Phiến quân Syria "tóm sống" vũ khí tối tân do Nga sản xuất
Tờ Moskovsky Komsomolets (MK) của Nga ngày 1/12 đưa tin, lực lượng phiến quân tại Syria đã "tóm sống" 2 hệ thống vũ khí tối tân do Nga cung cấp cho quân đội Syria, bao gồm hệ thống pháo phản lực phóng loạt (MLRS) Uragan và hệ thống pháo-tên lửa phòng không Pantsir-S1.
Các tay súng của nhóm phiến quân Hayat Tahrir al-Sham (HTS) đã công bố một bức ảnh chụp với hệ thống Uragan. Theo MK, ở thời điểm bị HTS thu giữ, hệ thống này vẫn còn đầy đủ đạn dược.
Uragan là hệ thống cỡ nòng 220mm mang biệt danh "Bão táp", có khả năng tạo ra một cơn lốc lửa xung quanh mục tiêu. Nó có tầm bắn 34km và có thể triển khai hầu hết mọi loại đạn, trong đó có đạn nhiệt áp.
Trước đó 1 ngày, các tay súng HTS đã công bố ảnh chụp với hệ thống pháo – tên lửa phòng không Pantsir-S1 thu giữ được ở Aleppo. Theo các nhà quan sát, hệ thống này có thể đã trở thành "chiến lợi phẩm" cho HTS trong quá trình lực lượng chính phủ Syria ở gần căn cứ không quân Kvairis rút lui.
Lực lượng phiến quân ở Syria, do HTS dẫn đầu, đã phát động cuộc tấn công lớn vào các vị trí của quân chính phủ Syria ở Aleppo. Theo MK, phiến quân đã chiếm được 13 ngôi làng và căn cứ quân sự lớn nhất của Syria trong khu vực.
Lực lượng Nga phải rút khỏi loạt căn cứ ở Aleppo và Hama
Theo tờ Telegraph (Anh), quân nổi dậy Syria đã chiếm quyền kiểm soát hầu hết Aleppo trong ngày 30/11. Đáng lưu ý, cuộc tấn công dữ dội của các tay súng đã "đánh bật lực lượng Nga ra khỏi ít nhất 3 căn cứ quân sự xung quanh thành phố".
Phiến quân đã tràn qua các tỉnh Aleppo, Hama và Idlib trong chiến dịch tấn công chớp nhoáng khiến chính phủ Tổng thống Bashar al-Assad choáng váng.
Đêm 30/11, quân nổi dậy đã tiến vào thành phố Hama, tạo nên một trong những cuộc khủng hoảng lớn nhất đối với chính phủ Syria trong 13 năm nội chiến.
Quân đội Syria trong ngày 30/11 thừa nhận, quân nổi dậy đã chiếm được nhiều khu vực rộng lớn ở Aleppo, buộc họ phải tổ chức rút lui tạm thời để chuẩn bị phản công.
Hàng chục thị trấn và làng mạc rơi vào tay phiến quân, một số căn cứ quân sự của Syria thất thủ hoặc bị bỏ lại, trong đó có cả các địa điểm mà lực lượng Nga đã sử dụng lâu nay để hỗ trợ chính quyền Tổng thống Assad duy trì quyền kiểm soát từ năm 2015.
Khi cuộc tấn công của phiến quân tăng tốc, lực lượng Nga phải rút khỏi căn cứ ở Al-Suqaylabiyah (vùng nông thôn phía bắc Hama) và căn cứ không quân Hama.
Phiến quân cũng đã chiếm căn cứ không quân Kuweires ở phía đông Aleppo – nơi có một học viện quân sự, đồng thời là nơi đồn trú của quân nhân cùng các đơn vị tác chiến điện tử của Nga.
Đáng lưu ý, theo truyền thông Nga, các căn cứ chính của quân đội Nga ở Syria (Latakia và Tartus) chỉ cách Hama 1 giờ lái xe. Những diễn tiến hiện tại đang rất đáng lo ngại.
Các nhà phân tích dự đoán, lực lượng quân chính phủ Syria sắp bị buộc phải rời khỏi toàn bộ các tỉnh Aleppo và Hama trong vài ngày tới.
