Các loại vũ khí Mỹ có thể giúp Ukraine trong cuộc chiến với Nga
CNN ngày 8/10 đưa tin, trong một phụ lục đính kèm báo cáo mật về chiến lược Ukraine mà chính quyền Tổng thống Joe Biden trình lên Quốc hội Mỹ vào đầu tháng trước, Tư lệnh các lực lượng NATO tại châu Âu Chris Cavoli đã lập danh sách các loại vũ khí Mỹ có thể giúp quân đội Ukraine chiến đấu hiệu quả hơn, theo những người quen thuộc với báo cáo.
Danh sách này bao gồm tên lửa hành trình không đối đất tầm xa chung (JASSM) và một hệ thống liên lạc gọi là Link 16 — mạng lưới chia sẻ dữ liệu mà Mỹ và NATO đang sử dụng, được cho là cho phép liên lạc liền mạch hơn giữa các hệ thống chiến đấu và đặc biệt hữu ích cho chỉ huy và kiểm soát phòng không và phòng thủ tên lửa.
Một nguồn tin khác quen thuộc với các đề nghị của Ukraine cho biết, nước này đã nhiều lần đề nghị có được cả hai hệ thống trên.
Danh sách của Tướng Cavoli không đề cập đến lý do tại sao Mỹ không cung cấp các hệ thống mà ông đánh giá là có giá trị. Nhưng một nguồn tin nói với CNN rằng, có khả năng sự trì hoãn cung cấp hệ thống Link 16 là do giới chức Mỹ trước đây từng lo ngại về việc công nghệ nhạy cảm của Mỹ rơi vào tay Nga. Còn tên lửa không đối đất, được bắn từ máy bay chiến đấu, được nhận định là có thể không hữu ích đối với lực lượng Ukraine trừ khi họ giành được một số ưu thế trên không, nguồn tin cho biết thêm.
Theo CNN, gần ba năm kể từ khi xung đột nổ ra, Kyiv vẫn đang đề nghị Washington viện trợ vũ khí tiên tiến hơn và dỡ bỏ các hạn chế sử dụng tên lửa tầm xa do Mỹ cung cấp.
Và khi cuộc bầu cử tổng thống Mỹ chỉ còn chưa đầy một tháng nữa sẽ diễn ra, tương lai về sự hỗ trợ của Mỹ dành cho Ukraine vẫn chưa chắc chắn, ngay cả khi Mỹ tuyên bố rằng họ đang nỗ lực để đảm bảo Ukraine có những gì cần thiết để cầm cự ít nhất là đến cuối năm 2025.
Kyiv tiếp tục vận động hành lang mạnh mẽ. Khi gặp người đồng cấp Mỹ Joe Biden tại Nhà Trắng vào cuối tháng trước, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã mang theo một danh sách chi tiết, không phải về vũ khí, mà là về các mục tiêu bên trong nước Nga mà ông muốn tấn công bằng tên lửa tầm xa ATACMS do Mỹ cung cấp, theo các nguồn tin quen thuộc với cuộc gặp.
Các nguồn tin cho biết, danh sách này là một phần quan trọng trong "kế hoạch chiến thắng" của ông Zelensky. Tổng thống Mỹ Biden đến nay vẫn chưa cho phép Ukraine triển khai các hệ thống tên lửa để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga, nhưng không hoàn toàn bác bỏ đề nghị. Tuy nhiên, cuối cùng ông Biden đã không đưa ra cam kết.
Hai nhà lãnh đạo đã nhất trí tiếp tục thảo luận về vấn đề này. Nhưng Tổng thống Mỹ sẽ không gặp lại ông Zelensky trong tương lai gần sau khi ông Biden hủy chuyến đi đến Đức để tham dự cuộc họp của Nhóm liên lạc quốc phòng Ukraine (Ramstein) trong tuần này, và vẫn không có khả năng Mỹ sẽ thay đổi chính sách về tên lửa tầm xa, các quan chức Mỹ nói với CNN.
Mỹ đang cung cấp cho Ukraine mọi thứ họ cần?
Các quan chức Mỹ nói Washington đang cung cấp cho Ukraine mọi thứ mà quân đội Mỹ đánh giá là Kyiv cần tại thời điểm này để hỗ trợ cuộc chiến của họ. Theo đó, các hệ thống ATACMS tầm xa của Mỹ được cung cấp hạn chế có thể được sử dụng tốt hơn để chống lại các mục tiêu ở Crimea.
Họ lưu ý rằng, lực lượng Ukraine đã thực hiện thành công một số cuộc tấn công sâu bên trong nước Nga bằng máy bay không người lái tầm xa của riêng họ, gây thiệt hại cho cơ sở công nghiệp quốc phòng của Nga; và máy bay không người lái trên thực tế có tầm bắn xa hơn nhiều so với ATACMS.
Theo các quan chức này, Nga đã di chuyển một số khí tài có giá trị nhất của mình ra khỏi tầm bắn khoảng 290 km của ATACMS.
Tuy nhiên, Kyiv lập luận rằng, có rất nhiều tài sản của Nga nằm trong phạm vi đó, bao gồm các căn cứ quân sự, cơ sở sản xuất và hậu cần, có thể trở thành các mục tiêu chiến lược.
Theo CNN, như một cách đề phòng ông Donald Trump ngăn cản viện trợ quân sự của Mỹ nếu tái đắc cử tháng 11 tới, Washington và các đồng minh đã nỗ lực tìm cách đảm bảo rằng Ukraine có được những gì họ cần cho đến hết năm 2025.
Từ tháng 7, NATO đã thiết lập cơ chế riêng của mình để tạo điều kiện cho viện trợ và huấn luyện quân sự.
Các quan chức Mỹ cho biết, Lầu Năm Góc cũng đang tiến gần hơn đến việc cung cấp hợp đồng cho các công ty tư nhân của Mỹ để đến Ukraine và hỗ trợ bảo dưỡng thiết bị và thực hiện công tác hậu cần tại đó, như một phần quan trọng để đảm bảo vũ khí và thiết bị của Ukraine không bị hỏng hóc vào những thời điểm quan trọng.
Tuy nhiên, nhìn chung, Mỹ hy vọng rằng năm 2025 sẽ đánh dấu bước ngoặt đối với khả năng duy trì nỗ lực chiến tranh của Nga, CNN đưa tin.
Các cơ quan phương Tây cho rằng Nga đã mất hàng trăm nghìn binh sĩ trong gần ba năm giao tranh. Để đạt được bất kỳ thành quả đáng kể nào trên chiến trường, các quan chức Mỹ lâu nay tin rằng Moscow sẽ cần phải ra lệnh huy động tân binh theo cách mạo hiểm về mặt chính trị.
Giới chức Mỹ và các nhà phân tích độc lập đều cho rằng, dù Điện Kremlin đã bảo vệ thành công nền kinh tế khỏi một số tác động từ lệnh trừng phạt của phương Tây trong ngắn hạn, nhưng đã có một số dấu hiệu cho thấy kinh tế Nga có thể bắt đầu gặp khó vào cuối năm sau.
Hiện tại, cục diện trên chiến trường vẫn còn mơ hồ. Nga đã đạt được những bước tiến đáng kể ở miền đông Ukraine. Trong khi đó, Ukraine đã chiếm được lãnh thổ rộng ước tính hơn 1.300 km2 ở tỉnh Kursk của Nga và hiện vẫn đang kiểm soát - một động thái mà một số quan chức Mỹ tin rằng có thể khiến Kyiv bị kéo căng lực lượng quá mức trên các chiến tuyến miền đông nước này.
Hữu Hiển
