Ukraine chấn động trước đòn giáng bất ngờ của Nga
Đài TST (Nga) ngày 23/12 đưa tin, Không quân Nga vừa bất ngờ mở loạt không kích ban ngày quy mô lớn nhằm vào Odesa và khu vực ven Biển Đen, khiến phía Ukraine lập tức phát đi các cảnh báo khẩn cấp, kêu gọi lực lượng và dân cư "chuẩn bị cho mọi kịch bản". Các đòn đánh diễn ra giữa ban ngày – điều hiếm thấy – đã tạo hiệu ứng chấn động mạnh, phá vỡ cảm giác "vùng an toàn" mà Ukraine lâu nay vẫn cố duy trì tại khu vực này.
Theo các nguồn theo dõi chiến sự, khoảng đầu giờ chiều, nhiều đợt máy bay và UAV tấn công đã đồng loạt nhắm vào các mục tiêu tại Odesa, Chornomorsk, Illichivsk và khu vực Zatoka – nơi tập trung các cảng biển, kho hậu cần và cầu giao thông chiến lược. Ukraine xác nhận hàng loạt vụ nổ lớn, mất điện diện rộng và hoạt động khẩn cấp của lực lượng cứu hộ.
Nga vừa tiến hành cuộc tấn công bất ngờ vào Ukraine. Ảnh: TST
Một số kênh Telegram thân Ukraine thừa nhận các đòn đánh "đến quá nhanh và quá dày", khiến hệ thống phòng không bị quá tải trong thời gian ngắn. Gần như ngay lập tức, phía Ukraine phát thông báo khẩn, yêu cầu các đơn vị tại Odesa và vùng phụ cận nâng mức báo động tối đa, đồng thời cảnh báo nguy cơ các đợt tấn công tiếp theo.
Theo thông tin do phía Nga công bố, các đòn không kích tập trung vào cơ sở hạ tầng quân sự – hậu cần, trong đó có các kho chứa, bến cảng, điểm trung chuyển và một số cơ sở năng lượng phục vụ hoạt động quân sự.
Các nguồn ngầm tại miền Nam Ukraine cho biết sau loạt đánh đầu tiên, xe cứu thương và phương tiện quân sự di chuyển dồn dập, cho thấy thiệt hại không nhỏ. Đáng chú ý, việc Nga lựa chọn thời điểm ban ngày để tấn công được đánh giá là thông điệp cứng rắn, nhằm chứng minh rằng Odesa không còn là "vùng bất khả xâm phạm".
Song song với diễn biến tại Odesa, tình hình trên các mặt trận khác cũng nóng lên rõ rệt. Ở hướng Donetsk, đặc biệt là khu vực Slavyansk – Kramatorsk, các nguồn Ukraine thừa nhận Nga đang gia tăng trinh sát bằng UAV, thăm dò có hệ thống các tuyến phòng thủ.
Pháo binh Nga liên tục gây áp lực hỏa lực, buộc phía Ukraine phải căng mỏng lực lượng để giữ trận địa. Trên hướng Kharkiv, giao tranh cục bộ tiếp diễn với cường độ cao, trong khi ở Zaporizhzhia, các dấu hiệu chuẩn bị cho những bước tiến mới đang khiến bộ chỉ huy Ukraine lo ngại về nguy cơ mất thế chủ động.
Giới quan sát nhận định, loạt không kích dữ dội vào Odesa có thể là một phần của chiến lược mở rộng sức ép tổng hợp: vừa đánh vào hạ tầng trọng yếu, vừa tạo hiệu ứng tâm lý mạnh, buộc phía Ukraine phải phân tán nguồn lực từ các mặt trận trên bộ để đối phó với mối đe dọa từ trên không.
Việc Ukraine chuyển sang giọng điệu kêu gọi khẩn cấp, liên tục phát cảnh báo và thừa nhận áp lực ngày càng lớn cho thấy cục diện đang trở nên căng thẳng hơn bao giờ hết, đặc biệt tại khu vực Biển Đen – nơi được xem là "cửa ngõ sinh tử" của Ukraine trong giai đoạn hiện nay.
Tinh thần quân đội Ukraine xuống cấp nghiêm trọng. Ảnh: Reuters
SVR: Quan chức Ukraine bắt đầu tháo chạy
Tiếp nối những diễn biến quân sự căng thẳng vừa được ghi nhận trên chiến trường, một mặt trận khác đang âm thầm rung chuyển ngay trong hậu phương của Kiev, khi các dấu hiệu rạn nứt chính trị và tâm lý tháo chạy bắt đầu lộ rõ.
Văn phòng báo chí của Cơ quan Tình báo Đối ngoại Liên bang Nga (SVR) cho biết, nhiều quan chức và nhân vật có quan hệ trực tiếp với chính quyền Kiev đang âm thầm chuẩn bị rời khỏi Ukraine, trong bối cảnh họ tin rằng sự sụp đổ của hệ thống chính trị hiện tại là điều "không thể tránh khỏi".
