Theo BBC đưa tin, vào tháng 2 năm 2021, tại làng Luhihi thuộc tỉnh Nam Kivu, Cộng hòa Dân chủ Congo, một người nông dân địa phương đã tình cờ phát hiện một ngọn núi mà có tới 60-90% đất có chứa vàng. Phát hiện này nhanh chóng lan truyền trên mạng xã hội, thu hút hàng nghìn người từ các vùng lân cận đổ xô đến khai thác vàng bằng các công cụ thô sơ như xẻng và tay không.
Vàng nhiều tới mức người dân chỉ cần đào rồi mang đất về nhà, sau đó dùng nước rửa sạch và lọc bỏ phần đất, sau đó nấu chảy chúng để chiết xuất.
Đoạn video được nhà báo tự do Ahmad Algobary chia sẻ trên Twitter cho thấy cảnh tượng hàng trăm người dân đang đào bới ngọn núi chứa đầy quặng vàng tại làng Luhihi. Ông Algobary mô tả đây là "một bất ngờ lớn đối với một số người dân" khi phát hiện ra cả một ngọn núi chứa đầy vàng.
Hàng trăm người dân đang đào bới ngọn núi chứa đầy quặng vàng tại làng Luhihi. (Nguồn: Ahmad Algobary)
Việc khai thác khoáng sản bằng các công cụ thô sơ là phổ biến ở Cộng hòa Dân chủ Congo. Hoạt động khai thác vàng thủ công lại càng lan rộng ở phía đông và đông bắc, nơi có trữ lượng vàng lớn của đất nước. Cơn sốt vàng tại tỉnh Nam Kivu đã thu hút quá nhiều người tìm đến, khiến chính quyền phải ban hành lệnh cấm khai thác.
Theo hãng tin Reuters, Bộ trưởng Khai thác mỏ tỉnh Nam Kivu, ông Venant Burume Muhigirwa, cho biết việc phát hiện vàng tại Luhihi vào tháng 2 đã thu hút hàng nghìn thợ mỏ thủ công, gây áp lực lên ngôi làng nhỏ cách thủ phủ Bakavu khoảng 50km. Sự việc này đã khiến chính quyền tỉnh Nam Kivu (CHDC Congo) phải ban hành lệnh cấm khai thác.
Theo sắc lệnh, tất cả hoạt động khai thác tại Luhihi và khu vực lân cận đã bị đình chỉ cho đến khi có thông báo mới. Thợ mỏ, thương nhân và các thành viên của Lực lượng vũ trang Congo (FARDC) được yêu cầu rời khỏi khu vực khai thác. Sắc lệnh cũng nêu rõ, sự hiện diện của FARDC tại các khu mỏ, vốn bị cấm theo luật khai thác mỏ của Congo, đã góp phần gây ra "sự hỗn loạn" ở Luhihi.
Người dân chỉ cần đào rồi mang đất về nhà, sau đó dùng nước rửa sạch và lọc bỏ phần đất. (Nguồn: Ahmad Algobary)
Bộ trưởng Muhigirwa cho biết lệnh đình chỉ khai thác sẽ cho phép chính quyền xác định danh tính những người khai thác và đảm bảo họ được đăng ký đúng quy định với cơ quan quản lý khai thác thủ công. Sắc lệnh nhấn mạnh, trật tự phải được thiết lập lại trong các hoạt động khai thác tại Luhihi "không chỉ để bảo vệ tính mạng mà còn để đảm bảo việc truy xuất nguồn gốc vàng được sản xuất theo luật pháp Congo".
Khai thác khoáng sản bằng các công cụ thô sơ là phổ biến trên khắp CHDC Congo. Reuters cho biết hoạt động khai thác vàng thủ công đặc biệt phổ biến ở phía đông và đông bắc đất nước, nơi sản xuất vàng. Tuy nhiên, hoạt động này tiềm ẩn nhiều vấn đề, đặc biệt là nạn buôn lậu vàng bất hợp pháp.
Việc khai thác khoáng sản bằng các công cụ thô sơ là phổ biến ở Cộng hòa Dân chủ Congo. (Ảnh: Reuters)
Báo cáo của Nhóm chuyên gia Liên Hợp Quốc về Congo năm ngoái cho thấy, sản lượng vàng ở Congo thường xuyên bị báo cáo thiếu và hàng tấn kim loại quý đã bị buôn lậu vào chuỗi cung ứng toàn cầu thông qua các nước láng giềng.
Theo báo cáo thường niên của Nhóm chuyên gia Liên Hợp Quốc về Congo, các tỉnh Bắc Kivu, Nam Kivu và Ituri của CHDC Congo chỉ báo cáo sản lượng chính thức hơn 60kg vàng thủ công vào năm 2019. Tuy nhiên, tổng lượng vàng xuất khẩu của các tỉnh này lại lên tới hơn 73kg.
Nguyệt Phạm (Theo Reuters, BBC, Timesnownews)
