Chuyên trang về tiền điện tử Crypto Times (Ấn Độ) đưa tin, trọng tâm của Hội nghị thượng đỉnh BRICS diễn ra từ ngày 22-24/10 ở Kazan (Nga) là tìm kiếm các biện pháp để giảm sự phụ thuộc vào đồng đô la Mỹ, đặc biệt là khi xét đến việc sử dụng đồng tiền này như một công cụ chính trị.
Tại hội nghị, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tránh xa đồng đô la Mỹ, mà ông mô tả là được sử dụng như một "vũ khí".
Theo số liệu của chính phủ Nga, gần 95% thương mại giữa Nga và Trung Quốc hiện đang được thực hiện bằng đồng rúp và nhân dân tệ, minh họa cho sự dịch chuyển trong thương mại song phương khỏi đồng đô la Mỹ.
Tổng thống Putin còn kêu gọi thiết lập một nền tảng thanh toán độc lập mà không cần tới hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT, nhằm giảm thêm sự phụ thuộc vào các hệ thống tài chính phương Tây.
Cũng tại hội nghị, phát biểu với những người tham dự, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đưa ra lý do tại sao hệ thống thanh toán mới của BRICS lại quan trọng đối với những nhóm tiếp tục tìm kiếm một thế giới đa cực.
"Cần phải cải cách cấu trúc tài chính quốc tế một cách cấp thiết", ông Tập nói. "BRICS phải đóng vai trò hàng đầu trong việc thúc đẩy một hệ thống mới phản ánh tốt hơn những thay đổi sâu sắc trong cán cân quyền lực kinh tế quốc tế.”
Theo Crypto Times, ngay lập tức xuất hiện tin đồn trên mạng xã hội, nói rằng tại hội nghị thượng đỉnh lần này, Tổng thống Nga Putin đã công bố đồng tiền BRICS để thay thế đồng đô la.
Theo đó, “tờ tiền” BRICS được nhìn thấy trên tay Tổng thống Nga có hình quốc kỳ của năm nước thành viên BRICS (Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi) được kết nối với nhau để tạo thành một vòng tròn. “Tờ tiền” có mệnh giá 100. Mặt sau của “tờ tiền” là quốc kỳ của các nước dường như đang muốn tham gia BRICS.
Nhưng thực tế không phải vậy.
Theo trang tin lenta.ru của Nga, ông Putin đã được tặng “tờ tiền tượng trưng” của BRICS tại hội nghị thượng đỉnh của nhóm ở Kazan. Nhà lãnh đạo Nga xem xét “tờ tiền”, mỉm cười và trao nó cho Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nga Elvira Nabiullina.
Hãng thông tấn RIA Novosti (Nga) đưa tin, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết, “tờ tiền BRICS” mang tính tượng trưng này “được in bởi người dân của chúng tôi, có lẽ từ Phòng Thương mại và Công nghiệp hoặc một tổ chức khác” và nó phản ánh “sự hợp tác trong khuôn khổ BRICS”.
Theo ông Peskov, bà Nabiullina không thích “tờ tiền BRICS” này và giải thích lý do rằng người đứng đầu Ngân hàng Trung ương Nga chỉ đơn giản là giám sát tiền tệ quốc gia rất chặt chẽ.
Vẫn còn quá sớm để tạo ra một đồng tiền BRICS riêng
Lenta.ru đưa tin, vài ngày trước đó, trong cuộc gặp với người đứng đầu cơ quan truyền thông của các nước thành viên BRICS, Tổng thống Nga Putin đã nói rằng còn quá sớm để tạo ra một đồng tiền BRICS riêng. Theo ông Putin, vấn đề này vẫn chưa chín muồi và chưa cần phải vội vàng.
Bộ trưởng Tài chính Nga Anton Siluanov cũng cho biết, việc tạo ra một đồng tiền BRICS riêng hiện chưa được xem xét; đồng thời nói về việc xem xét vấn đề tạo ra một hệ thống thanh toán tài chính thay thế.
Phó Chủ tịch Duma Quốc gia Nga Alexander Babakov gọi việc tạo ra một sàn giao dịch duy nhất của các nước BRICS là điều kiện để tạo ra một loại tiền tệ riêng của liên minh. Ngoài ra, theo ông Babakov, điều này sẽ cho phép các nước BRICS rời xa đồng đô la và tiến hành thanh toán bằng tiền tệ quốc gia. Nhờ đó, sự phụ thuộc vào biến động tiền tệ sẽ giảm bớt và chủ quyền tài chính của các nước thành viên BRICS sẽ được củng cố.
Chuyên gia công nghiệp người Nga Leonid Khazanov tin rằng đồng tiền BRICS riêng trong tương lai có thể thay thế đô la Mỹ trên thị trường tiền tệ toàn cầu và khu vực. Ông Khazanov nhận định, tổ chức phát hành nó có thể là Ngân hàng Phát triển Mới (NDB), được BRICS thành lập vào năm 2014.
Hữu Hiển