Bán nhà giá rẻ bèo, 17 năm sau trở thành “đất vàng”
Năm 2018, quận Thuận Nghĩa (Bắc Kinh, Trung Quốc) chính thức khởi động dự án cải tạo và tái thiết khu ổ chuột nhằm nâng cao chất lượng cơ sở hạ tầng và điều kiện sinh sống cho người dân. Thông tin này ngay lập tức mang lại niềm vui lớn cho hơn 1.500 hộ gia đình sinh sống trong khu vực, trong đó có vợ chồng ông Hà Đại Hải - những người đã gắn bó với nơi đây suốt 17 năm.
Trở lại năm 2001, ông Hà Đại Hải và vợ từ tỉnh Tứ Xuyên lên Bắc Kinh mưu sinh. Sau thời gian dài chật vật làm ăn, hai vợ chồng gom góp được 30.000 NDT (hơn 110 triệu đồng) và mua lại căn nhà cũ bỏ hoang nhiều năm của ông Vu Bạc. Căn nhà khi đó đã xuống cấp nghiêm trọng, nhưng vẫn là nơi trú ngụ duy nhất mà vợ chồng ông Hà có thể chi trả.
Suốt 17 năm sinh sống tại Bắc Kinh, cuộc sống của gia đình ông Hà không mấy khởi sắc. Cả hai vợ chồng đều làm lao động chân tay nặng nhọc, sức khỏe suy giảm và thường xuyên phải chi trả chi phí điều trị bệnh. Căn nhà cũ kỹ mua từ năm 2001 trở thành tài sản lớn nhất, đồng thời cũng là chốn nương thân duy nhất của họ.
Bước ngoặt bất ngờ đến khi khu vực Thuận Nghĩa được đưa vào diện quy hoạch. Mặc dù ngôi nhà của gia đình ông Hà Đại Hải đã xuống cấp, nhưng khu đất lại có diện tích rất lớn. Tổng diện tích nhà và sân lên tới 530 m2 - một con số vô cùng giá trị tại thủ đô Bắc Kinh, nơi được mệnh danh là “tấc đất tấc vàng”.
Theo ước tính, sau khi được quy hoạch, tổng giá trị mảnh đất và căn nhà lên tới hơn 11 triệu NDT (khoảng 40 tỷ đồng). Từ một căn nhà hoang mua với giá vài chục nghìn NDT, tài sản này bỗng chốc trở thành “mỏ vàng”, mở ra hy vọng đổi đời cho vợ chồng ông Hà sau nhiều năm vất vả.
Chủ cũ bất ngờ quay lại kiện đòi nhà
Niềm vui của gia đình ông Hà chưa kéo dài được bao lâu thì ông Vu Bạc - chủ cũ của căn nhà bất ngờ xuất hiện sau 17 năm không hề liên lạc. Ông Vu không thừa nhận quyền sở hữu của gia đình ông Hà, đồng thời yêu cầu lấy lại nhà và hưởng quyền lợi từ việc giải tỏa, đền bù khi quy hoạch.
Khi không đạt được thỏa thuận, ông Vu Bạc đã nộp đơn khởi kiện vợ chồng ông Hà Đại Hải ra tòa án, yêu cầu công nhận quyền sở hữu căn nhà thuộc về mình. Vụ việc nhanh chóng trở thành tâm điểm chú ý bởi sự chênh lệch quá lớn giữa giá bán ban đầu và giá trị hiện tại của tài sản.
Sau khi điều tra, tòa án Bắc Kinh xác định rằng vào năm 2001, hai bên chỉ ký kết hợp đồng mua bán bằng giấy viết tay, kèm chữ ký cá nhân, nhưng không thực hiện đầy đủ các thủ tục pháp lý theo quy định. Gia đình ông Hà không có giấy chứng nhận quyền sở hữu hợp pháp để chứng minh căn nhà hoàn toàn thuộc về mình.
Trong khi đó, ông Vu Bạc cho rằng việc mua bán năm xưa không đủ căn cứ pháp lý, đồng thời đề nghị chỉ hoàn trả 30.000 NDT - đúng bằng số tiền mà gia đình ông Hà đã bỏ ra và xem đây là chi phí “ở nhờ” trong nhiều năm. Phía gia đình ông Hà Đại Hải kiên quyết phản đối, bởi khoản tiền này đã mất giá nghiêm trọng sau 17 năm và không phản ánh công sức sinh sống, tu sửa căn nhà suốt thời gian dài.
Do hai bên không đạt được tiếng nói chung, vụ án kéo dài trong nhiều năm, ảnh hưởng đến tiến độ quy hoạch và giải tỏa khu dân cư.
Trước áp lực phải triển khai dự án tái thiết đúng tiến độ, Tòa án Tối cao Bắc Kinh đã đưa ra phán quyết cuối cùng. Theo thẩm phán, mục tiêu cốt lõi của việc cải tạo khu ổ chuột là cải thiện điều kiện sinh sống cho người dân, đặc biệt là những hộ gia đình khó khăn đã cư trú ổn định trong thời gian dài.
Xét trên thực tế, gia đình ông Hà Đại Hải đã sinh sống tại căn nhà suốt 17 năm và chỉ phát sinh tranh chấp khi khu vực được quy hoạch. Vì vậy, họ được xác định là đối tượng ưu tiên hưởng quyền lợi. Tuy nhiên, do hợp đồng mua bán ban đầu không hoàn chỉnh về mặt pháp lý, ông Vu Bạc vẫn có quyền lợi nhất định đối với tài sản.
Cuối cùng, tòa án quyết định sau khi tái định cư, 70% giá trị mảnh đất và căn nhà sẽ thuộc về gia đình ông Hà Đại Hải, 30% còn lại thuộc về ông Vu Bạc. Đồng thời, giấy tờ quyền sử dụng đất và sở hữu mới sẽ được chính quyền địa phương xác nhận đầy đủ nhằm tránh phát sinh tranh chấp tương tự trong tương lai.
(Theo Baijiahao)
Nguyên An
