Mỹ đã gửi đến Ukraine đề xuất mà Tổng thống Mỹ Donald Trump gọi là “đề xuất cuối cùng” để chấm dứt cuộc xung đột tại Kiev, theo trang tin Axios.
Ngày 22/4, Axios dẫn các nguồn thạo tin cho biết, bản tài liệu 1 trang được cho là đã được soạn thảo sau cuộc họp kéo dài 4 tiếng giữa đặc phái viên của Tổng thống Trump – ông Steve Witkoff và Tổng thống Nga Vladimir Putin vào đầu tháng này. Tài liệu được chuyển đến các quan chức Ukraine tại Paris (Pháp) vào tuần trước.
Theo thỏa thuận được đề xuất, Mỹ được cho là đã chuẩn bị công nhận “trên danh nghĩa” Crimea là một phần của Nga và thừa nhận không chính thức quyền kiểm soát "trên thực tế" của Moscow đối với Cộng hòa Nhân dân Lugansk và Donetsk, cũng như các khu vực Kherson và Zaporozhye.
Thỏa thuận này cũng bao gồm các điều khoản dỡ bỏ các lệnh trừng phạt sau năm 2014 đối với Moscow và tăng cường hợp tác kinh tế song phương. Bên cạnh đó, Washington sẽ chính thức phản đối nỗ lực gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) của Ukraine.
Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Reuters
Đổi lại, Ukraine được cho là sẽ nhận được “bảo đảm an ninh mạnh mẽ" từ Liên minh châu Âu (EU) và các quốc gia có cùng quan điểm khác. Tuy nhiên, thỏa thuận nói trên không nêu chi tiết về cách thức hoạt động của việc “gìn giữ hòa bình” này. Được biết, Nga đã liên tục phản đối việc triển khai lực lượng NATO tới Ukraine dưới bất kỳ lý do nào.
Bên cạnh đó, thỏa thuận hứa hẹn Kiev sẽ được tiếp cận sông Dnepr mà không gặp trở ngại, đồng thời có thể được bồi thường cho các nỗ lực tái thiết nhưng không tiết lộ nguồn tài trợ sẽ đến từ đâu. Thỏa thuận cũng đề cập tới một thỏa thuận khoáng sản giữa Mỹ và Ukraine, mà Tổng thống Trump dự kiến sẽ ký vào ngày 24/4.
Theo Axios, một nội dung trong thỏa thuận trên liên quan đến việc chỉ định khu vực xung quanh nhà máy điện hạt nhân Zaporozhye (NPP) là lãnh thổ trung lập dưới sự quản lý của Mỹ.
Washington hy vọng Kiev sẽ phản hồi về thỏa thuận được đề xuất trong cuộc họp đa quốc gia tại London (Anh) vào ngày 23/4. Phái đoàn Mỹ tham dự cuộc họp này có Đặc phái viên Keith Kellogg của Tổng thống Trump, trong khi Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio và Đặc phái viên Witkoff không tham dự. Ông Witkoff dự kiến sẽ đến Moscow để họp tiếp với Tổng thống Putin.
Tuần trước, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cảnh báo rằng, Washington có thể từ bỏ sáng kiến hòa bình và "tiến tới" các vấn đề khác nếu các cuộc đàm phán thất bại. Hôm 21/4, Tổng thống Trump cho biết “có cơ hội tốt để giải quyết vấn đề” trong tuần này.
Theo RT, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã nhiều lần loại trừ việc nhượng bộ bất kỳ lãnh thổ nào, đồng thời tiếp tục thúc giục Mỹ cùng các đồng minh khác cung cấp hỗ trợ quân sự liên tục. Trong khi đó, Moscow cũng cho biết tình trạng của Crimea – khu vực gia nhập Nga vào năm 2014 sau cuộc trưng cầu dân ý và 4 khu vực khác đã bỏ phiếu gia nhập Nga hồi năm 2022 là không thể đàm phán.
Các quan chức Nga nhấn mạnh rằng, bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào cũng phải giải quyết "nguyên nhân gốc rễ" của cuộc xung đột. Theo Tổng thống Putin, một lệnh ngừng bắn khả thi sẽ yêu cầu các quốc gia phương Tây ngừng cung cấp vũ khí cho Ukraine.
Điện Kremlin đề nghị công chúng tìm đến các nguồn tin chính thức để biết diễn biến trong các cuộc đàm phán giữa Mỹ và Nga.
