Tháng 8/2008, anh Trương ở Thành Đô, Trung Quốc, vay ngân hàng 1,2 triệu NDT (hơn 4,2 tỷ đồng) để mua một căn hộ chung cư. Theo hợp đồng vay tín dụng, người đàn ông này sẽ trả lãi theo quý và hoàn tất tiền gốc sau 15 năm. Trong suốt thời gian đó, anh Trương đều đặn thanh toán đúng hạn, không hề có khoản nợ xấu hay chậm trễ nào.
Thế nhưng đến tháng 5 năm 2023, khi đến ngân hàng để trả nợ trước hạn, người đàn ông này bất ngờ được thông báo rằng toàn bộ khoản vay đã được thanh toán từ 3 tháng trước. Hơn nữa, người trả còn trả thừa 80.000 NDT (hơn 285 triệu đồng). Điều khiến anh Trương bối rối là anh chưa từng yêu cầu bất kỳ ai trả nợ thay, cũng không hề biết ai đã làm điều đó.
Ngân hàng xác nhận rằng việc bên thứ 3 trả nợ cho anh Trương là hợp pháp, được thực hiện thông qua chuyển khoản trực tiếp từ một tài khoản cá nhân vào tài khoản tín dụng của anh. Tuy nhiên, khi anh Trương yêu cầu cung cấp thông tin người này, ngân hàng từ chối tiết lộ với lý do “bảo mật thông tin khách hàng”.
Cảm thấy quyền lợi bị xâm phạm, anh Trương đã kiện ngân hàng ra tòa án địa phương với lý do: bên cho vay không thông báo về việc thay đổi tình trạng khoản vay, tự ý chấp nhận bên thứ ba thanh toán mà không có sự đồng ý của bên vay. Cụ thể, Bộ luật Dân sự Trung Quốc quy định rằng việc trả nợ thay chỉ được xem là hợp lệ nếu bên vay đồng ý hoặc được thông báo hợp lý trước đó.
Tại tòa, đại diện ngân hàng lập luận rằng luật pháp không cấm người khác trả thay nợ, đặc biệt khi đó là giao dịch hợp pháp, không có dấu hiệu gian lận. Tuy nhiên, tòa án địa phương nhận định rằng trong vụ việc này, ngân hàng đã sai khi tự ý để bên thứ ba trả nợ thay cho anh Trương. Hành vi này đã vi phạm hợp đồng và quy định của pháp luật Trung Quốc, xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của anh Trương. Cuối cùng, tòa án địa phương ra phán quyết rằng phía ngân hàng phải tiết lộ danh tính người trả nợ và bồi thường tổn thất tinh thần 50.000 NDT (hơn 178 triệu đồng) cho anh Trương.
Sau khi được ngân hàng cung cấp thông tin, anh Trương bàng hoàng phát hiện người trả nợ thay chính là anh trai cùng cha khác mẹ chưa từng gặp mặt. Theo hồ sơ để lại, anh trai của anh Trương vốn đang định cư tại Canada. Người này từng cố gắng liên hệ với gia đình anh Trương nhiều lần nhưng không được phản hồi.
Qua thông tin dò hỏi được, người anh này biết anh Trương có một khoản vay ngân hàng nên quyết định dùng số tiền tiết kiệm của mình để giúp em trai thoát khỏi gánh nặng tài chính. Câu chuyện tưởng chừng chỉ là một tranh chấp tài chính đơn thuần lại là cầu nối giúp gắn kết anh Trương và anh trai của mình. Cuối năm đó, 2 gia đình đã gặp mặt và có những khoảnh khắc đoàn tụ đầy ấm áp.
Ánh Lê (Theo Baijiahao)
