“Nữ tình báo” khiến bao khán giả thổn thức
NSƯT Hà Xuyên từng gây ấn tượng mạnh với khán giả với vai diễn nữ tình báo Ngọc Mai trong Biệt động Sài Gòn mang vẻ đẹp kiêu sa, lộng lẫy. Bà tên thật là Hà Thị Như Xuyên, sinh năm 1956 tại Thái Bình trong một gia đình nông dân với 6 chị em, bố mất sớm.
Năm 14 tuổi, Hà Xuyên được Đoàn Ca Múa Thái Bình tuyển chọn và đào tạo làm diễn viên múa chuyên nghiệp. Mặc dù bắt đầu sự nghiệp nghệ thuật với múa, nhưng sau đó nữ nghệ sĩ chuyển hướng sang điện ảnh và được khán giả yêu mến qua.
Sự nghiệp điện ảnh của NSƯT Hà Xuyên bắt đầu vào năm 1981 khi đạo diễn Huy Thành chọn bà vào vai chính trong phim Xa và gần. Vai diễn này đã mang lại cho bà giải Diễn viên xuất sắc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8 tổ chức ở Đà Nẵng.
Vai diễn Ngọc Mai trong Biệt động Sài Gòn năm 1986 đã đưa tên tuổi Hà Xuyên đến gần hơn với khán giả khi tác phẩm thành công lớn về doanh thu và gây tiếng vang. Hà Xuyên mời vào vai vợ một nhà tư sản - chủ hãng sơn Đông Á, đồng thời cũng là chiến sĩ biệt động gan dạ, dũng cảm. Đạo diễn Long Vân nhận xét nữ diễn viên hội tụ cả hai yếu tố tài năng và nhan sắc, giúp bà luôn tỏa sáng trong các vai diễn.
Cũng trong năm 1986, nữ diễn viên quê Thái Bình còn tham dự Liên hoan phim Tasken-Matxcơva và góp mặt trong bộ phim Nơi bình minh chim hót. Sau đó, bà tiếp tục để lại dấu ấn với những bộ phim như Cô gái trên sông, Đô la trắng, Ba lần và Một lần, Lưới trời...
Năm 1997, Hà Xuyên chuyển sang làm việc tại Trung tâm Nghệ thuật và Lưu trữ Điện ảnh Việt Nam, phòng Phổ biến phim. Với những đóng góp cho nghệ thuật, bà được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú vào năm 2001.
Cũng trong năm đó, bà đại diện cho điện ảnh Việt Nam tham dự Liên hoan phim Kim Kê (Trung Quốc). Sau 13 năm công tác tại Trung tâm Nghệ thuật và Lưu trữ Điện ảnh, nữ NSƯT chính thức nghỉ hưu vào năm 2010.
Cuộc sống an nhàn ở tuổi U70
Sau khi nghỉ hưu, NSƯT Hà Xuyên vẫn nhận được nhiều lời mời đóng phim. Tuy nhiên, bà chỉ chọn những vai diễn có đất diễn phù hợp để tiếp tục đóng góp cho nghệ thuật. Ngoài đời, nghệ sĩ Hà Xuyên là người mạnh mẽ và quyết đoán. Bà chia sẻ rằng mình không thích cúi đầu hay hạ mình trước ai, mặc dù điều này đôi khi khiến bà gặp khó khăn.
Dù thành công trong sự nghiệp, đời sống tình cảm của nữ diễn viên lại gặp nhiều trắc trở. Nữ diễn viên kết hôn sớm ở tuổi 20 với một nhạc trưởng cùng quê, có với nhau 2 người con. Đáng tiếc cuộc hôn nhân sau đó tan vỡ, Hà Xuyên ở vậy nuôi con.
Bà tâm sự rằng bản thân không còn cần hạnh phúc đôi lứa và cuộc sống độc thân hiện tại mang lại sự tự do, thoải mái hơn. “Tôi sống một cuộc sống tự do, tuyệt vời. So với lúc tôi kết hôn, thì lúc tôi độc thân sướng hơn nhiều. Tôi được tự quyết mọi thứ, ví dụ đi đóng phim lâu ngày, tôi cũng không phải nhìn sắc mặt ai cả”, nữ NSƯT chia sẻ.
Ở tuổi xế chiều, Hà Xuyên tận hưởng cuộc sống bình lặng tại căn nhà nhỏ ở quận 1, TP.Hồ Chí Minh. Bà cảm thấy hài lòng với sự ổn định về tài chính từ lương hưu và sự hiếu thảo của con cái, nên không phải lo lắng về vấn đề kinh tế. Nữ diễn viên thường xuyên gọi điện cho bạn bè, đi ăn sáng và uống cà phê. Bà còn thích khiêu vũ và làm từ thiện.
Cuối tuần, bà dành thời gian bên con cháu."Gia đình tôi quan niệm con ai người nấy chăm. Các con không phiền tôi chăm nom các cháu", nữ diễn viên tiết lộ.
Khi được hỏi về mong muốn tìm kiếm một bờ vai để nương tựa, Hà Xuyên cho biết bà không có nhu cầu tìm một người đàn ông để chăm sóc. Thay vào đó, bà cần một người giúp việc tin cậy để hỗ trợ việc nhà và đồng hành cùng bà trong các hoạt động hàng ngày. “Tôi bây giờ chẳng biết buồn là gì”, nữ NSƯT bộc bạch.
Kim Linh
