Ngày 16/8, bác sĩ Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết đang điều trị cho một bệnh nhân nữ 65 tuổi cấp cứu vì sốc phản vệ do thức ăn.
Bệnh nhân cho biết, sau ăn cá thu 30 phút, bà bắt đầu xuất hiện khó thở, bủn rủn tay chân, ban đỏ rải rác toàn thân, huyết áp tụt. Các bác sĩ đã nhanh chóng xử trí và chẩn đoán theo phác đồ phản vệ, điều trị tích cực.
Hiện tại, bệnh nhân đã ổn định và cho hay, không có tiền sử dị ứng trước đây.
Dị ứng thức ăn là gì?
Bác sĩ Nguyễn Trí Thức (Khoa Bệnh Lây đường tiêu hóa (A4B), Bệnh viện Bệnh viện Trung ương Quân đội 108) chia sẻ, sốc phản vệ do thức ăn không phải là trường hợp hiếm gặp, có thể gặp ở trẻ em lẫn người lớn, những thực phẩm thường gây dị ứng là hải sản, trứng, sữa, dứa, khoai tây, đậu phộng, đậu nành và các chất phụ gia.
Dị ứng thức ăn là một phản ứng dị ứng của cơ thể xảy ra khi cơ thể tiếp nhận những protein đặc biệt thông qua đường ăn uống. Đây là một loại phản ứng của hệ miễn dịch khi các protein đặc biệt này gây nên các phản ứng dị ứng của cơ thể. Tình trạng dị ứng với thành phần protein trong thức ăn có thể là cấp tính hoặc mạn tính.
Có một số người, phản ứng dị ứng triệu chứng rất nhẹ, có thể gây không thoải mái nhưng cũng không nghiêm trọng với cơ thể. Nhưng một số trường hợp lại rất nghiêm trọng, gây nguy hiểm đến tính mạng.
Triệu chứng dị ứng thức ăn
Các triệu chứng thường gặp như: Nổi mẩn ngứa toàn thân hoặc ngứa trong miệng, nổi mề đay, phát ban, chàm, sưng môi, sưng mặt, lưỡi, cổ họng hoặc các bộ phận khác trên cơ thể; khò khè, nghẹt mũi hoặc khó thở; đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn hoặc nôn; chóng mặt hoặc ngất xỉu, da nhợt nhạt, tím tái, toát mồ hôi.
Các triệu chứng sốc phản vệ có thể đe dọa đến tính mạng như: Hạn chế và thắt chặt đường thở; cổ họng bị sưng hoặc cảm giác bị nghẹn ở cổ họng khiến cho quá trình thở khó khăn; giảm huyết áp đột ngột; mạch đập nhanh; chóng mặt hoặc mất ý thức... Khi thấy các biểu hiện này, cần nhanh chóng đưa bệnh nhân tới cơ sở y tế để cấp cứu.
Những ai dễ bị dị ứng thức ăn?
- Tiền sử gia đình: Nếu trong gia đình có người bị hen suyễn, nổi mề đay, chàm, con cái có nguy cơ cao bị dị ứng với một loại thức ăn nào đó nếu bố mẹ cũng dị ứng.
- Đã từng bị dị ứng: Nếu đã có tiền sử dị ứng với một loại thức ăn cụ thể, có thể cơ thể sẽ tăng nguy cơ dị ứng với những loại thức ăn khác. Đặc biệt, nếu đã có phản ứng dị ứng với thức ăn thì nguy cơ bị dị ứng ở những lần tiếp theo sẽ cao hơn và mức độ ngày càng nghiêm trọng.
- Tuổi: Khá phổ biến ở trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi. Với những đứa trẻ đã bị dị ứng thức ăn thì khi già đi cơ thể sẽ ít có khả năng hấp thụ thức ăn hoặc các thành phần thức ăn đã gây dị ứng.
Những thực phẩm dễ gây dị ứng cần thận trọng khi ăn
1. Sữa bò
Đây là một trong những thực phẩm gây dị ứng phổ biến nhất ở trẻ em. Các trường hợp bị dị ứng với sữa bò thường được thấy ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ dưới 6 tháng tuổi.
Người bệnh thường gặp các triệu chứng như: sưng tấy, phát ban, nổi mề đay, nôn mửa, tiêu chảy… Trong một số trường hợp hiếm gặp có sốc phản vệ.
Cách phòng và điều trị tốt nhất là ngừng và tránh uống sữa bò và các loại thực phẩm có chứa sữa bò như: Sữa, sữa bột, phô mai, bơ, bơ thực vật, sữa chua, kem…
2. Đậu nành
Dị ứng đậu nành thường xảy ra ở trẻ sơ sinh và trẻ em dưới 3 tuổi. Tình trạng dị ứng được kích hoạt bởi một loại protein trong đậu nành hoặc các sản phẩm có chứa đậu nành.
Các triệu chứng có thể bao gồm: ngứa, ngứa miệng, chảy nước mũi, phát ban, hen suyễn hoặc khó thở. Trong một số trường hợp hiếm gặp, dị ứng đậu nành cũng có thể gây ra sốc phản vệ.
Cũng giống như các loại dị ứng khác, cách điều trị và phòng ngừa duy nhất cũng là tránh ăn đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành...
3. Một số loại hạt
Một số loại hạt như: hạt mắc ca, hạt thông, óc chó, hạt điều… có thể gây dị ứng. Những người bị dị ứng các loại hạt cũng sẽ bị dị ứng với các sản phẩm được làm từ các loại hạt này.
4. Trứng
Trứng cũng là thực phẩm dễ gây dị ứng. Các triệu chứng dị ứng sau khi ăn trứng bao gồm: đau bụng, rối loạn tiêu hóa, phát ban, có vấn đề về đường hô hấp. Hiếm gặp sốc phản vệ.
5. Hải sản
Hải sản là nhóm thực phẩm giàu dinh dưỡng nhưng cũng dễ gây dị ứng với một số nhóm người. Theo đó, các loại hải sản dễ gây dị ứng là: Tôm, cua, ngao, trai, sò, sò điệp, mực, bạch tuộc…
Triệu chứng của dị ứng hải sản thường xảy ra nhanh chóng. Tuy nhiên, đôi khi có thể khó phân biệt với phản ứng bất lợi với chất gây ô nhiễm của hải sản, ví dụ như vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng. Điều này là do các triệu chứng có thể giống nhau, vì cả hai đều có thể gây ra các vấn đề tiêu hóa như: nôn mửa, tiêu chảy và đau dạ dày.
Dị ứng hải sản không có xu hướng tự khỏi theo thời gian, vì vậy hầu hết những người mắc bệnh phải loại trừ các thực phẩm này để phòng ngừa dị ứng.
Phòng ngừa dị ứng thức ăn
Để phòng ngừa dị ứng thực ăn, các chuyên gia khuyến cáo, cần tránh các thực phẩm có tiền sử gây dị ứng cho cơ thể hoặc các thực phẩm có nguy cơ gây dị ứng; xem kỹ thành phần in trên bao bì thức ăn để loại trừ những sản phẩm có thể gây dị ứng cho cơ thể.
Bên cạnh đó, nếu sử dụng thức ăn chế biến sẵn không có nhãn mác, cần cẩn trọng và hỏi đầu bếp về thành phần có trong thức ăn; không sử dụng thực phẩm hết hạn, ôi thiu, ẩm mốc; đồng thời tìm hiểu thông tin, kiến thức về dị ứng thực phẩm để có thể xử lý trong tình huống khẩn cấp.
PN (Nguoiduatin.vn)
