“’Các quan chức Ukraine đang 'bắt đầu tin' rằng xung đột với Nga sẽ được giải quyết vào năm 2025”, một thành viên cấp cao trong chính quyền của Tổng thống Volodymyr Zelensky chia sẻ với tờ Washington Post. Sự thay đổi thái độ này là kết quả sau các bài phát biểu công khai của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump về một giải pháp hòa bình.
Ông Trump từng hứa trong chiến dịch tranh cử rằng sẽ chấm dứt xung đột trong vòng một ngày sau khi nhậm chức, mặc dù sau đó ông thừa nhận rằng việc này có thể mất nhiều thời gian hơn.
Vị tổng thống đắc cử đã tiết lộ một vài chi tiết về cách ông dự định đạt được điều này, nhưng các thông tin rò rỉ trên phương tiện truyền thông và bình luận từ các cố vấn thân cận nhất của ông cho thấy rằng ông sẽ thúc đẩy việc đóng băng giao tranh dọc theo tuyến liên lạc hiện tại, sử dụng đòn bẩy viện trợ quân sự của Mỹ cho Ukraine để buộc ông Zelensky phải đàm phán với ông Putin.
"Tôi sẽ không tin chúng ta đang tiến gần tới các cuộc đàm phán nếu không có những tuyên bố lặp đi lặp lại của ông Trump về đàm phán hòa bình", vị quan chức trên nói.
Kể từ năm 2022, Tổng thống Zelensky luôn khẳng định rằng không thể thỏa hiệp với Nga và đàm phán hòa bình chỉ diễn ra khi Nga rút hết quân, khôi phục lại đường biên giới năm 1991 cho Ukraine và bồi thường chiến tranh. Moscow đã bác bỏ các đề xuất mà họ cho là "phi thực tế" này.
Tuy nhiên, gần đây, vị Tổng thống Ukraine không nói về "chiến thắng", thay vào đó tuyên bố rằng ông muốn một "hòa bình công bằng" cùng với sự đảm bảo an ninh từ phương Tây dưới hình thức thành viên NATO. Ông Zelensky cũng để ngỏ kịch bản các vùng lãnh thổ bị Nga kiểm soát có thể khôi phục sau này thông qua con đường ngoại giao.
Trong khi đó, Moscow khẳng định rằng bất kỳ giải pháp nào cũng phải bắt đầu bằng việc Ukraine ngừng các hoạt động quân sự và thừa nhận “thực tế lãnh thổ” rằng họ sẽ không bao giờ giành lại được quyền kiểm soát các khu vực đã sáp nhập vào Nga. Ngoài ra, Điện Kremlin khẳng định rằng các mục tiêu của của họ - bao gồm cả sự trung lập của Ukraine, phi quân sự hóa và phi phát xít hóa - sẽ chắc chắn đạt được.
Sau khi gặp ông Zelensky tại Paris vào đầu tháng này, ông Trump tuyên bố rằng nhà lãnh đạo Ukraine "muốn đạt được một thỏa thuận”. Tuy nhiên, ông Zelensky ngay lập tức phủ nhận việc tìm kiếm một giải pháp, tuyên bố rằng cuộc xung đột "không thể chỉ kết thúc bằng một tờ giấy và một vài chữ ký".
Sau đó, ông Trump đã xác nhận rằng ông có thể cắt viện trợ quân sự cho Kiev sau khi nhậm chức vào tháng 1.
Ông Mike Waltz, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ do Tổng thống đắc cử Trump đề cử, nhận định chiến thắng của ông Trump đang khiến phương Tây thay đổi cách thức tiếp cận và định hình lại cách giải quyết xung đột Ukraine.
Theo đó, ông cho rằng, phương Tây đã chuyển từ việc viện trợ quân sự để Kiev có thể tự giải quyết cuộc chiến với Nga sang việc tìm kiếm một thỏa thuận để chấm dứt xung đột.