản vay trị giá 800.000 NDT này sau đó được giải ngân và nhanh chóng bị họ rút ra rồi chiếm đoạt 700.000 NDT.
Không dừng lại ở đó, cả hai tiếp tục nhắm vào căn nhà còn lại của anh Lục. Tháng 7/2023, sau khi mượn tiền người khác để xóa thế chấp cũ, Tiền và Diêu đã lập công ty “ma” và cho anh Lục lên làm đại diện pháp lý nhằm hợp thức hóa hồ sơ vay vốn kinh doanh.
Cũng thông qua nhóm môi giới, họ làm giả giấy tờ, dụ anh Lục thế chấp cả 2 căn nhà và vay tiếp 2 triệu NDT (hơn 7,2 tỷ đồng) từ ngân hàng. Trong vòng 2 ngày sau khi khoản vay được giải ngân, 1,91 triệu NDT đã bị Tiền và Diêu rút khỏi tài khoản của anh Lục để trả nợ cũ, chi phí môi giới, đánh bạc và tiêu xài cá nhân.
Nạn nhân được miễn trách nhiệm trả nợ
Qua điều tra, cảnh sát phát hiện toàn bộ hồ sơ vay vốn của anh Lục đều do người khác làm giả. Trong ngày ký hợp đồng tại ngân hàng, người đàn ông này không hiểu nội dung văn bản. Thậm chí, 2 đối tượng họ Tiền và Diêu còn bắt anh Lục ký vào giấy vay nợ trắng, sau đó họ tự ý ghi số tiền nợ và thời gian vay.
Mọi bằng chứng mà cảnh sát thu thập được đều cho thấy anh Lục hoàn toàn không ý thức được hành vi của mình và chỉ là công cụ bị những đối tượng lừa đảo lợi dụng.
Tháng 12/2023, hồ sơ vụ án được cơ quan công an địa phương chuyển cho Viện Kiểm sát Nhân dân quận Ngô Trung. Kiểm sát viên xác định bản chất vụ việc không đơn thuần là lừa đảo cá nhân mà là hành vi lừa đảo tín dụng, và nạn nhân thực sự trong vụ án này là ngân hàng – đơn vị bị đánh lừa để giải ngân khoản vay.
Tháng 3/2024, Viện kiểm sát Nhân dân quận Ngô Trung chính thức truy tố 2 đối tượng họ Tiền và Diêu. Ngày 6/6/2024, Tòa án Nhân dân quận Ngô Trung tuyên phạt đối tượng họ Tiền 10 năm 4 tháng tù và phạt tiền 100.000 NDT. Đối tượng họ Diêu lĩnh án 10 năm 2 tháng tù và phạt tiền 90.000 NDT. Cả hai bị buộc liên đới bồi thường thiệt hại hơn 1,84 triệu NDT. Các đối tượng trung gian liên quan cũng bị xử lý theo quy định pháp luật.
Dù thắng kiện, anh Lục vẫn bị ngân hàng đòi nợ do hợp đồng vay vẫn còn hiệu lực. Để bảo vệ quyền lợi người yếu thế, Viện kiểm sát Nhân dân quận Ngô Trung đã đề nghị Tòa án địa phương tuyên bố anh Lục là người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự.
Với sự hỗ trợ của Trung tâm Trợ giúp Pháp lý và Viện Kiểm sát địa phương, anh Lục được chỉ định một luật sư miễn phí. Người này đã đại diện anh Lục khởi kiện ngân hàng và yêu cầu toà án tuyên bố hợp đồng vô hiệu do anh Lục không đủ năng lực hành vi dân sự, đồng thời đề nghị miễn nghĩa vụ trả nợ.
Ngày 18/3/2025, tòa án địa phương tuyên hợp đồng vay vốn giữa anh Lục và ngân hàng là vô hiệu ngay từ đầu, đồng thời yêu cầu ngân hàng hủy đăng ký thế chấp tài sản. Sau gần 2 năm pháp lý kéo dài, anh Lục chính thức được minh oan, thoát khỏi khoản nợ không do mình gây ra. Vụ việc kết thúc tại đây.
Ánh Lê (Theo Cctvnews)
