Bệnh nhân N. (50 tuổi, Hà Nội) đi khám sức khỏe định kỳ tại công ty và tình cờ phát hiện mắc u gan phải. Bệnh nhân được tư vấn nên đi kiểm tra chuyên sâu về gan để xác định rõ nguyên nhân gây bệnh.
Sau đó, bệnh nhân N. đã tới Bệnh viện Đa khoa Medlatec để thăm khám và kiểm tra. Thời điểm tới khám, bệnh nhân có sức khoẻ bình thường, không có dấu hiệu đau tại gan. Bác sĩ chỉ định bệnh nhân thực hiện các xét nghiệm và khám cận lâm sàng.
Kết quả trên hình ảnh siêu âm ổ bụng cho thấy gan phải có khối tổn thương với kích thước khoảng 3cm. Bất thường này giống với chẩn đoán trước đó khi khám sức khỏe tại công ty của bà N.
Kết quả MRI ổ bụng phát hiện gan phải có 2 tổn thương với kích thước khoảng 4.5cm và 1cm, hướng đến tổn thương gan do ký sinh trùng.
Qua khai tác tiền sử, bệnh nhân cho biết thường ăn rau sống, các loại thịt tái và gia đình có nuôi thú cưng.
Kết quả xét nghiệm máu cho thấy chị N dương tính với ký sinh trùng. Bệnh nhân được bác sĩ hướng dẫn hướng điều trị và tư vấn thay đổi chế độ sinh hoạt để phòng ngừa ký sinh trùng.
Nguồn lây nhiễm ký sinh trùng
Chia sẻ về các nguồn lây nhiễm ký sinh trùng, ThS.BSNT Đặng Thị Tâm - Chuyên khoa Nội, Bệnh viện Đa khoa Medlatec cho biết ở nước ta, điều kiện khí hậu và thói quen sinh hoạt của một số địa phương rất dễ tạo điều kiện cho các loại ký sinh trùng phát triển. Điển hình như việc lấy phân động vật bón cho các loại rau và cây trồng... Đây sẽ là điều kiện để ký sinh trùng lây nhiễm sang người.
Bên cạnh đó, nhiều người dân không tuân thủ ăn chín, uống sôi. Nếu thực phẩm bị nhiễm ký sinh trùng, việc ăn các món chưa được nấu chín kỹ cũng có thể làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh.
Ngoài điều kiện khí hậu, thói quen sinh hoạt và chế độ ăn uống, thú cưng cũng là một trong những nguồn lây bệnh ký sinh trùng sang người phổ biến hiện nay.
Với trường hợp bệnh nhân N., bác sĩ cho biết bệnh nhân có tiền sử ăn rau sống, thịt tái thường xuyên và tiếp xúc với chó mèo. Đây là hai nguyên nhân dẫn khiến bệnh nhân nhiễm ký trùng và bị tổn thương gan.
Dấu hiệu nhận biết nhiễm ký sinh trùng
Theo bác sĩ Tâm, nhiễm ký sinh trùng có thể diễn tiến âm thầm hoặc gây ra các triệu chứng. Các triệu chứng nhiễm ký sinh trùng rất dễ bị nhầm với các bệnh lý thường gặp khác. Hơn nữa, ký sinh trùng rất đa dạng chủng loại, mỗi loại lại gây ra những biểu hiện khác nhau.
Tuy nhiên, người nhiễm ký sinh trùng có thể gặp những biểu hiện dưới đây:
- Triệu chứng toàn thân: Mệt mỏi, sốt, thiếu máu, sụt cân...
- Triệu chứng ngoài da: Ngứa, mẩn đỏ, tổn thương trên da do ấu trùng di chuyển;
- Triệu chứng đường tiêu hóa: Đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn, nôn, chán ăn, phân có nhày máu...;
- Triệu chứng đường hô hấp hay các biểu hiện của hệ thần kinh...
Nhiều trường hợp nhiễm ký sinh trùng có biểu hiện âm thầm, bệnh nhân chỉ phát hiện ra bệnh khi vô tình đi khám sức khỏe định kỳ.
Phòng bệnh ký sinh trùng
Bác sĩ Tâm cho hay để chủ động phòng ngừa bệnh ký sinh trùng, mọi người cần lưu ý một số điều sau:
- Giữ gìn vệ sinh cá nhân: Rửa tay với xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, cắt móng tay gọn gàng sạch sẽ…;
- Không sử dụng chung một số đồ cá nhân như bàn chải đánh răng, khăn mặt…;
- Thường xuyên vệ sinh đồ dùng cá nhân;
- Giữ gìn vệ sinh không gian và môi trường sống, hạn chế tiếp xúc với động vật;
- Không sử dụng phân tươi để tưới rau, nuôi cá…;
- Giữ gìn vệ sinh nguồn nước;
- Ăn uống lành mạnh, ăn chín uống sôi, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, không ăn đồ tái hoặc đồ sống như tiết canh, gỏi cá… Đặc biệt, người dân cần tránh ăn uống tại các hàng quán không đảm bảo vệ sinh;
- Tẩy giun định kỳ để phòng ngừa bệnh do ký sinh trùng hiệu quả.
“Khi nghi ngờ nhiễm ký sinh trùng, người dân cần nhanh chóng tới cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám”, bác sĩ Tâm khuyên.
Ngọc Minh