Chuyên gia Charles Lister – nhóm nghiên cứu Viện Trung Đông – ví những diễn tiến "chóng mặt" này như "một trận động đất trong vòng 14 năm khủng hoảng ở Syria".
"Chính quyền ông Assad đang gặp nguy hiểm hơn bao giờ hết. Nguy cơ về một sự sụp đổ hoàn toàn" – Vị chuyên gia nhận định.
Moscow thay tướng chỉ huy, ồ ạt không kích phiến quân
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov trong ngày 30/11 đã có cuộc điện đàm khẩn cấp với người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan để thảo luận về tình hình ở Syria.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov thì gọi tình hình ở Aleppo là "sự xâm phạm chủ quyền của Syria", đồng thời khẳng định Nga "sẽ ủng hộ chính quyền Tổng thống Assad khôi phục trật tự tại khu vực này".
Trong một diễn tiến bất ngờ, ngày 1/12, tờ EA Daily (Nga) đưa tin, tướng Alexander Chayko – người chỉ huy trận chiến giải phóng Aleppo năm 2017 – vừa được bổ nhiệm trở thành chỉ huy lực lượng Nga tại Syria một lần nữa.
Thông tin này được đưa ra không bao lâu sau khi kênh tin tức Rybar của Nga tối 30/11 cho biết, Tướng Sergei Kissel phụ trách lực lượng Nga tại Syria vừa bị miễn nhiệm.
Theo EA Daily, ông Chayko từng giữ cương vị tương tự ở các giai đoạn tháng 9/2019 – 11/2020, tháng 2/2021 – 6/2021 và từng là chỉ huy tạm quyền tại Syria từ tháng 9/2022-12/2022. Ông là người có nhiều kinh nghiệm chỉ huy và rất am hiểu tình hình tại Syria.
Các chuyên gia nhận định, việc ông Chayko trở lại cho thấy Bộ chỉ huy Nga muốn tăng cường kiểm soát các hoạt động ở Syria và đảm bảo sự ổn định trước cuộc tấn công của phiến quân. Kinh nghiệm của ông Chayko sẽ cho phép lực lượng Nga thích ứng nhanh hơn với tình hình hiện tại và đưa ra các quyết định hiệu quả.
Cùng với đợt bổ nhiệm chỉ huy mới, Không quân Nga và Syria đang tăng cường các cuộc không kích vào vị trí phiến quân, cũng như các chuyến đường di chuyển và tiếp tế của chúng.
Hãng thông tấn TASS ngày 2/12 dẫn lời Đại úy hạng nhất Oleg Ignasyuk – Phó Giám đốc Trung tâm Hòa giải của Nga tại Syria cho biết, trong 24 giờ qua, quân chính phủ Syria, cùng với lực lượng không quân Nga, đã đẩy lùi bước tiến của phiến quân ở 3 tỉnh Idlib, Hama và Aleppo, loại bỏ ít nhất 320 tay súng phiến quân và 63 trang thiết bị của chúng.
"Trong 24 giờ qua, các cuộc tấn công bằng tên lửa và bom đã được tiến hành tại các khu vực tập trung phiến quân, trang thiết bị, kho đạn dược, vũ khí, các hệ thống MLRS, pháo binh và các chốt chỉ huy của chúng. Ít nhất 320 phiến quân, cùng 63 xe quân sự đã bị phá hủy" – Ông Ignasyuk thông báo.
Ông Ignasyuk đồng thời cáo buộc, trong bối cảnh rối ren như hiện nay, lực lượng liên minh chống khủng bố quốc tế do Mỹ dẫn đầu "đang tiếp tục tạo ra các tình huống nguy hiểm trên bầu trời Syria, thực hiện các chuyến bay vi phạm Nghị định thư về giảm leo thang xung đột, và xâm phạm không phận Syria".
"Trong 24 giờ qua, chúng tôi đã ghi nhận 3 trường hợp vi phạm Nghị định thư ngày 9/2/2019, bao gồm hoạt động của các máy bay không người lái (UAV) không phối hợp với phía Nga. Tổng cộng, 54 trường hợp như vậy đã được ghi nhận vào tháng 11/2024" – Ông Ignasyuk lưu ý.
Minh Minh
