Ngày 1/12, bài đăng tâm sự của một thầy giáo ở Trung Quốc đã nhanh chóng khiến cộng đồng mạng nước này xôn xao bàn luận.
Thầy kể rằng mình đến một trường để dự giờ một tiết học mẫu (tiết công khai). Mục đích ban đầu là để góp ý, "thẩm định" cho giáo viên đi thi, nhưng không ngờ lại lạc vào một "vở kịch" đã được tập luyện kỹ lưỡng. Thầy ngồi phía sau, quan sát giáo viên trên bục giảng trình diễn một cách tự tin, còn học sinh dưới lớp thì trả lời lưu loát, trôi chảy. Mọi khâu đều nối tiếp nhau hoàn hảo như một màn kịch được sắp đặt sẵn, mượt mà đến mức khiến người ta phải nghi ngờ - làm gì có lớp học thực tế nào lại "trơn tru" đến vậy?
Sau giờ học, thầy lặng lẽ kéo một đứa trẻ lại để hỏi rõ hơn. Câu trả lời của cậu bé đã bóc trần sự thật về cái gọi là "tiết học chất lượng cao": "Tiết này hả chú, tụi con học đến lần thứ tư rồi!".
Điều đáng kinh ngạc hơn là những "quy tắc diễn xuất" mà thầy cô đã dạy đám trẻ: thảo luận thì phải "giả vờ như mới biết lần đầu", giơ tay thì "biết thì giơ cao, không biết thì giơ nửa chừng thôi". Người thầy đến để "thẩm định" phút chốc cảm thấy mình như một khán giả bất đắc dĩ trong màn kết thúc của vở kịch được chuẩn bị tỉ mỉ này.
Cảnh tượng này, được ví như một phiên bản The Truman Show (Thế giới của Truman) giữa đời thực, đã trở thành một "thông lệ" ngầm trong ngành giáo dục. Ở bài đăng của thầy giáo, nhiều bình luận khiến người đọc vừa cười vừa thấy xót xa.
Một giáo viên đúc kết rất chí lý: "Dạy tiết công khai là hành giáo viên, dạy một tiết thôi mà phải "mài" đến năm tiết". Thậm chí, có trường hợp cho đúng một lớp tập đi tập lại đến chín lần, còn "xin" thêm bốn tiết chính khóa của các giáo viên khác để luyện tập.
Những chia sẻ thật của người trong cuộc khiến cộng đồng mạng không khỏi băn khoăn: Lớp học bị "vắt kiệt" sức lực như vậy, liệu các em có còn cảm thấy vui vẻ khi tiếp thu kiến thức hay không?
Điều đáng lo nhất trong cái "lễ hội kịch nghệ" mà cả trường cùng tham gia này là lũ trẻ phải học quá sớm các mánh khóe của người lớn. Chúng thành thạo "mật mã giơ tay", có thể trả lời trôi chảy nhưng vẫn giả vờ ngạc nhiên như vừa mới hiểu ra vấn đề.
Một thầy giáo thể dục còn tiết lộ: Thầy đi dự một tiết bóng đá đoạt giải nhất toàn tỉnh, nội dung là "chuyền bóng lăn sệt bằng mu chính diện bàn chân" - một kỹ thuật gần như không ai dùng khi đá thật. Nhìn nhóm "học sinh" đó, đứa nào cũng có kinh nghiệm chơi bóng lâu hơn cả giáo viên, thầy không nhịn được phải tự hỏi: "Rốt cuộc ai đang dạy ai?".
Các thầy cô giáo không phải không biết sự phi lý này. Có người đề xuất cách làm mềm mỏng hơn: Tiết công khai có thể luyện tập, nhưng nên thay đổi lớp khác để dạy thử, đừng "dí" một lớp duy nhất. Vì giáo dục không phải là làm phim, và lớp học không nên biến thành một phim trường cố định.
Tại sao vở kịch này vẫn cứ lặp đi lặp lại hàng năm? Cư dân mạng chỉ ra một sự thật cay đắng: "Lãnh đạo rất chuộng những tiết học kiểu này!". Những màn "trình diễn" hoàn hảo đó, được khen ngợi hết lời khi góp ý, cuối cùng biến thành giấy chứng nhận để xét duyệt thăng chức, và là thành tích nổi bật để nhà trường quảng bá.
"Khi "diễn giỏi" trở thành con đường tắt để đi lên, còn bao nhiêu người muốn mang đến một lớp học "có thể còn vụng về, có thể hơi lộn xộn, nhưng lại đậm chất người, đậm tính đời thường"?", trang Sina bình luận.
Trang Sina cho rằng, khi lũ trẻ cầm "kịch bản" của thầy cô, đọc vanh vách những câu thoại không phù hợp với lứa tuổi, chúng ta có nên tự hỏi: Giáo dục cuối cùng đang muốn đào tạo ra cái gì? Là những "diễn viên nhí" đã được rèn luyện, hay là những con người biết tự suy nghĩ và có chính kiến?
"Thói hình thức đang len lỏi vào giáo dục, không chỉ trong các tiết học. Nếu bạn là phụ huynh, chứng kiến cảnh nhà trường "hành" giáo viên và học sinh như vậy, bạn sẽ cảm thấy thế nào?", trang Sina viết.
Thanh Hương (Nguồn: Sina)
