3 ngày trước khi vào viện, bệnh nhân T.V.H. (50 tuổi, quê Giao Thủy, Nam Định) có mổ lợn, chế biến tiết canh liên hoan tất niên cùng bạn bè. Sau liên hoan 1 ngày, bệnh nhân thấy đau mỏi người, đi ngoài phân lỏng 2 lần, kèm sốt cao rét run, người khó chịu, chân tay tím tái.
Bệnh nhân được người nhà đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện huyện Giao Thủy, sau đó được chuyển cấp cứu đến Bệnh viên Đa khoa tỉnh Nam Định.
Tại đây, các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị sốc nhiễm khuẩn theo dõi do liên cầu lợn (Streptococcus suis), được chỉ định dùng kháng sinh, vận mạch, đặt ống nội khí quản thở máy, và chuyển cấp cứu lên Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương.
Trường hợp nhiễm khuẩn liên cầu lợn khi ăn tiết canh (Ảnh: BVCC)
Bệnh nhân được chuyển tới Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương trong tình trạng thở oxy FiO2 100%, đồng tử 2 bên giãn 4mm, mạch bẹn không bắt được, huyết áp không đo được, toàn thân nổi vân tím, ban xuất huyết hoại tử vùng mặt, tay và chân. Bệnh nhân được cấp cứu ngừng tuần hoàn, tim có đập trở lại. Sau hồi sức tích cực, tình trạng không cải thiện, bệnh nhân tử vong cùng ngày 23/01/2024.
Bác sĩ Nguyễn Quốc Phương, Phó Trưởng phòng Kế hoạch Tổng hợp, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, nguyên nhân bệnh nhân H tử vong sốc nhiễm khuẩn do liên cầu lợn có suy đa tạng, toan chuyển hoá, rối loạn đông máu nặng.
Liên cầu lợn là một vi khuẩn cư trú tự nhiên ở đường hô hấp trên, đặc biệt là amidan, khoang mũi, đường sinh dục và tiêu hóa của lợn khỏe mạnh hoặc bị bệnh. Liên cầu lợn có 35 type huyết thanh, trong đó type 2 có độc lực cao nhất và thường gây bệnh ở người.
Theo bác sĩ Phương, thói quen ăn uống các sản phẩm của lợn sống hoặc chưa nấu chín, bao gồm cả máu, nội tạng lợn có nguy cơ nhiễm khuẩn liên cầu cao.
Ngoài ra, một số đối tượng như người chăn nuôi lợn, bác sĩ thú y, công nhân chế biến và vận chuyển thịt, người bán thịt và đầu bếp có thể bị nhiễm liên cầu lợn khi tiếp xúc với lợn hoặc thịt lợn mang mầm bệnh khi có vết thương ở da.
Người nhiễm khuẩn liên cầu lợn sẽ có các triệu chứng như viêm màng não mủ, nhiễm khuẩn huyết, hội chứng sốc nhiễm độc liên cầu khuẩn với suy đa cơ quan, viêm nội tâm mạc và viêm khớp.
Tỷ lệ tử vong do nhiễm liên cầu lợn rất cao. Mất thính lực vĩnh viễn (điếc) và rối loạn tiền đình là những di chứng thường được ghi nhận của những bệnh nhân nhiễm liên cầu lợn.
Bác sĩ Phương khuyến: "Tết cổ truyền sắp tới, một số vùng nông thôn Việt Nam vẫn duy trì phong trào đụng lợn. Cả mấy nhà chung nhau mổ một con lợn, sau đấy chia nhau thịt mang về. Còn một số sản phẩm khác như cuống họng, phổi lợn, lòng lợn được băm chặt chế biến làm tiết canh. Thói quen ăn tiết canh là cực kỳ nguy hiểm cho dù được chế biến từ lợn khỏe nhà nuôi".
Hiện tại, chưa có vắc xin phòng bệnh liên cầu lợn ở người. Vì vậy việc phòng bệnh chủ yếu là đảm bảo an toàn lao động trong chăn nuôi, an toàn vệ sinh thực phẩm, chế biến, ăn các sản phẩm của lợn được chế biến chín, không ăn tiết canh, lợn ốm, chết...