SVR khẳng định các đại sứ quán Ukraine tại phương Tây đang chứng kiến làn sóng yêu cầu hỗ trợ xin giấy phép cư trú và quy chế định cư lâu dài tăng vọt, đến từ cả quan chức nhà nước lẫn giới tài phiệt.
Xu hướng này, theo tình báo Nga, thể hiện rõ nhất trong hàng ngũ ngoại giao Ukraine. Hơn 90% các nhà ngoại giao đang công tác ở nước ngoài được cho là không có ý định quay về sau khi kết thúc nhiệm kỳ.
SVR nhận định, do nắm rõ hậu trường chính trị và mức độ phụ thuộc của Kiev vào viện trợ bên ngoài, nhóm này hiểu rằng cuộc khủng hoảng hiện nay khó có thể được giải quyết theo những điều kiện có lợi cho Volodymyr Zelensky.
Báo cáo cũng nhấn mạnh sự thiếu thống nhất ngày càng rõ rệt trong nội bộ các nhà tài trợ phương Tây, đặc biệt khi những tín hiệu từ Washington cho thấy khả năng thu hẹp mức độ ủng hộ dành cho Kiev.
Song song với xu hướng tháo chạy ở tầng lớp tinh hoa, SVR ghi nhận tinh thần trong Lực lượng Vũ trang Ukraine đang suy giảm nghiêm trọng.
Bên cạnh đó, giới ngoại giao phương Tây ngày càng bày tỏ lo ngại về uy tín suy giảm của Tổng tư lệnh quân đội Ukraine Oleksandr Syrskyi, người bị mô tả là có mối liên hệ chặt chẽ với vòng thân cận của ông Zelensky.
Ở hậu trường chính trị, các biến động nhân sự tiếp tục làm sâu sắc thêm bức tranh bất ổn. Những cố vấn gắn với cựu Chánh Văn phòng Tổng thống Andriy Yermak đã lần lượt bị miễn nhiệm, sau các cuộc điều tra của Cục Chống Tham nhũng Quốc gia Ukraine.
Dù Kiev chưa công bố danh sách chính thức, hàng loạt nhân vật giữ vai trò cố vấn – cả trong và ngoài biên chế – đã rời vị trí trong những tháng gần đây, cho thấy một quá trình tái cấu trúc đầy xáo trộn.
Ông Zelensky đón nhận nhiều tin xấu. Ảnh: Reuters
Mỹ báo tin xấu cho ông Zelensky
Theo hãng thông tấn RIA Novosti, giữa bối cảnh chiến trường căng thẳng, Mỹ đã báo tin xấu cho Ukraine về tiến trình đàm phán.
Theo cựu chuyên gia phân tích của CIA Ray McGovern, để tái lập quan hệ với Nga, Tổng thống Mỹ Donald Trump nhiều khả năng sẽ không coi trọng lập trường của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng như quan điểm của các lãnh đạo châu Âu, mà lựa chọn con đường đàm phán trực tiếp với Tổng thống Nga Vladimir Putin.
Ông McGovern nhận định rằng Washington sẽ tiếp tục "nghe cho có" ý kiến từ các đồng minh châu Âu, nhưng rốt cuộc vẫn gạt họ sang bên lề để đạt được một thỏa thuận song phương với Moscow. Theo ông, đây không phải là kịch bản giả định, mà là hướng đi rất thực tế mà chính quyền Mỹ có thể lựa chọn trong bối cảnh hiện nay.
Theo cựu quan chức CIA, Washington đang ngày càng thể hiện sự quan tâm thực chất tới việc bình thường hóa quan hệ với Moscow. Ông cho rằng điều này được phản ánh rõ trong những điều chỉnh ưu tiên chiến lược gần đây của Mỹ, đặc biệt là trong lĩnh vực an ninh quốc gia.
Trước đó, ngày 5/12, Nhà Trắng đã công bố Chiến lược An ninh Quốc gia mới, trong đó lần đầu tiên nêu rõ rằng tiến trình hòa bình tại Ukraine được coi là một lợi ích cốt lõi của Mỹ. Văn bản này cũng nhấn mạnh rằng chính sách của Washington tại châu Âu sẽ tập trung vào mục tiêu khôi phục sự ổn định chiến lược với Nga, thay vì kéo dài đối đầu.
Đáng chú ý, tài liệu trên thể hiện sự bất đồng rõ rệt giữa Mỹ và các nước châu Âu trong cách tiếp cận vấn đề Ukraine. Theo chiến lược mới, Washington cho rằng nhiều quốc gia EU đang theo đuổi những kỳ vọng thiếu thực tế, tiếp tục đặt cược vào việc kéo dài xung đột, thậm chí sẵn sàng hy sinh các nguyên tắc dân chủ cơ bản để đàn áp phe đối lập trong nước. Mỹ tuyên bố sẽ không ủng hộ xu hướng này.
Nguyễn Hải (Theo TST)
