Từ nhỏ, chúng ta thường được người lớn dạy rằng uống nhiều nước thì tốt cho sức khỏe. Rất nhiều người hiện nay vẫn tin rằng càng uống nhiều càng tốt, giúp lọc sạch cơ thể, thải độc, ngừa sỏi thận, hỗ trợ giảm cân… Nhưng sự thật là uống nhiều không có nghĩa là uống bao nhiêu cũng được. Thói quen uống quá nhiều nước mà nhiều người tưởng vô hại, thậm chí tốt lại có thể phá hủy nội tạng, gây rối loạn điện giải, phù não, thậm chí tử vong nếu không kiểm soát đúng cách.
Một minh chứng điển hình là trường hợp ông Vương, 50 tuổi sống tại Ninh Ba (Trung Quốc). Sau khi phát hiện có sỏi thận, ông tin rằng uống thật nhiều nước sẽ “rửa trôi” sỏi nên bắt đầu ép mình uống tới 5 lít nước mỗi ngày. Chưa đầy nửa tháng, ông bất ngờ ngã quỵ và được đưa đi cấp cứu. Kết quả khiến nhiều người ngỡ ngàng: ông bị ngộ độc nước - một tình trạng hiếm gặp nhưng cực kỳ nguy hiểm, đe dọa tính mạng nếu không xử lý kịp thời.
Uống quá nhiều nước gây hại như thế nào?
Ngộ độc nước (hạ natri máu)
Theo bác sĩ Hu Xin Bệnh viện Liên kết số 2 - Đại học Nam Xương (Trung Quốc) ngộ độc nước không liên quan đến việc nước có sạch hay không, mà là do uống quá nhiều gây mất cân bằng điện giải trong cơ thể. Cụ thể, lượng natri bị pha loãng quá mức khiến nước tràn vào tế bào, gây phù.
Các triệu chứng của ngộ độc nước bao gồm:
- Đau đầu, mệt mỏi.
- Buồn nôn, buồn ngủ.
- Chuột rút, yếu cơ.
- Trường hợp nặng có thể gây phù não, hôn mê.
Nếu không được cấp cứu kịp thời có thể gây tử vong.
Làm hỏng lá lách, dạ dày
Chuyên gia y học cổ truyền Lu Zhizheng (Trung Quốc) cảnh báo rằng những người huyết áp cao mà cố gắng uống nhiều nước với mong muốn “làm loãng máu” có thể bị tích ẩm. Khi cơ thể không thể bài tiết kịp lượng nước dư thừa, nước sẽ đọng lại và làm rối loạn chức năng của tỳ vị (lá lách, dạ dày), dẫn đến đầy bụng, chán ăn, mệt mỏi, thậm chí phù nề.
Tăng gánh nặng cho thận, gây tổn thương tim
Trái với suy nghĩ rằng uống nhiều giúp “lọc sạch thận”, thực tế khi lượng nước vượt quá mức cần thiết, thận buộc phải hoạt động quá tải. Hậu quả là:
- Đi tiểu nhiều, cuốn theo các chất điện giải quan trọng như natri, kali, clorua;
- Lâu ngày khiến thận suy yếu;
- Khi cơ thể giữ nước quá mức, có thể gây tăng huyết áp và ảnh hưởng tới chức năng tim.
Vậy uống bao nhiêu nước mỗi ngày là đủ?
Lượng nước mỗi người cần không thể chỉ gói gọn trong con số “2 lít/ngày” như lời khuyên truyền miệng. Cần dựa vào cân nặng và mức độ vận động để tính lượng nước phù hợp.
Một công thức đơn giản là: Mỗi 10kg cân nặng cần 0,4 lít nước mỗi ngày. Ví dụ:
- Người nặng 50kg cần khoảng 2 lít nước/ngày;
- Người nặng 60kg cần khoảng 2,4 lít/ngày.
Nếu hoạt động nhiều, ra nhiều mồ hôi, có thể uống thêm nhưng không nên vượt quá khả năng xử lý của thận. Quan trọng là uống đúng cách, không phải uống càng nhiều càng tốt.
Vì vậy, bác sĩ Hu Xin nhấn mạnh ngoài lượng nước, cần lưu ý một vài điểm khi uống nước để tránh “lợi bất cập hại” như:
- Đừng đợi khát mới uống: Khi đã thấy khát, tức là cơ thể đã mất khoảng 20% lượng nước cần thiết.
- Uống đều đặn: Mỗi 1-2 tiếng nên uống một ly nhỏ, rải rác cả ngày thay vì dồn uống thật nhiều một lúc.
- Tránh uống ào ạt, nhất là khi vừa vận động xong, cơ thể đang nóng hoặc vừa ăn no.
- Không uống quá nhiều trước khi đi ngủ, để tránh gây áp lực cho thận vào ban đêm.
Nguồn và ảnh: Aboluowang, Family Doctor
Ngọc Ái
